MUSTAFA ÇALKAYA - Irak'a yumurta satışı konusunda yaşanan sorunların ardından yeni pazar arayışına giren üreticiler, alternatif olarak gördükleri Afrika'ya ihracat için lojistik desteği talep ediyor.
Türkiye'nin yumurta ihracatının büyük bölümü kısa süre öncesine kadar Irak'a yapılıyordu. Bu ülkenin yumurta ithalatını durdurmasının ardından üreticiler yeni pazar arayışına girdi. Irak'a alternatif olarak Afrika pazarı öne çıktı. Bu bölgeye yönelik çalışmalarda ise lojistik sorunu satışları frenleyebilecek bir etken olarak görüldü.
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Afyon, AA muhabirine, Irak'ın Türkiye'den yumurta alımını durdurmasının üreticileri zor durumda bıraktığını söyledi.
Irak'ın yerine alternatif pazar arayışına girdiklerini belirten Afyon, Angola ve Gana gibi ülkelerin içinde bulunduğu Afrika pazarına yumurta göndermeyi hedeflediklerini bildirdi.
- "Zaman olarak desteğe ihtiyacımız var"
Afrika'ya yumurta göndermek için lojistik desteğe ihtiyaç duyduklarını ifade eden Afyon, "Yumurta satışı için maddi değil, zaman olarak desteğe ihtiyacımız var. Yani Afrika pazarına yumurtalarımızı daha erken ulaştıracağımız bir yol bulursak buraya daha rahat gireriz. Mevcut şartlarda ürünlerimizin Afrika ülkelerine ulaşması yaklaşık 40 gün sürüyor. Bizim ürünlerimizi doğrudan ulaştıracak, 15-20 günde pazara erişebileceğimiz bir lojistiğe ihtiyacımız var. Bu konuda elimizden tutulması lazım." dedi.
Afyon, Irak pazarına yumurta girişinin kesilmesinin ardından Körfez ülkelerine satışların arttığını ve oradan Irak'a da yumurta gönderildiğini dile getirdi.
Afrika'nın yanı sıra ABD'ye de yumurta ihracatı için numune gönderildiğini bildiren Afyon, ihracat gerçekleşirse ABD'ye yumurta satışının üreticilere moral olacağını kaydetti. Afyon, "ABD'ye yumurta ihracatı yapılıyorsa her ülkeye yapılabilir." diye konuştu.
- En fazla ihracat Irak'a yapılıyordu
AA muhabirinin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden derlediği bilgiye göre, Türkiye geçen yıl toplam 430 milyon 204 bin dolarlık yumurta ihracatı gerçekleştirdi. 2017'de 376 milyon 146 bin dolar olan ihracat tutarı, 2016'da 289 milyon 410 bin dolar, 2015'te 273 milyon 457 bin dolar ve 2014'te 401 milyon 829 bin dolar olarak kayıtlara geçti. Bu yılın 8 aylık döneminde ise 199 milyon 940 bin dolarlık ihracat yapıldı.
Söz konusu dönemlerde en çok ürün gönderilen ülke Irak oldu. 2014'te 325 milyon 326 bin dolarlık ihracat gerçekleştirilen bu ülkeye geçen yıl 306 milyon dolarlık ürün satışı yapıldı. Bu yıl mayıs ayında yumurta satışının durmasına kadar bu ülkeye 120 milyon 329 bin dolarlık ihracat kaydedilmişti.
TÜİK verilerine göre son 5 yılda yumurta ithalat-ihracatı ile Irak'a ihracat verileri şöyle:
İhracat (bin dolar) İthalat (bin dolar) Irak'a ihracat (bin dolar) 2014 401.829 37.014 325.326 2015 273.457 25.810 194.411 2016 289.410 22.617 232.789 2017 376.146 31.865 314.154 2018 430.204 39.006 306.001