Yüz kızarması veya eritrofobi birden kendiliğinden başlayabildiği gibi stres nedeni olan herhangi bir durum da sebep olabilir;
- Başkasıyla konuşmak,
- Sunum yapmak veya
- Kalabalığın içindeyken başlayabilir.
Yüz kızarması başladığında boyuna, kulaklara ve göğüs kafesinin üst kısmına doğru yayılabilir. Kişiler yanma, batma ve ısı artışını da beraberinde hissedebilirler. Bu aşırı terleme ve kızarma durumunu kontrol edemezler. Genellikle bir süre sonra yavaşça kaybolur.
Yüz kızarması ve yüz terlemesi durumu kişilerin sosyal ve iş hayatlarını olumsuz etkileyebilir. Bu kişiler yüz terlemesi ve kızarıklığına neden olabilecek sosyal ve profesyonel ortamlara girmek istemezler, konsantrasyon bozukluğu yaşarlar ve belki de çok önemli durumları kaçırabilirler. Hayatlarını olumsuz etkileyen bu durum gerçekten çok can sıkıcı bir hal alabilir zamanla.
Zamanla kendilerine güvensiz ve zayıf kişilikler geliştirirler. Depresyon, sosyal fobi yaşayabilirler ve ilaç bağımlısı olabilirler.
Bu iki terleme durumuna “el terlemesi” de eklenebilir (palmar hiperhidroz).
Bu sıkıcı durumun bir an önce tespit edilip tedavi edilmesi olası depresyon ve sosyal fobi rahatsızlıklarının önlenmesi anlamına gelecektir.
Birçok tedavi yöntemi varsa da (psikoterapi, sempatik aktiviteyi bloke eden ilaç kullanımı, endokrinoloji (hormon bilimi) uzmanına danışmak, vb) diğer taraftan en etkin ve bu kısır döngüyü kırabilecek ve başarı oranı çok yüksek olan yöntem yüze, kafaya ve ellere, koltukaltına giden sempatik sinir dallarının bloke edilmesi veya kesilmesi olan “klipsli ETS sempatektomi” ameliyatıdır.
Klipsli ETS Sempatektomi kapalı (endoskopik yani torakoskopik) bir yöntemdir. ‘Titanyum klipler’ kullanılır. Kapalı klipsli ETS ameliyatı genel anestezi altında gerçekleştirilmektedir. Aynı seansta 1 veya 2 1.5 cm.lik çalışma deliklerinden (koltuk altı kıl çizgisi seviyesinde) torakoskopik aletlerle gerçekleştirilmektedir. Şikayetin olduğu bölgeye giden sempatik zincir seviyesi tespit edilerek bu bölgeye titanyum klipsler yerleştirilir ve bu sempatik deşarj yolları kapatılır ve kimyasal deşarj yolu bloke edilmiş olur . %90’ın üzerinde bir başarı oranı elde edilir.
Aynı seansta her iki tarafa da uygulanması başarı oranını ciddi oranda arttırmaktadır. Hastalar genellikle 1 gece hastanede yatarak ertesi günü evlerine taburcu edilirler.
2012 yılında Danimarka’da yapılan 100 kişilik bir klinik çalışmada “izole yüz kızarması “için “sempatikotomi” sonuçlarına göre, başarı oranı %93 olarak verilmiş ve hayat kalitesinin her hastada ciddi oranda arttığı bildirilmiştir. Dengeleyici terleme %93 ve gustatuvar (yemekle ilişkili) terleme %36 hastada bildirilmiştir. Sadece %13 hasta ameliyattan memnun olmadığını bildirmiştir. Ve, %85 hastada ciddi memnuniyet oluşmuştur.
*Tüm bu olası durumlar hastayla ameliyattan önce paylaşılmalıdır. Hastalara ameliyat seçeneği tıbbi tedavi seçeneklerinden sonra seçenek olarak sunulmalıdır.
Op. Dr Erkan Yıldırım
Göğüs Cerrahi & Akciğer Transplant Cerrahi
erkanbaba@gmail com