İSTANBUL (AA) - Küresel piyasalar yeni haftaya sakin başlarken, yurt içinde bugün açıklanacak eylül ayı ödemeler dengesi verileri takip edilecek.
Dünya borsalarında geçen haftanın en önemli gündem maddeleri olarak öne çıkan ABD'deki ara seçimler ve ABD Merkez Bankası (Fed) toplantısı sonuçlarının piyasa beklentileri doğrultusunda gerçekleşmesinin etkisiyle hafta genelinde pozitif bir seyir izlendi. ABD ara seçim sonuçlarının, Başkan Donald Trump'ın agresif politikalarını sınırlayabileceğine yönelik piyasalardaki iyimserlik, Fed'in kademeli faiz artışına devam edeceği vurgusu ile sınırlandı.
Hafta sonunda Fransa'da gerçekleştirilen etkinlikte liderlerden gelen açıklamalar ve Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) toplantısı takip edildi. Fransa’daki etkinlikten gelen açıklamalar ve ikili görüşmelerden piyasalar üzerinde etkili olacak bir açıklama gelmezken, OPEC toplantısında ise üretim kısıntısının gerekli olduğu görüşünün dile getirilmesi Brent petrolün varil fiyatının 70 doların altından toparlanmasını sağladı. Brent petrolün varil fiyatı, ekimde gördüğü 86,70 dolar seviyesinden düşüşe geçmiş ve İran yaptırımlarının başlamasına karşın, Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 8 ülkeye sağlanan muafiyetin etkisiyle 69,11 dolara kadar gerilemişti. OPEC'in 6 Aralık’taki Viyana toplantısında üretim ile ilgili resmi bir karar alabileceği belirtiliyor.
Analistler, petrol fiyatlarının düşük seyrinin Türkiye'de makroekonomik verileri destekleyeceğini belirterek, buna karşın tahminlerin altına gerileyen petrol fiyatlarının küresel piyasaları, petrol devi şirketlerin varlıkları ve enerji ihracatçısı ülkelerin verileri üzerinden olumsuz etkilediğini ifade etti. ABD’de, Kongre'deki çoğunluğu kaybetse de seçim sonuçlarının 2020'deki başkanlık yarışında Trump'ın yeniden kazanabileceğine ilişkin önemli bir sinyal olarak değerlendirildiğini söyleyen analistler, Fed'in aralık toplantısında faiz artıracağına ilişkin beklentilerin de yükseldiğini söyledi. Fed'in faiz artırımlarına devam etmesi gelişmekte olan ülke varlıkları üzerinde baskı kurmaya devam etse de artışların hem kademeli hem de önceden sözle yönlendirmeli şekilde yapılmasının negatif etkiyi sınırladığı görülüyor.
Cuma günü ABD'de açıklanan verilerin beklentilerden iyi gelmesine karşın Dow Jones endeksi yüzde 0,77, S&P 500 endeksi yüzde 0,92 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,65 değer kaybetti.
Avrupa tarafında ise geçen haftanın son işlem gününde İngiltere'de açıklanan 3'üncü çeyrek büyüme verisinin yüzde 1,5 ile beklentiler doğrultusunda gelmesine rağmen pay piyasalarında karışık bir seyir izlendi. İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,49, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,48 değer kaybederken, Almanya'da DAX endeksi ise yüzde 0,02 yükseldi.
Bugün Japonya'da açıklanan Üretici Fiyat Endeksi’nin ekimde yıllık yüzde 2,9 artış ile beklentileri aşması sonrasında Nikkei 225 endeksi yüzde 0,1, Şanghay bileşik endeksi de yüzde 0,6 değer kazandı.
Yurt içinde, geçen haftanın son iki işlem gününde Borsa İstanbul'da etkisini artıran satış baskısı nedeniyle analistlerin destek olarak nitelendirdikleri 92.500 puanın altına kadar gerileyen BIST 100 endeksi, haftayı bu seviyenin üzerinde tamamladı. BIST 100 endeksi, cuma günü yüzde 0,7 azalışla 92.839 puandan kapanırken, günü 5,4734'ten tamamlayan dolar/TL, yeni haftaya bankalararası piyasanın açılışında 5,4680 seviyesinden başladı.
Analistler, bugün yurt dışında veri gündeminin zayıf olduğunu, yurt içinde ise eylül ayı ödemeler dengesi verilerinin takip edileceğini belirterek, ağustos ayından sonra eylülde de cari fazla verileceğini, bunun da ekonominin yeniden dengelenmesi anlamında oldukça önemli olduğunu kaydetti. Mali açıdan emsallerine göre oldukça iyi durumda olan Türkiye'nin, küresel finans piyasalarındaki yumuşak karnı olarak değerlendirilen cari açığın, bugün açıklanacak eylül ayı verileriyle gerilemeyi sürdüreceğini dile getirdi.
AA Finans'ın gerçekleştirdiği ankete katılan ekonomistler, eylülde cari işlemler dengesinin 1,97 milyar dolar fazla vermesini bekliyor. Ekonomistlerin söz konusu dönem için cari işlemler fazlası beklentileri 1,50-2,50 milyar dolar aralığında, 2018 sonuna ilişkin cari işlemler açığı beklentisinin ortalaması ise 35,69 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Cari işlemler fazlası, ağustosta 2 milyar 592 milyon dolar ile rekor seviyede açıklanırken, 12 aylık cari açık ise 51 milyar 125 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmişti.