Kültürümüzde yer alan bulmaca ve bilmece geleneği ile doğru orantılı olarak milletçe çözmek için kurnazlık, pratik zeka gerektiren mantık sorularını, zeka sorularını severiz. Öyle ki matematik ve sözel mantık soruları ALES ve KPSS gibi resmi sınavlarda bile çıkabiliyor. Bilgi yarışmalarında çıkan tuzaklı mantık soruları büyük ilgi çeker. Biz de sizler için zekanızı test edebileceğiniz, hem sınavlarda hem de internette karşınıza çıkabilecek çeşit çeşit mantık soruları derledik. Önce siz çözün sonra çevrenize sorun bakalım çözebiliyorlar mı?
Eskiden bulmaca eklerinde, çocuk dergilerinde veya bu konuya odaklanan özel dergilerde gördüğümüz zeka / mantık soruları internet ile birlikte iyice yaygınlaştı. Popüler sitelerde şaşkına çeviren, kimsenin bilemediği, beyin yakan vb. tanımlamaları ile yayımlanan mantık soruları anında Facebook, Twitter, Instagram gibi platformlarda paylaşılıyor. Bu tarz mantık soruları çok çeşitli olabiliyor. Bir hikâye üzerinden sorulanlar, bir kelime oyununa dayananlar, görsel bulmacalar, aslında çok basit olup sizi şaşırtmaya çalışanlar ve dahası... Bu tarz soruları çözmeye çalışırken tıkandığınızı hissettiğinizde soruya tümüyle belki de size saçma gelen bir açıdan yaklaşmayı deneyebilirsiniz. Bu tarz mantık sorularının bir avantajı ise genellikle çözümlerinin internette bulunabiliyor oluşudur.
Biz de gerek internet siteleri gerekse de sosyal medyada popüler olan mantık sorularından bir derleme hazırladık. Sorular aşağıda cevapları ise yazımızın sonundadır.
1- Mezarlığın yanından geçen bir kişi biz kızın mezar başında ağladığını görmüş. Mezarda yatanın annesi ağlayan kızın annesinin kayın validesi imiş. Bu durumda mezarda yatan naaş, ağlayan kızın nesidir?
2- Kimi aylar 30, kimileri ise 31 çeker. Peki kaç ayda 28 gün vardır?
3- Elinizde tek bir kibritle karanlık bir odadasınız. Odada bir gaz lambası, bir gaz sobası ve bir de mum bulunuyor. Önce hangisini yakarsınız?
4 - İki anne ve iki kız evlat pizza yemeye giderler. Herkes birer dilim pizza yer ki yenen dilim sayısı 3’tür. Bu nasıl olur?
5 - Bir adada insanlar ile insana tıpatıp benzeyen maymunlar yaşıyormuş ve konuşurken ya hep yalan ya hep doğru söylüyorlarmış. Yalan söyleyen insanlar, yalan söyleyen maymunlar, doğru söyleyen insanlar, doğru söyleyen maymunlar birbirlerinden ayırt edilemiyormuş. Bu durumda aşağıdaki A ve B olarak tanımlananlardan hangisi insan hangisi maymundur?
A: Ben insanın B yalan söylüyor.
B: A doğruyu söylüyor.
6 - Dört adet 1 kullanılarak yazılabilecek en büyük sayı nedir?
7- Gece saat 8'de yattığını ve guguklu saatinizi sabah 9'a kurduğunuz. Buna göre kaç sat uyursunuz.
8- Elinizde 1 kibrit var. İçinde gaz lambasu, bir gaz sobası ve bir de mum olan karanlık ve soğuk bir odadasınız. İlk hangisini yakarsınız.
9- İstanbul'dan hareket eden 43 yolculu bir otobüsü kullanıyorsunzu. Bursa'da 7 yolcu indi 5 yolcu kaldı. Susurluk'ta 8 yolcu indi, 12 yolcu tuvalete gidip geldi ve 4 tane de yeni yolcu bindi. 9 saat sonra İzmir'e vardığınızda şoförün adı neydi?
10- Evin bahçesindeki çimenler her gün bir önceki günün iki katı kadar büyüyor. Çimenler 10 günde bahçenin tamamını kapladığına göre kaçıncı günde yarısını kaplayacak kadar büyür?
