‘YÜRÜYEN BUDALALAR’ İRAN’I SEVDİ

İhsan DÖRTKARDEŞ/İSTANBUL, Reklamcı yazar Jacques Seguela’nın 'Anneme Reklamcı Olduğumu Söylemeyin' kitabındaki 'Yürüyen 1 budala, oturan 10 entelektüelden iyidir' sözünden hareketle kendilerine 'Yürüyen Budalalar' adını veren grup, son gezileri için yaklaşık 5 ay süren hazırlık yaptı. Kendi tasarladıkları kıyafetlerle ve kendi belirledikleri rotalarda, seyahat için derleyip hazırladıkları kitaplarla, gittikleri bölgenin müziklerini seslendiren ‘Yürüyen Budalalar’ın son durağı İran’ın Şiraz, Yezd ve İsfahan şehirleri oldu. Fotoğraf sanatçısı Halit Ömer Camcı'nın çekimleriyle keşif seyahatleri ni görüntüleyen grup, İran’da da kamuya açık alanlarda repertuvarlarındaki Farsça eserleri seslendirdi.
Daha önce gittikleri İzmir’de Bikur Holim Havrası’nda Seferad türküleri, Mardin’de Deyruzzaferan Manastırı’nda Süryani ve Müslüman ilahileri, Sivas Ulu Camii'nde Yunus Emre ilahileri okuyan; Kars Kalesi’nde Terekeme türkülerini, Mostar Stari Most’ta Boşnak sevdalinkalarını, Trabzon Meryem Ana Milli Parkı’nda Karadeniz türkülerini, seslendiren grup üyeleri Diyarbekir Ali Paşa Mahallesi’nde Kürtçe stranları, Hançapek Mahallesi’nde Ermenice eserleri söylemişti. 2008 yılından bu yana kendilerine 14 gezi planı hazırlayan, ulaşımdan gezi sırasında giyecekleri ortak kıyafetten okuyacakları şarkı, türkü, ilahiyi ezberleyen grup üyeleri; Üsküp’te Vardar Nehri kıyısında Rumeli türkülerini, Şar Dağları’nda Yetim Kule’de Arnavutça eserleri, Ohri Gölü’nde Makedon pesmalarını, Bitlis’te I. Dünya Harbi türkülerini, Kayseri’de pastırmaya ve sevgiliye adanmış parçaları, Edirne, Van, Bursa, Konya’da yörenin türkülerini söylediklerini hatırlattı.
‘Yürüyen Budalalar’, 5 günlük İran ziyaretinde antik Persepolis şehrinde, Şiraz’da Hafız-ı Şirazi’nin kabrinde, Vekil Hamam’da, Dervaze-yi Kuran'da; Yezd şehrinin sessizlik kulelerinde, zorhanelerinde, badgirlerinde; İsfahan’ın Nakş- Cehan Meydanı’nda, Ali Kapu’da, Çehel Sütun Sarayı’nda, Hacu ve Siosepol Köprüleri’nde, Şeyh Lütfullah Camii’nde Farsça eserleri söyledi. Ayrıca Hafız-ı Şirazi, Sadi-yi Şirazi, Mevlana Celaleddin-i Rumi, Fahreddin-i Iraki gibi Farsça yazan şairlerin şiirleri okudu.
Halil Çelik ve Yeşim Çoruh Çalışkan’ın öncülüğündeki grupun gezisine ilişkin bilgi veren Türkan Aydın Ay, Hakim önyargıların aksine İran’ı aşkın, sanatın, kültürün, irfanın ve şiirin ülkesi olarak gördüklerini anlattı. Ay, İsfahan’da İranlı müzisyen Alireza Eftekhari ile de bir araya geldiklerini, bundan sonraki ziyaretlerini Ocak ayında ‘Geçidi Bekleyen Şehir’ olan Erzurum’a yapacaklarını ekledi.
“YÜRÜYEN BUDALALAR” İLE İLGİLİ BİLGİLER
• Yürüyen Budalalar bugüne kadar 14 seyahat gerçekleştirdi. Grup üyeleri Türkiye'de Edirne, İznik, Bursa, Konya, Trabzon, Kars, İzmir, Kapadokya, Kayseri, Sivas, Mardin, Midyat, Hasankeyf, Diyarbakır, Van, yurt dışında ise Bosna, Makedonya ve Kosova'yı, son olarak İran’ı ziyaret etti.
• Grup üyeleri aynı işyerinde daha önce çalışmış veya halen çalışanlardan oluşuyor. Gezi grubuna katılanlar şirket organizasyonu ile değil, tamamen gönüllü olarak ve kendi imkanlarıyla bir araya geliyor.
• Çalışma hayatında aralarında ast/üst ilişkisi olduğu halde bu durum seyahatlere yansımıyor. Bir kıdem sıralaması da yok. Aralarında 14 geziye katılanlar da var, bir geziye katılanlar da. Gezilere şu ana kadar toplam 72 farklı kişi katıldı. Grubun yaş ortalaması 35. Ekibin yaklaşık yüzde 40’ı erkek.
• Gidilecek yer tespitinde etnik veya coğrafik yapı ayrımı yapılmıyor. Ancak 'Kendi medeniyetimiz' diye tanımladıkları şehirlere öncelik veriliyor.
• Sosyal medyada kapalı bir grup kurarak, burada seyahat tarihine kadar ziyaret edilecek şehre dair coğrafya, tarih, dil, din, siyaset, edebiyat, gelenek, sanat, müzik, mutfak vb konularda sayısız paylaşım yapılıyor.
• Seyahatlerde herhangi bir rehber veya turizm acentasından hizmet alınmıyor. Tüm organizasyon Yürüyen Budalalar tarafından gerçekleştiriliyor.
• Şehirlerin tarihi mekanı, doğal güzellikleri, ibadethaneleri, çarşıları pazarları, hanları hamamları ve lezzet durakları mutlaka ziyaret ediliyor.
• Her seyahat için bölge müziğini yansıtan örneklerin yer aldığı bir CD ve bu CD’deki eserlerin sözleri, anlamları ve öykülerinin yer aldığı bir kitap hazırlanıyor. Bir müziğin birden fazla lisanda söylenmiş versiyonları varsa, müziğin sınır tanımayan etkisini hissedebilmek için bu eserler de albüm ve kitaba dahil ediliyor.
• Her seyahatte ezberlenen birkaç eser, gidilen şehrin meydan, köprü, çarşı gibi karakteristik mekanlarında seslendiriliyor.
• Ekibin repertuvarında Türkçe, Kürtçe, Farsça, Arapça, Süryanice, Ermenice, Rumca, Çingenece, Makedonca, Arnavutça, Boşnakça, Sırpça ve Seferad dilinde şarkılar yer alıyor.