Yüksek Öğretim Kurumunun (YÖK) yaptığı, "İl ve Bölge Bazında 2018 YKS Yerleştirme Raporu" çarpıcı sonuçlar ortaya koydu. Cüneyd Baştanoğlu, YÖK’ün YKS’ye başvuran yaklaşık 2.4 milyon aday, üniversiteye yerleşen yaklaşık 857 bin öğrencinin verilerini incelediği raporunda, Türkiye’nin Üniversite Tercih Haritası’nın çıkarttığını açıkladı. Baştanoğlu, Marmara Bölgesi’ndeki öğrencilerinin tercihlerinde yüzde 72 oranında devlet, yüzde 26 oranında ise vakıf üniversitelerini tercih ettiklerini, Doğu Anadolu Bölgesi’nde ise bu oranın yüzde 95’e, yüzde 3 olarak gerçekleştiğini söyledi.
Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK), eğitim camiası, üniversiteler ve sivil toplum örgütlerinin çalışmalarına ışık tutması amacıyla dev bir araştırma gerçekleştirdi. YÖK’ün ‘İl ve Bölge Bazında 2018 YKS Yerleştirme Raporu’ geçtiğimiz günlerde kurumun internet sitesinde yayımlandı. 2018 YKS’ye başvuran 2 milyon 381 bin 412 aday ve bunların içinden üniversiteye yerleşen 857 bin 232 adayın verilerinden yararlanılarak il il, bölge bölge, yükseköğretime geçiş dinamiklerini betimleyen göstergelerin oluşturulduğu rapor, 897 sayfadan oluşuyor. Araştırmanın Türkiye’nin ilk tercih haritası olma özelliğini de taşıdığını anlatan Origin Akademi Kurucusu ve Eğitim Koçu Cüneyd Baştanoğlu, çalışmanın tüm resmi kurumların yanı sıra öğrenciler ve veliler için de önemli bir kaynak oluşturduğunu söyledi.
Karadeniz ve Doğu Anadolu devlet üniversitelerini tercih etti
YÖK’ün araştırmasında bölgeleri tercih yaptığı üniversite türüne göre de kategorize ettiğini kaydeden Baştanoğlu, "Araştırmaya göre lisans programlarına yerleşen 418 bin 911 öğrenciden 350 bin 307’si (yüzde 83,62) devlet üniversitelerini, 62 bin 191’i (yüzde 14,85) vakıf üniversitelerini, 5 bin 833’ü (yüzde 1,39) KKTC’deki üniversiteleri, 580’i ise yurt dışındaki üniversiteleri tercih etti. Marmara Bölgesi’nde tercih yapan öğrencilerin yüzde 72’si devlet, yüzde 26’sı vakıf üniversitelerini tercih ederken, Karadeniz Bölgesi’ndeki öğrencilerin yüzde 90’ı devlet yüzde 8’i vakıf üniversitelerini seçti. Bu oranlar İç Anadolu Bölgesi’nde yüzde 85’e yüzde 13, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 89’a yüzde 7, Ege Bölgesi’nde yüzde 87’ye yüzde 10, Doğu Anadolu Bölgesi’nde ise yüzde 95’e yüzde 3 olarak gerçekleşti" dedi.
Vakıf üniversitelerin yüzde 50 burslu okumak hayal değil
YÖK’ün araştırması, vakıf üniversitelerini tercih edilebilirlik ve bursluluk oranları anlamında da mercek altına aldı. Lisans programlarına yerleşenlerin yüzde 14,85’inin vakıf üniversitelerini tercih ettiğini belirten Cüneyd Baştanoğlu, vakıf üniversitelerinin artık yalnızca son alternatif olarak görülmediğini belirtti. Baştanoğlu, "Vakıf üniversitelerinde ücretli okuyanlardan çok tam burslu, yüzde 75 indirimli, yüzde 50 indirimli ve yüzde 25 indirimli okuyan öğrenciler var. Üstelik bu öğrencilerin yüzde 41,54’ü yüzde 50 burs almaya hak kazandı. Vakıf üniversiteleri yalnızca puanı devlet üniversitelerinde okumaya yetmeyenler tarafından tercih edilmiyor. Bu gerçeği YÖK tarafından açıklanan veriler de destekliyor. Açıklanan verilere göre lisans düzeyinde 2018 yılında vakıf üniversitelerine toplamda 62 bin 191 öğrencinin yerleştiği ve yalnızca 10 bin 281 öğrencinin tamamen ücretli okuduğu ortaya çıkıyor. Bu oldukça ciddi bir rakam; farklı seviyelerde indirim alanların toplamı ücretli okuyanların tam altı katına tekabül ediyor" dedi.
Öğrencilerin burs kazanma konusunda psikolojik engellerini kendilerinin oluşturduğunu ifade eden Baştanoğlu, "Vakıf üniversitelerinden yüzde 50 burs almak, öğrencilerin düşündüğü kadar zor değil. Öğrenciler kendi engellerini kendileri yaratıyor. Sınava hazırlanma sürecine başlamadan önce mutlaka kendilerine inanmayı öğrenmeliler. ‘Ben zaten burslu okuyamam ki’ bakış açısıyla başlayan sürecin başarı ile sonuçlanması mümkün değildir. Pozitif düşünce ve yapılan işe olan inanç başarıyı getirir" şeklinde konuştu.
YÖK’ün araştırmasında, öğrenci tercihlerinin coğrafi bölgelere göre tercih dağılımı da ortaya çıkartıldı. Marmara Bölgesi’ndeki öğrencilerin yüzde 68’i Marmara, yüzde 8’i Ege; Akdeniz Bölgesi’ndeki öğrencilerin yüzde 55’i Akdeniz, yüzde 12’si İç Anadolu; Ege Bölgesi’ndeki öğrencilerin yüzde 50’si Ege, yüzde 19’u Marmara; Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki öğrencilerin yüzde 55’i Doğu Anadolu, yüzde 12’si Marmara; Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki öğrencilerin yüzde 34’ü Güneydoğu, yüzde 14’ü Doğu Anadolu ve yüzde 12’si de Marmara’yı tercih ediyor.