Özellikle ALES ve KPSS gibi sınavlarda adayların formüller veya kitabı bilgiler haricinde problem çözebilme kabiliyetlerini çözebilme amacıyla mantık soruları soruluyor. Sınavlarda mantık soruları sayısal ve sözel olmak üzere iki kategoride karşımıza çıkıyor
Gerek sınavlarda çıkan gerekse de bulmaca eklerinde çıkan sözel mantık sorularında genellikle önce birden fazla kişinin çeşitli özellikleri sıralanır. Bu sorunun konusuna göre kişilerin meslekleri, hobileri, akrabaları, eylemleri vb. Ile ilgili olabilir. Daha sonra soruda geçen bir kişi ile ilgili belirli bir bilgi veya bir ifadenin doğru olup olmadığının cevabı istenir.
Bu tarz sorularda kişi eldeki bilgileri dikkate alıp mantık çerçevesinde bir çıkarım yapmalı ve cevabı bulmalıdır. Bunun gibi sözel mantık soruları çokça okuma gerektirebildiğinden çözümü oldukça zaman alabilmektedir.
Örnek sözel mantık sorusu:
Bir marangoz Ali, Sevim, Mehmet, Demet ve Mert için 8 adet mobilya yapmıştır. Bu mobilyalar koltuk, sehpa ve kanepeden oluşmaktadır. Mobilyaları yaptıranlarla ilgili bilgiler şu şekildedir:
İsmi geçen her müşteri en az 1 en fazla 2 parça mobilya sipariş etmiştir.
Sehpa yaptıranların hepsi kanepe yaptırmış, kanepe yaptıranların hepsi de sehpa yaptırmıştır.
Mehmet ve Demet'in yaptırdıkları mobilyalar aynıdır.
2 müşteri koltuk yaptırmıştır.
Mert sadece koltuk yaptırmıştır.
Yukarıdaki bilgilere göre kimler “kesinlikle” sehpa yaptırmıştır? Bu tarz sözel mantık sorularında yapılacak en iyi yöntem bir tablo çizmek ve verilen bilgileri tabloya işlemektir. Zaten bulmaca dergilerinde de okuyucular için kullanabilecekleri boş bir tablo verilir. Üstteki soru için bir tablo hazırlarken tablonun bir soluna mobilya çeşitleri, en üst sıraya da isimler yazılır. Daha sonra verilen ipuçları tabloya işlenerek ortaya çıkan durum tahlil edilir ve bir sonuca varılır. Varacağınız bu sonuç sizi çözüme bir adım daha yaklaştırır.
Bu sorularda verilen bilgiler tek başlarına sizi direkt olarak çözüme götürmez. Bilgileri bir arada değerlendirerek çözümle ilgili olasılıkları elemeniz gerekir. Sorunun cevabını yazımızın sonunda bulabilirsiniz.
Matematiksel işlem içeren zeka ve mantık soruları çok farklı şekillerde olabiliyor. Kimileri sadece rakamlara ve dizilere dayanırken kimileri de belli bir metin ve hikaye dahilinde olabiliyor. Bazı sorular ilk bakışta çok fazla hesaplama gerektirir gibi gözükürken aslında cevabı bulmak sorunun mantığını çözüp pratik bir taktik kullanmaktan geçiyor.
Örnek matematiksel mantık soruları:
27, 31, ? , 32, 29, 33, 30
Bazı mantık soruları da matematik ile sözeli birleştirerek kafa karıştırır. Örneğin aşağıdaki verilen bilgilere göre soru işareti gelen yere hangi rakam gelmelidir.
BİR -> 1
İKİ -> 2
ÜÇ -> 1
ON İKİ -> 3
SEKSEN BEŞ - > ?
EĞİTİMDE ÇIKAN MANTIK SORULARININ ÇÖZÜMÜ
- Kimler kesinlikle sehpa yaptırmıştır?
Bu soruda verilen ipuçlarını bir arada değerlendirince çözüme ulaşabiliyorsunuz. Önce en açık ipucundan başlayalım. Verilen ipucuna göre Mert sadece koltuk yaptırmıştır ve 2 müşteri koltuk yaptırmıştır. Yani bu durumda Mert dışında koltuk yaptıran Ali, Sevim, Mehmet veya Demet olabilir.
Bunu aklımız tutalım ve diğer ipucuna geçelim.
