Yaklaşık 30 milyon metrekare yeşil alana sahip olan başkentte, bir yandan bu miktarı arttırmaya yönelik çalışmalar yürüten Büyükşehir Belediyesi bir yandan da yeşil alanlarda kullanılan sulama suyu maliyetinde tasarruf sağlamak için çalışmalarını hızlandırdı.
SULAMA MALİYETLERİNİ DÜŞÜRECEK YÖNTEMLER
Ankara Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı ile Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (ASKİ) örnek bir projeye imza atarak, ilçe belediyelerle birlikte su maliyetinin azaltılması ve yeşil alan verimliliğinin en üst düzeye çıkarılması amacıyla “Su Verimliliği Konferansı” düzenledi.
Başkentte peyzaj sahalarında arıtılmış içme ve kullanma suyunun azaltılması yönünde hazırlanan akademik çalışmaların anlatıldığı konferansta, Ankara'daki sulama alanları, aylık su kullanım oranı, Ankara şartlarına uygun mevsimsel bitki türlerine kadar birçok konuda tespitler masaya yatırıldı.
MUSLUK SUYUNUN YÜZDE 20'Sİ YEŞİL ALANLARDA KULLANILIYOR
Ankara’da ASKİ Arıtma Tesislerinden çıkan arıtılmış şehir şebeke suyunun (musluk suyu) yüzde 20’si yeşil alanlarda kullanılırken, düzenlenen konferansta şebeke suyundan tasarruf sağlanması, en uygun sulama tekniğinin belirlenmesi, sulama suyunu azaltmaya yönelik öneriler tek tek ele alındı. Peyzaj alanlarında su tasarrufu konusunda etkin sonuç almak için teknik konularda da bilgi paylaşımının yapıldığı konferansta, iklim ve toprak yapısına uygun bitki çeşitliliğinin dikkate alınması kararlaştırıldı.
2 MİLYON LİRAYI AŞAN MALİYET
Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü öğretim üyelerinin detaylı sunum yaptığı konferansta, peyzaj sahalarında kullanılan suyun, arıtılarak elde edilen şebeke suyu olduğu ve bunun da ciddi maddi kayıplara neden olduğuna dikkat çekildi.
Ankara'da bulunan ilçe belediyelerde 2018 yılında sadece parklarda kullanılan suyun arıtma maliyetinin 2,32 milyon TL olduğunu ifade eden yetkililer, barajlardan gelen suyun arıtılmadan direkt kullanılması ile bu maliyetin düşürüleceğinin altını çizdiler. Konferansta yeşil alanlarda, park ve bahçelerde şebeke suyu yerine şu alternatif sulama yöntemleri ve önerileri ele alındı:
-Kurulacak her park için öncelikle peyzaj projesi ve buna bağlı olarak bir sulama projesi hazırlanmalıdır
-Her sulama yöntemine göre iklim verilerine dayalı dinamik bir sulama programı hazırlanarak uygulanmalıdır
-Gündüz sulama yapılması durumunda mevcut şebekeden su alan yüksek binalara su çıkmamakta ve ayrıca buharlaşma kayıpları yüksek olmaktadır. Bu nedenle sulamaların gece yapılması sağlanmalıdır
-Sulama işçilerinin eğitimi büyük bir eksiklik olup yerine getirilmelidir
-Özellikle refüj sulamalarında trafik güvenliğinde risk oluşturması nedeniyle tankerle sulama kaldırılmalıdır
-Trafikte sıkıntı yaşanmaması için, yol kenarındaki parklarda veya yeşil alanlarda aşırı sulama veya sulama sistemindeki kaçaklardan kaynaklanan ıslanma ve su göllenmesi sorunları önlenmelidir
-Parkların büyük bir çoğunluğunda hortumla sulama yapılmakta ve aynı belediyeye ait parklarda kullanılan sulama suyu miktarları arasında büyük farklılıklar bulunmaktadır. Hortumla sulama yapılan her park için su tasarrufu sağlayacak aylık periyotlarda kaç günde bir ve kaç saat sulama yapılmasına yönelik bir çizelge oluşturulmalıdır
-Yağmurlama sulama yöntemi kurulan parklarda bu yöntemden beklenen yararın sağlanamadığı ve fazla su kullanıldığı çok açıktır. Bu sistemlerdeki zamanlayıcıların programlanması ve etkin çalıştırılması için bir teknik ekip oluşturulmalıdır. Bu ekip her ayın ihtiyacına göre sistemleri su ihtiyacına göre programlamalıdır
-Az sayıdaki damla sulama yöntemi ile sulanan parklarda kullanılan su miktarları yağmurlama sulama yöntemi ile sulama yapılan parklardaki su kullanımına oranla daha az olmasına rağmen damla sulama koşullarında kullanılması gereken miktarların çok üzerindedir. Bu nedenle damla sulama sistemlerinin işletilmesinde otomasyon sistemleri kullanılmalıdır
-Su tasarrufunu en fazla sağlayan yüzey altı damla sulama yöntemi ile ilgili örnek uygulamalar yapılmalıdır
-Su tasarrufuna yönelik bilinçlendirme çalışmaları yapılmalıdır
-Mevcut koşullara uygun olan su hasadı teknikleri belirlenmeli ve uygulanmalıdır
-Özellikle küçük parkların bir kısmına 200 metreküp hacminde dikey depolar yerleştirilip bu depoların suyunun tankerle doldurulması ve depo çıkışına konulacak otomasyon sistemi ile sulamanın yapılması düşünülmelidir
-Şehir içerindeki tankerlerin su aldığı kuyuların verimlerinin değerlendirilmesi yapılıp yeterli verime sahip kuyuların çevresindeki parkların sulanmasında bu kuyular kullanılmalıdır
-Ortadoğu Teknik Üniversitesi Teknoparkındaki çim alanlarının sulanmasında atık su arıtma tesisinde arıtılmış su kullanılmaktadır. Bu tip küçük arıtma tesislerinin kurulabileceği yerler belirlenerek parkların bir kısmının arıtılmış sularla sulanması sağlanmalıdır
-Çim, ağaçlar ve yer örtücü bitkilerin günlük su ihtiyaçlarının iklim verileri kullanılarak hesaplanması ve ertesi gün ASKİ veya Çevre Koruma Dairesi Başkanlığı web sitesinden sunulması konuya olan ilgiyi artıracaktır
-Parklardaki özellikle büyük havuzlardaki su kayıplarının azaltılması için en kısa sürede önlem alınmalıdır
-Parklarda büyük havuzların yapımından kaçınılmalı ve havuzların suyunun temininde farklı alternatif su kaynaklarının kullanılması düşünülmelidir".
(İHA)
