Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş dikkat çeken bir olayı daha ortaya çıkardı. Türkiye’de Yükseköğretime Giriş Sınavı’na (YKS) girmeden, Ukrayna’daki sınavsız ve mülakatsız üniversitelere giden bazı kişilerin, savaş bahanesiyle Türkiye’nin önde gelen üniversitelerine yatay geçiş talebinde bulunduğu ortaya çıktı. Kiminin Ukrayna’daki üniversitelere ait öğrenci kimliği bile bulunmazken, bazılarının ise yasa dışı yollardan transkript elde ettiği iddia ediliyor. Son dakika gelen haberin detayları ise şaşkına çevirdi.
Mevcut sisteme göre YÖK, Yatay Geçiş Sistemi kapsamında, başarı sıralaması şartı istiyor. Söz konusu kişiler; her gün gerek YÖK’e dilekçe vererek, gerek sosyal medyadan örgütlenerek başarı sıralaması şartının kaldırılmasını talep ediyor. Bu duruma özellikle, YKS’ye girenler tepki gösterirken, Türkiye’de Tıp ve Hukuk bölümlerini kazanamayanların bu yolu tercih ettiği, dolayısıyla yatay geçişten bekledikleri karşılığı alamayacakları belirtiliyor.
Yenişafak gazetesinin haberine göre; Yatay geçiş fırsatı yakalamak isteyenlerin bazıları ise öğrenci bile değil. Ukrayna’daki okullara ait ne Öğrenci Giriş Kartı, ne de belgeleri var. Hatta bazıları işi bir adım öteye götürerek, sahte transkript düzenletmiş. Harkov’da yabancı öğrencilere sınav ve mülakat şartı olmaksızın tıp, mühendislik, mimarlık gibi bölümlerde eğitim imkanı sunan Harkov Ulusal Karazin Üniversitesi’nde, 500-2000 dolar arasında sahte transkript düzenleniyor. Savaş sonrası Ukrayna’yı terk eden bazı Türklerin, bu transkriptlerle YÖK’e yatay geçiş için başvurduğu ifade ediliyor.
Şu ana kadar YÖK’e 4 binin üzerinde yatay geçiş başvurusu yapıldı. Ukrayna makamlarınca bildirilen transkript sahtekarlığını dikkate alan YÖK uzmanları, başvuru yapan öğrencilerden Türkiye’de YKS, uluslarası arenada geçerliliği olan SAT1, ACT, Abitur, Fransız Bakaloryası, GCE A Level Sertifikası, International Baccalaureat IB gibi sonuç belgelerini ibraz etmelerini istiyor. Son dönemde Çapa, Cerrahpaşa ve Hacettepe Tıp Fakültelerinde okuyan öğrenciler, Türkiye’de sınava girmeyen bu öğrencilerin ilgili fakültelere yerleştirilmesini haksızlık olarak yorumluyordu. YÖK kamuoyunda yüksek sesle dile getirilen bu durumun önlenmesi için var gücüyle çalışıyor.
Ulaşılan bilgilere göre, Ukrayna’da eğitim gören bazı öğrencilerin, 2014 yılında gerçekleşen Kırım’ın ilhakını bahane ederek, geçtiğimiz yıldan bu yana yatay geçiş talebinde bulundukları ifade ediliyor. Savaş çıkmadan 4 ay öncesine kadar “Kırım işgal altında olduğu için biz yatay geçiş yapmak istiyoruz” diyerek çeşitli başvurular da yapıldı.
Bazı öğrenciler ise, “Savaş vardı, alelacele çıktık.” diyerek okudukları okula dair hiçbir evrak sunamadığını belirtiliyor. Bu noktada YÖK’ün Ukraynalı makamlarla temasa geçerek, çocukların durumunu teyit ettireceği ifade ediliyor. Bazı tıp fakültesi öğrencileri Karazin Üniversitesi’nin Rusya sınırına çok yakın olduğunu ve bölgedeki karışıklığın 8 yıldır devam ettiğini belirterek, bu bölgeye okumaya gidilmesinin mantıklı olmadığını da ifade ediyor.