9 saat ara ile önce 7,7 ve ardından 7,6 sallanan Kahramanmaraş merkezli depremler bölgedeki 10 şehirde de etkili oldu. AFAD verilerine göre 5.775 bina depremde çöktü. 11.302 yıkılan bina ihbarı var. Depremin ardından yaraların sarılma sürecinde en önemli kurumlardan biri olan Doğal Afet Sigortaları Kurumu’nu (DASK) tekrar gündeme getirdi.
1999 Marmara depreminin ardından 2000 yılında kurulan DASK, Zorunlu Deprem Sigortası ile deprem ve depremden kaynaklanan yangın, infilak, yer kayması ve tsunami risklerine karşı, sigortalı konut sahiplerine maddi güvence sağlıyor. Verilere göre Türkiye genelinde 20 milyon 32 bin adet konut bulunuyor. Zorunlu Deprem Sigortası yaptıranların sayısı 10 milyon 949 bin 642. Oran yüzde 54,70.
Dünya Gazetesi’nde yer alan haberde, depremin odağındaki 10 ilde Zorunlu Deprem Sigortası oranı ortalama yüzde 49 düzeyinde bulunuyor. Kahramanmaraş’ta 210 bin konutun 113 bin adedi Zorunlu Deprem Sigortası poliçesine sahip.
Diğer illerde rakamlar şöyle;
Hatay’da 315 bin konutun yüzde 40,1’i, Osmaniye’de 101 bin konutun yüzde 42,4’ü, Gaziantep’te 339 bin konutun yüzde 64,5’i, Kilis’te 25 bin konutun yüzde 59,7’si, Şanlıurfa’da 198 bin konutun yüzde 52,9’u, Adana’da 479 bin konutun yüzde 45,9’u, Malatya’da 188 bin konutun yüzde 52,1’i, Adıyaman’da 89 bin konutun yüzde 44,9’u, Diyarbakır’da 231 bin konutun yüzde 33’ü Zorunlu Deprem Sigortası poliçesine sahip.
Zorunlu Deprem Sigortası genel anlamıyla, belediye sınırları içinde kalan meskenler için depremin meydana getirdigi maddi zararları karşılamaya yönelik geliştirilmiş bir sigorta sistemidir.
Zorunlu Deprem Sigortası ile aşağıda tanımlanmış binalar güvence altına alınır:
DASK, Zorunlu Deprem Sigortası ile depremin ve deprem sonucu meydana gelen yangın, infilak, tsunami ve yer kaymasının doğrudan neden olacağı maddi zararları, poliçede belirtilmiş limitler dahilinde karşılar. Temeller, ana duvarlar, bağımsız bölümleri ayıran ortak duvarlar, bahçe duvarları istinat duvarları, atvan ve tabanlar, merdivenler, asansörler, sahanlıklar, koridorlar çatılar, bacalar, yapının yukarıdakilerle benzer nitelikteki tamamlayıcı bölümleri bir arada ya da ayrı olarak teminat kapsamındadır.
DASK, her yıl yapı maliyetlerindeki artışa paralel olarak belirlenen azami bir tutara kadar teminat sunar. Azami Teminat Tutarı’nın tespitinde mevcut yapı stokunun büyük bir kısmını oluşturan binaların yeniden inşa bedeli (arsa değeri hariç) dikkate alınır.
Sigorta yaptıranların teminat tutarları (sigorta bedeli), bu azami teminat tutarını geçmemek üzere, meskenlerinin büyüklüğüne ve yapı tarzına göre belirlenir.
Eğer meskenin değeri DASK tarafından verilen teminat tutarını aşıyorsa, sigortalı, aşan kısım için sigorta şirketlerinden isteğe bağlı olarak konut sigortası yaptırabilir.
Sigorta bedeline, konutun arsa bedeli dahil değildir.
Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK), her yıl inşaat maliyetlerindeki artışa göre belirlediği azami bir tutarda teminat sağlıyor. DASK tarafından verilen azami teminat tutarı, 25 Kasım 2022 tarihinden itibaren bütün yapı tiplerinde 640 bin lira olarak belirlenmiş durumda.
Verilen bilgiye göre azami teminat tutarı tespit edilirken, yıkılan meskenin yeniden inşa edilmesinin maliyeti (arsa değeri hariç) dikkate alınıyor. Sigortalının teminat tutarının (sigorta bedeli) azami teminat tutarını geçmemesi koşuluyla meskenlerinin büyüklüğüne ve yapı tarzına göre belirlendiği ifade ediliyor.
Meskenin değerinin DASK tarafından verilen azami teminat tutarını aşması durumunda, sigortalının isteğe bağlı olarak, aşan kısım için sigorta şirketlerinden ek teminat alabileceği belirtiliyor. Bunun için sigortalının, özel sigorta şirketlerinden konut sigortasının olması gerekiyor.