"Anayasa Mahkemesi'ne Bireysel Başvuru" Konferansı-AİHM Eski Yargıcı, CHP İzmir Milletvekili Türmen: "Anayasa Mahkemesi'nin AİHM'in Yaptığını, Nasıl Karar Verdiğini Iyi Görmesi Lazım Ve Bunu Sindirmesi Lazım

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Eski Yargıcı ve CHP İzmir Milletvekili Rıza Türmen, "Anayasa Mahkemesi'nin AİHM'in yaptığını, nasıl karar verdiğini iyi görmesi lazım ve bunu sindirmesi lazım" dedi.

Adana Barosu Başkanı Mengücek Gazi Çıtırık, baro tesislerinde düzenlenen "Anayasa Mahkemesi'ne Bireysel Başvuru" konferasında yaptığı konuşmada, yurttaşın hak arayışının ve adalete erişmesinin en temel güvencesinin sosyal hukuk devleti içerisinde sağlanmış olması gerektiğini belirtti.

Çıtırık, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkının 12 Eylül 2010 Anayasa değişikliği referandumu ile Anayasa'nın 148. maddesine eklendiğini belirterek, "Anayasa ile güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerden Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) kapsamında kalanlardan birinin kamu gücü tarafından ihlal edilmesi durumunda Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkı tanınmıştır" dedi.

Türkiye'nin Avrupa Konseyinin kurucu üyelerinden olduğunu anımsatan Çıtırık, şöyle devam etti:

"1954 yılında da Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne taraf ülke sıfatını almıştır. 1987 yılında bireysel başvuru yolunu kabul etmiş, 1990 da AİHM'in zorunlu yargı yetkisi kabul edilmiştir. Aradan geçen 23 yıllık zaman dilimine bakıldığında Türkiye'de AİHM'in güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinin ciddi şekilde ihlal edildiği ve Ruya ile yarış halinde olduğu gözlenmektedir. AİHM ve Avrupa Konseyi sonuç olarak bakıldığında artık önüne gelen bu yoğun başvurulardan dolayı iç hukuk yollarının etkili bir şekilde yürütülebilmesi için Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru şikayet düzenlemesini getirmiştir. Bu uygulamalar İspanya ve Almanya'da başarılı olmuştur. Her ne kadar bugün kendi yapısında değişiklikler yapılması istense de, Anayasa Mahkemesi'ni hukuk devletinin güvencesi olarak görmekteyiz."

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Eski Yargıcı ve CHP İzmir Milletvekili Rıza Türmen, 12 Eylül 2010 Anayasa değişikliği Referandumu ile Anayasa Mahkemesi-ne bireysel başvuru hakkının tanındığını ve 23 Eylül 2012'de uygulamaya başladığını söyledi.

Anayasa Mahkemesi'nin görev ve yetkileri bakımından Türkiye'deki en üst mahkeme olduğunu anımsatan Türmen, şunları kaydetti:

"Verdiği kararlar kesin olan en üst yargı organı. Fakat bireysel başvuru bakımından Anayasa Mahkemesi'nin yanında ve üstünde başka bir mahkeme var; AİHM. Başvuru yapanların bunu iyi görmesi gerekir. Anayasa Mahkemesinin burada yaptığı iş biraz vekaleten yapılan bir işe benziyor. Anayasa Mahkemesi, AİHM'e vekaleten aslında bireysel başvuruları kabul edecek karara bağlayacak. O nedenle Anayasa Mahkemesi'nin AİHM'in yaptığını nasıl karar verdiğini iyi görmesi lazım ve bunu sindirmesi lazım. AİHM, vekaleten bu işi Anayasa Mahkemesine verdiği için bir süre izleyecek."

Anayasa Mahkemesi Raportör Hakimi İbrahim Çınar ve Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç.Dr. Selin Esen, Anayasa Mahkemesi'ne kişisel başvuru hakkında bilgiler verdi.

Muhabir: Aykut Ünlüpınar