Mehmet ve Demet’in yaptırdıkları mobilyalar aynıymış. Yani ikisi de koltuk sipariş etmiş olamaz. Yoksa koltuk siparişi 3 tane olurdu. Bu durumda Mehmet ve Demir için geriye sehpa ve kanepe kalıyor. Sehpa yaptıranların hepsi kanepe de yaptırdığına göre Mehmet ve Demir’in verdiği sipariş ortaya çıkıyor.
Bu durumda geriye Mert dışında koltuk yaptırmış olabilecek Ali ve Sevim kalıyor. İçlerinden biri kesinlik koltuk sipariş ettiği için ve kişi başı 2’den fazla sipariş olmadığı için ikisinden biri sadece koltuk sipariş etmiştir. Ancak verilen ipuçlarından bunun kim olduğu çıkmamaktadır. Demek ki sehpa sipariş ettiği “kesin” olan kişiler Mehmet ve Demir’dir
- 27, 31, ? , 32, 29, 33, 30 dizisinde eksik olan sayının ne olması gerekiyor?
Bu soruyu çözmek için hiçbir matematiksel işleme ihtiyaç yok. Sayı saymayı bilmeniz yeterli. Sondaki dört rakam dizinin nasıl aktığını açıkça gösteriyor. Birbirine girmiş iki sayısı dizisi bir atlayarak gidiyor. 32’den sonra gelecek olan 33 bir sonraki sırada geliyor. 29’dan sonra gelmesi gereken 30’da yine bir sonraki sırada yani 33’ten sonra geliyor. Bu durumda 27’yi takip edecek sayı ? İşaretli olan yere denk geliyor. Yani eksik sayı 28’dir.
- Seksen beşin karşısına hangi sayı gelmeli?
İlk bakışta çok garip gözüken bunun gibi sorular genellikle harfler ile sayılar arasındaki ilişkiyle alakalıdır. Burada da sayıların yazıyla yazılması sizi yanıltmasın. Rakamla yazılan sayılar yazılardaki sesli harflerin sayısını göstermektedir. Bu durumsa “SEKSEN BEŞ”in karşısına “3” rakamı gelmelidir.
İLGİNÇ MANTIK SORULARININ ÇÖZÜMÜ
1- Soruda tanımlamayı çözmeye ağlayan kızdan başlayalım. Ağlayan kızın annesinin kayın validesi, ağlayan kızın babaannesi olur. Söz konusu babaanne mezarda yatanının annesi imiş. Bu da mezarda yatanın ağlayan kızın halası olduğunu gösterir.
2- Hepsi! Bütün aylarda 28 gün vardır. Bu hızlı cevap verildiğinde hataya düşülebilecek bir soru.
3- Kibrit.
4- Soru, hikâyede dört kişi olduğunuzu düşündürmeye çalışıyor. 2 anne 2 kız evlat nasıl 3 kişi olur? Kişilerden biri büyükanne olursa...
5- Soruda grupların ya daima yalan ya da daime doğru söylediği belirtiliyor. B’nin dürüst olduğu varsayımıyla yola çıkarsak o zaman A da dürüst oluyor (çünkü B öyle diyor.) ki bu bir çatışmaya yol açıyor. Demek ki B bir yalancı. Buna göre B’nin “A doğru söylüyor” ifadesi yalan. Demek ki A da yalan söylüyor. Yani A’nın “B yalan söylüyor.” ifadesi bir yalan. Bu durumda B yalancı bir “insan” oluyor. A’nın “Ben insanım” ifadesi de bir yalan yani A ise yalan söyleyen bir maymun.
6- Bu şaşırtmacalı bir soru. Sanılanın aksinine cevabı 1111 değil 11 üzeri 11'dir. Yani 285311670611.
7- Bu soruda dikkat edilmesi gereken bir detay var. Guguklu saatlerde gece gündüz ayrımı olmadığı için ancak 8'den 9'a 1 saat uyursunuz.
8- Cevap kibrit. Sonuçta odadaki diğer şeyleri yakabilmek için önce kibriti yakmalısınız.
9- Soru kulağa saçma geliyor değil mi? Aslında değil. Cevabp kendi adınız çünkü soru "otobüsü kullanıyorsunuz" ifadesi ile başlıyor.
10- Buna göre her gün bir önceki günün 2 katı kadar büyüyor demektir. 10. gün de tamamlanıyorsa bir önceki gün bahçenin yarısında ot bitmiş olması gerekir. Cevap 9. gündür.