Sean Coughlan
BBC Eğitim Muhabiri
Uluslararası alanda eğitim testleri uygulayan araştırmacılar, az uyumanın öğrencilerin başarısını olumsuz etkileyen gizli bir etken olduğunu ortaya koydu.
Uzmanlar, gelişmiş ülkelerde bu sorunun daha fazla yaşanmasını, yatak odalarında gece yarılarına kadar cep telefonu ve bilgisayar kullanımına bağlıyor.
Araştırmada, az uyumanın sınıfta oldukça ciddi sorunlara neden olduğu ve uykusuz öğrencilerin anlaması için derslerin normalden daha yavaş ve daha az yoğun işlendiği vurgulandı.
ABD'nin Boston Koleji tarafından yürütülen uluslararası araştırmada, en yüksek yetersiz uyuma oranı 9-10 yaş grubu öğrencilerde %73, 13-14 yaş grubu öğrencilerde ise %80 ile ABD'de görüldü.
Yeterli uyku uyumayan öğrencilerin dünya ortalaması ise ilkokul öğrencilerinde %47, ortaokul öğrencilerinde ise %57 olarak tespit edildi.
Yetersiz uyku sorununun en yüksek oranda görüldüğü diğer ülkeler ise Yeni Zelanda, Suudi Arabistan, Kuveyt, Avustralya, Türkiye, İngiltere, Şili, İrlanda ve Fransa oldu. Başarı oranı yüksek olan Finlandiya da yeterince uyumayan öğrenciler sıralamasında ilk 10'da yer aldı.
Uyku konusunda en iyi durumda olan ülkeler ise Azerbaycan, Kazakistan, Portekiz, Çek Cumhuriyeti, Japonya ve Malta oldu.
Bu araştırma, dünya çapında eğitim kalitesini belirlemek için temel alınan genel bir çalışmanın parçası olarak yürütüldü.
50'den fazla ülkede 900 bin ilk ve ortaokul öğrencisi ile yapılan testler incelendi.
Matematik, fen bilgisi ve okuma dallarında yapılan test sonuçlarına göre başarı sıralamasında Asya'daki eğitim sistemi ilk sırada yer alıyor.
Boston Koleji, başarıda zenginlik ve yoksulluğun etkisi kadar uyku ve beslenme gibi faktörlerin de etkisini ölçmek istedi.
Bu nedenle aileler, öğretmenler ve öğrenciler için düzenlenen özel anketlerle uyku düzeni tespit edilerek bu veriler öğrencilerin matematik, fen bilgisi ve okuma-yazma testlerinin sonuçları ile karşılaştırıldı.
Boston Koleji eğitim bölümünden Chad Minnich "Uykunun etkisini hafife alıyoruz. Ama veriler daha fazla uyuyan çocukların daha başarılı olduğunu gösteriyor." dedi.
Minnich, öğretmenlerin dersin içeriğini ve talimatları, az uyuyan öğrencilerin anlayacabileceği seviyeye çekmesini ise "daha kötü bir durum" olarak niteledi.
Asya ülkelerinin matematik testlerinde başarı sıralamasında en başta yer alması ise, uzun okul saatlerine ve okul sonrası etüt çalışmalarına bağlanıyor.
Uzmanlar yeterli uykunun başarı ile özdeş olmadığını, örneğin uyku sorunu olmayan Azerbaycan'daki başarı oranının Finlandiya'da yeterli uyku uyumayan öğrencilerin gerisinde olduğunu ifade ediyor.
Ancak bu sorunun tek tek öğrencilerin yetenek sıralamasında alabilecekleri yeri etkilediği vurgulanıyor.
Araştırma ayrıca uyku sorununun yaş grubuna göre de değiştiğini, örneğin Güney Kore'de küçük çocukların uyku sorunu bulunmazken, ortaokul çocukları en kötü uyku sorunu çekenler arasında yer alıyor.
Uzmanlar yetersiz uykuyu, çocukların yatak odasındaki cep telefonu, bilgisayar gibi teknolojik aygıtlara bağlıyor.
Sorun çocukların ve gençlerin uykuda geçirecekleri zamanı arkadaşlarına mesaj göndererek ya da internette geçirmesi değil sadece.
Ekrandan yüze yansıyan ışık, doğal yoldan uykuya dalmaya fiziksel engel teşkil ediyor.
Illinois'deki Northwestern Üniversitesi'nde uyku uzmanı Karrie Fitzpatrick, "Yüzünüzden 20 cm uzaktaki bir bilgisayar ekranı, sizi televizyondan daha fazla ışığa maruz bırakır ve beyninize uyanık kalmasını emreder. Vücut saatinizi etkileyerek henüz yatma zamanı olmadığına inandırır." diyor.
Uzmanlar uykusuzluğun öğrenmeye etkisinin büyük olduğunu, bu durumda beynin algılama ve bilgiyi muhafaza etme yeteneğinin sınırlandığını, ancak düzenli uykuya geçme halinde bu becerilerin yeniden kazanılabileceğini vurguluyor.