JOHANNESBURG (İHA) - Johannesburg'da 26 Ağustos'ta başlayan ve 190 ülkenin çeşitli düzeylerde temsil edildiği Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesi, yarın sona eriyor. Zirve bildirgesinde son düzenlemeler yapılırken, toplantı salonlarından 'anlaşma' haberleri gelmeye devam ediyor. Somut hedeflerin belirlenmediği anlaşmalardan, sivil toplum temsilcileri hiç de memnun değil.
Güney Afrika'nin başkenti Johannesburg'da Birleşmiş Milletler tarafından organize edilen Dünya Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesi, yarın sonuç bildirgesinin açıklanmasıyla sona erecek. Toplam 190 ülkenin katıldığı ve 104'ünün devlet ya da hükümet başkanlarınca temsil edildiği zirve kapanışa doğru yaklaşırken, en çok sorulan soru da Johannesburg'un amacına ulaşıp ulaşmadığı. Bir başka deyişle, dünya liderlerinin 'sürdürülebilir kalkınma' yolunda siyasi iradelerini ortaya koyup koymadıkları.
Zirve son gününe girerken, Johannesburg'dan her saat bir 'anlaşma' haberi geliyor. Zirvede, uzun süren müzakerelerden sonra iklim değişikliği, ticaret ve sağlık koşullarını geliştirme konularında anlaşmaya varıldı. ABD'nin iklim değişikliğiyle ilgili Kyoto Protokolü'ne muhalefetine rağmen anlaşma metninde "protokolü imzalayan ülkeler, imzalamayan ülkeleri mümkün olan en kısa zamanda onaylamaya davet eder" cümlesi yer aldı.
YENİLENEBİLİR ENERJİ ANLAŞMASI Dünya Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesi'nin son önemli kararı ise dün alındı. Avrupa Birliği, yenilenebilir enerji kaynaklarının enerji tüketimindeki payını 2010 yılına kadar yüzde 15'e çıkarılmasını önermişti. Ancak karar, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımından yana olanlar için yenilgi oldu.
ABD ve petrol ihraç eden ülkelerin karşı çıkışları sonucu alınan karar, sadece bu enerji kaynaklarının kullanımının desteklenmesiyle sınırlı kaldı. Herhangi bir tarih ya da hedef konulmadı, bu da çevrecilerin tepkisine neden oldu. Özellikle çevre kirliliği ile mücadeleyi hedef alan anlaşma, uzun süre tartışılacak gibi görünüyor. Anlaşmayı protesto eden çevreci gruplar, uzlaşı metni ile ilgili 'skandal' yorumunu yaptı.
GREENPEACE'İN TEPKİSİ Greenpeace'ten Steve Sawyer, "Bu kesinlikle, dünyanın enerji tüketiminin sürdürülebilir kalkımaya uygun olarak değistirilmesini istemeyenlerin, Amerikalılar, Suudi Arabistan ve OPEC ülkelerinin zaferi oldu. Bu, varılabilecek en kötü sonuçtu. Hatta sonuç bile denilemez" dedi.
Avrupa Birliği Çevre Komiseri Margit Wallström de, yenilenebilir enerji türlerinin kullanımının ikili anlaşmalarla arttırılabileceğini, girişimlerini bu konuda sürdüreceklerini söyledi.
ABD ve petrol üreten ülkeler ise, somut projelerin kağıt üzerindeki anlaşmalardan daha önemli olduğunu ileri sürerek, planın uygulanması için bir tarih belirlenmesine karşı çıktı. Oysa zirve öncesi Johannesburg konusunda en sık tekrarlanan cümle, alınan kararların hayata geçirilme sürecinin somutlaştırılmasının, zirvenin başarısıyla doğru orantılı olacağıydı.
Johannesburg'ta ayrıca temiz içme suyu ve atık su tesislerine sahip olmayanların sayısının yarıya indirilmesi, okyanusların ve biyolojik çeşitliliğin korunması, zehirli kimyasalların kullanımının azaltıması konularında da anlaşma sağlandı.