Anayasa teklifinde 7 madde kabul edildi

TBMM Genel Kurulu, anayasa değişiklik teklifinin ikinci oturumunda, 'Cumhurbaşkanının Adaylığı ve Seçimini' düzenleyen 7'nci madde 340 oyla kabul edildi. 7'nci maddenin ikinci tur oylama sonucu; kullanılan oy 484, 340 kabul, 136 ret, 3 geçersiz, 4 boş, 3 çekimser.

Oylama öncesi maddeye ilişkin önerge işlemleri yapıldı.

CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, teklifin Meclise, hukuk devletine ve Cumhuriyete "saldırı" olduğunu ileri sürdü.

CHP ve HDP'nin önergeleri kabul edilmedi.

TBMM Başkanvekili Ayşe Nur Bahçekapılı gizli oylamanın nasıl yapılacağını anlattı. Daha sonra oylamaya geçildi.

Maddeyle, cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiğinin kesilmesine yönelik düzenleme kaldırılıyor ve cumhurbaşkanının seçilme şartları belirleniyor.

Meclis Başkanvekili Ayşenur Bahçekepalı, oylamanın ardından birleşimi saat 03.55'te kapattı. Anayasa değişikliği ile diğer maddelerin oylanması için TBMM bugün saat 14.00'te tekrar toplanacak.

KABUL EDİLEN 6. MADDE VE AYRINTILARI

TBMM Genel Kurulunda, ikinci tur görüşmeleri yapılan anayasa değişikliği teklifinin 6'ncı maddesi 342 oyla kabul edildi.

Genel Kuruldaki gizli oylamaya 485 milletvekili katıldı. Oylamada 342 kabul, 138 ret oyu kullanıldı; 3 boş oy çıktı, 2 oy da geçersiz sayıldı.

Anayasanın, TBMM'nin bilgi edinme ve denetim yollarına ilişkin maddesindeki değişiklik ile yasamanın belli bir konuda Meclis Araştırması yapması, Genel Görüşme açarak Genel Kurulda görüşmesi ve milletvekillerinin, cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanların cevaplaması istemiyle yazılı soru sorması yeniden düzenleniyor.

Buna göre, TBMM, "Meclis Araştırması", "Genel Görüşme", "Meclis Soruşturması" ve "Yazılı Soru" yollarıyla bilgi edinme ve denetleme yetkisini kullanacak. "Gensoru", denetleme yetkisinden çıkarılacak.

"Meclis Araştırması", belli bir konuda bilgi edinmek için yapılan incelemeden ibaret olacak.

"Genel Görüşme", toplumu ve devlet faaliyetlerini ilgilendiren belli bir konunun TBMM Genel Kurulunda görüşülmesi şeklinde gerçekleştirilecek.

"Meclis Soruşturması", cumhurbaşkanı yardımcısı ve bakanlar hakkında, anayasanın teklifle değiştirilen 106'ncı maddesinin 5, 6 ve 7'nci fıkraları uyarınca yapılan soruşturmadan ibaret olacak.

"Yazılı Soru", en geç 15 gün içinde cevaplanacak. Milletvekilleri, yazılı soruları bakanların yanı sıra cumhurbaşkanı yardımcılarına da yöneltebilecek.

"Meclis Araştırması", "Genel Görüşme" ve "Yazılı Soru" önergelerinin verilme şekli, içeriği ve kapsamı ile araştırma usulleri Meclis İçtüzüğü ile düzenlenecek.

5. MADDE 342 OYLA KABUL EDİLDİ

TBMM Genel Kurulunda, ikinci tur görüşmeleri yapılan anayasa değişikliği teklifinin beşinci maddesi 342 oyla kabul edildi.

Başkanlık sistemini öngören Anayasa değişiklik teklifinin beşinci maddesi, yapılan ikinci tur gizli oylama sonucunda 342 kabul oyu aldı.

