Sağlıklı bir yaşamın en önemli unsurlarından biri uykudur. Yeterli sürede ve uygun bir ortamda uyuyamamak, vücudun dinlenmesine engel olur ve pek çok sağlık sorununa zemin hazırlayabilir. Uyku kalitesini olumsuz etkileyen hastalıkların başında gelen uyku apnesi ise, gece solunum durmasına neden olarak hayati tehlikelere yol açabilir. Memorial Ankara Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Prof. Dr. Metin Özkan, uyku apnesi ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
BU 6 BELİRTİYE DİKKAT!
1. Horlama
2. Uykudan boğulur gibi uyanma veya yanınızda yatan kişinin “nefesin durdu” deyip sizi uyandırması
3. Uyandığınızda boğaz kuruluğu ve boğaz ağrısı olması
4. Sabah kalktığınızda baş ağrısı olması
5. Gün boyunca bitkinlik ve uyuma isteğinin olması
6. Dikkatinizi yaptığınız işe verememek
Yukarıdaki şikayetleri yaşıyorsanız “uyku apnesi” yani “uykuda solunum durması” hastalığınız olabilir. Mutlaka tanı konulup, erken dönemde tedavi edilmesi gerekir.
Tedavi edilmeyen uyku apnesi kalbi durdurabilir.
Uyku apnesi;
Gün boyunca bitkin ve yorgun hissetmek, işe konsantre olamamak, toplantılarda uyuklamaya neden olması gibi nedenlerle başarıyı olumsuz etkiler. Araba kullanırken uyuklamaya neden olabilir. Uyuklamaya bağlı trafik kazalarının önemli bir kısmı bu hastalık nedeniyle gerçekleşmektedir. Çabuk sinirlenme veya depresyon görülebilir. Herhangi bir nedenle uykusuz kaldığında ne kadar gergin olunuyorsa uyku apnesi olan kişiler sürekli gergin ve sinirlidir. Çocuklarda okulda başarısızlık ve uyum sorunları yaşanabilir. Uykuda solunum durduğu zaman kandaki oksijen düşer ve tansiyon yükselir. Bu durumda kalp zorlanır ve ritim bozukluğu, kalp krizi riski artar. Ayrıca bu durum kalp durmasına da neden olabilir.
Tedavi edilmediği takdirde inme hastalığına neden olabilir. Uyku apnesi olanlarda insülin direnci ve şeker hastalığı daha çok görülür. Bu hastalar önemli ameliyatlardan sonra özellikle anestezi sonrasında ciddi solunum problemleri yaşar. Uyku apnesi olanlarda karaciğer fonksiyonlarında bozulma ve alkol nedenli olmayan karaciğer yağlanması daha sık görülür. Uyku apnesi olanlarda metabolik sendrom denilen; yüksek kan basıncı, kolesterol yüksekliği, şeker yüksekliği ve bel çevresinde artma ile karakterize olan bir hastalığa neden olabilir. Cinsel isteksizlik ve iktidarsızlığa yol açabilir.
Uyku apnesi tanısı uzman doktorlar tarafından konulur, polisomnografi testi ile kişinin gece uykuda bazı cihazlar yardımıyla gözlemlenmesi sağlanır. Tedavi planlaması ise kişiye özel gerçekleştirilmektedir. Yine özel cihazlar sayesinde kişinin uyku esnasında rahat nefes alması sağlanıp, uyku kalitesi artırılır.