Anadolu'da ilk sentetik boyayı Urartular kullanmış

Urartu Kralı II. Rusa tarafından Van Gölü'ne hakim tepeye yaptırılan Ayanis Kalesi'nde yürütülen kazı çalışmalarında Anadolu'da insan eliyle yapılan sentetik boya örnekleri bulundu.

Van'da, 2 bin 700 yıl öncesinden bugüne ulaşan süslemeleri, kerpiç duvarları, taş işlemeleriyle Urartu Krallığı'nın en görkemli yapılarından biri olan kalede, 30 yıldır sürdürülen kazı ve restorasyon çalışmalarında tarihe ışık tutacak bulgulara rastlandı.

Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Işıklı başkanlığında yürütülen kazılarda, dinsel törenlerin yapıldığı bölümün duvarlarında 2 bin 700 yıl önce boya kullanıldığı belirlendi.

Alanında uzman akademisyenlerce yapılan analizlerde, boyanın, Anadolu'da insan eliyle yapılmış ilk sentetik boya olduğu tespit edildi.

- "Van Gölü'nden esinlenmiş olabilirler"

Prof. Dr. Işıklı, kazı çalışmalarında bu yıl boyalı sur duvarlarını ortaya çıkardıklarını söyledi.

Bu duvarlarda daha önce varlığını tespit ettikleri bazı ayrıntıların söz konusu olduğunu anlatan Işıklı, salonun içinin sıvanarak maviye boyandığını anlattı.

Urartuların, Van Gölü'nden esinlenerek turkuaz mavisini tercih ettiğini değerlendirdiklerini belirten Işıklı, şunları kaydetti:

"Bu boya, arkeoloji tarihi açısından önemli. Analizini yaptırdık. Daha önce, insanların binlerce yıl boya kullandığını biliyoruz. Ancak bunlar doğaldı. Ya kök boya ya da doğada bulunan renkli taşlarla yapılıyordu. Burada gördüğümüz ve arkeoloji literatüründe 'Mısır mavisi' olarak tanımladığımız sentetik bir boya. İnsan eliyle yapılmış, kimyasal karışımlardan oluşuyor. Bu yönüyle de çok özel. Anadolu'da insan eliyle yapılmış ilk boyadır. 2 bin 700 yıl önce Urartular tarafından yapılmış. Dünyada bunun örneklerini Mısır'da görebiliyoruz. Mısır'da daha önce ortaya çıkarıldığı için 'Mısır mavisi' olarak bilinir. Bu boyayı, bugün modern evlerde görebiliyoruz."