TBMM Genel Kurulu'nda başkanlık sistemini öngören Anayasa değişiklik teklifinin ikinci tur görüşmeleri ve oylamaları yapılıyor. Anayasa değişiklik teklifinin TBMM'nin görev ve yetkilerini belirleyen beşinci maddesi için yapılan ikinci tur gizli oylamaya 486 milletvekili katıldı. Teklif 342 kabul oyu alırken, 140 ret ve 4 boş oy çıktı. Anayasa değişiklik teklifinin beşinci maddesi TBMM'nin görev ve yetkilerini belirliyor.

4. MADDE 138 RET OYUNA KARŞI 342 OYLA KABUL EDİLDİ

Meclis Genel Kurulu'nda Anayasa değişiklik teklifinin Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanı'nın seçim dönemi hakkındaki esasları belirleyen dördüncü maddesi 342 oyla kabul edildi.

TBMM Genel Kurulu'nda başkanlık sistemini öngören Anayasa değişiklik teklifinin ikinci tur görüşmeleri ve oylamaları yapılıyor. Teklifin Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanı'nın seçim dönemi hakkındaki esasları belirleyen dördüncü maddesinin ikini tur gizli oylaması 486 milletvekilinin katılımıyla gerçekleşti. Oylamada 138 milletvekili ret oyu kullanırken, 1 çekimser, 4 boş ve bir geçersiz oy çıktı.

3. MADDE 342 OYLA KABUL EDİLDİ

TBMM Genel Kurulunda anayasa değişiklik teklifinin ikinci turunda 3. madde 342 oyla kabul edildi.Teklifin 3. maddesine göre milletvekili seçilme yaşı 18'e indirilecek.

TBMM Genel Kurulunda anayasa değişiklik teklifi görüşmelerinin ikinci turu devam ediyor. Anayasa değişiklik teklifinin ikinci turunda 3. madde oylamasına 485 milletvekili katıldı. 3. madde 342 kabul, 137 ret oyu aldı. 3 oy boş çıkarken, 3 oy da geçersiz sayıldı.

3. maddeye göre, milletvekili seçilebilme yaşı 25'ten 18'e indirilecek. ‘Askerlikle ilişiği olanlar' milletvekili adaylığına başvuramayacak.

2. MADDE KABUL EDİLDİ

TBMM Genel Kurulunda, ikinci tur görüşmeleri yapılan anayasa değişikliği teklifinin ikinci maddesi 342 oyla kabul edildi.

Genel Kuruldaki gizli oylamaya 485 milletvekili katıldı. Oylamada 342 kabul, 139 ret oyu kullanıldı, 4 boş oy çıktı.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin ikinci maddesi ile milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarılacak.

1. MADDE KABUL EDİLDİ

TBMM Genel Kurulunda anayasa değişiklik teklifinin ikinci turunda 1. madde 345 oyla kabul edildi.

TBMM Genel Kurulunda anayasa değişiklik teklifi görüşmelerinin ikinci turu devam ediyor. Anayasa değişiklik teklifi ikinci turunda 1. madde oylamasına 486 milletvekili katıldı. 1. madde 345 kabul, 140 ret oyu alırken, 1 boş oy kullanıldı.

İlk turda 1. madde 347 'Evet' oyu ile kabul edilmişti

Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifinin birinci maddesine göre, Anayasa'nın "yargı yetkisi" başlığında değişikliğe gidilecek.

Buna göre, yargı yetkisinin, Türk milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılacağına dair hüküm, "bağımsız ve tarafsız" mahkemelerce kullanılacağı şeklinde değişecek.

İKİNCİ TUR

İkinci tur, anayasa değişikliği teklifinin kabul edilmesi için nihai belirleyici oylama olduğu için büyük önem taşıyor. Maddeler ayrı ayrı oylandıktan sonra teklifin tümünün oylaması yapılacak. Kabul oyu, referandum sınırı olan 330'un altında kalan madde düşmüş olacak. Teklifin tümünün oylamasında, kabul oyu 330'un altında kalırsa maddeler 330 ve üzerinde oy almış olsa da teklifin tamamı düşmüş sayılacak.

İkinci turda, teklifin tümü ve maddeleri üzerinde görüşme açılmayacak; konuşmalar yapılmayacak, sadece maddeler üzerinde verilen değişiklik önergeleri görüşülecek. Birinci turda üzerinde değişiklik önergesi bulunmayan bir madde hakkında ikinci turda önerge verilemeyecek.

İkinci turda, 18'i maddeler üzerinde, biri de tümü üzerinde olmak üzere toplam 19 oylama yapılacak.

CHP'LİLERDEN EYLEM

Anayasa değişiklik teklifinin görüşüldüğü TBMM Genel Kurulu'nda CHP milletvekilleri 'rejim değişikliğine karşı ayaktayız' diyerek bir dakika ayakta durma eylemi yaptı.

SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?

Paketin Meclis’ten geçmesi halinde en geç hafta başında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın onayına sunulması bekleniyor. Cumhurbaşkanı 1-2 gün içinde onaylarsa paket 26 Mart’ta halkoyuna sunulabilecek. Süreçte sarkma olursa referandum tarihi ötelenecek.

HDP Mardin Milletvekili Mithat Sancar, Meclis Genel Kurulu'nda oylama sırasında Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ile yaklaşık 15 dakika boyunca konuştu

İlk tur oylamalarda maddelere geçişte 338 “kabul” oyunu bulan AK Parti-MHP kanadı, daha sonraki oylamalarda 340- 347 aralığında kabul oyuna ulaştığı için ikinci turda da 330’un üzerinde oy bekliyor. 330 oyun altında kalan teklif maddesi düşecek. 330’un üzerinde, 367’ye kadar olacak kabul oyu, paketin referanduma gitmesi anlamına gelecek.

İkinci turda, teklifin tümü ve maddeleri üzerinde görüşme açılmayacak; konuşmalar yapılmayacak, sadece maddeler üzerinde verilen değişiklik önergeleri görüşülecek. Birinci turda üzerinde değişiklik önergesi bulunmayan bir madde hakkında ikinci turda önerge verilemeyecek.

İkinci turda, 18'i maddeler üzerinde, biri de tümü üzerinde olmak üzere toplam 19 oylama yapılacak.

CHP'DEN 'GİZLİ OY' İTİRAZI

CHP, anayasa değişiklik teklifi oylamalarında, Genel Kurul salonunda bulunmayan bakanların vekaletle oy kullanmasının gizlilik ilkesine aykırı olduğunu savundu. Birinci tur oylamalarda Genel Kurul Salonunda bulunmayan bakanların vekaletle oy kullandığına işaret eden Özel, şu ifadeleri kullandı:

"Eğer vekaleti veren alana 'şu oyu kullan' diyorsa, bu oy gizlilikten çıkmaktadır. Demiyorsa da bir kişi kendi kararı doğrultusunda iki oy kullanmış demek oluyor. Bu önemli bir tartışma. İlk turda bakanlar vekaletle oy kullanmış buna itiraz edeceğiz. Gizli oylamada vekaletle oy kullanılmasıyla ilgili geçmiş örneklere baktığımızda; Meclis başkanvekillerinden Güldal Mumcu uygulatmamış, Sadık Yakut ise uygulatmış. Ama bu örneklerin hiçbiri anayasa değişikliği örneği değil. Pek çok anayasacı da vekalet gizli oyda kabul edilse dahi anayasa değişikliği gibi bir oylamada o oylamaya özel bir vekalet olması gerektiğini söylüyor. Bakanların vekaletlerini istedik, bir yıl kadar önce toplu vekalet vermişler. Genel ve toplu bir vekaletname var."

Bu durumun birinci tur oylamaları sıkıntıya soktuğunu ileri süren Özel, bu tartışmayı Genel Kurul gündemine getireceklerini bildirdi.

Hiç kimsenin gizli oylamada vekaleti kabul etmemesi gerektiğini, bunun aksinin oylamaları sakatladığını savunan Özel, "Biz gördüğümüz her türlü eksiklik ve ihlalde Anayasa Mahkemesine gideriz. Rejim değişiyor. Anayasa Mahkemesi'nin temel görevi anayasa uygunluk denetimi. Anayasayı anayasanın ruhunu uygun olmayan bir şekilde değiştiriyorlar." diye konuştu.

AJANSLAR