Annan'dan liderlere "vizyon" çağrısı
NEW YORK (İHA) - Dünya liderlerinin, 60. yıldönümünü kutlayan Birleşmiş Milletler'i (BM) geleceğe taşıyacak reformları tartışacağı zirve dün New York'ta başladı.
BM Genel Sekreteri Kofi Annan, zirvenin açılışında 170'den fazla ülke liderine hitaben yaptığı konuşmada, keskin görüş ayrılıkları yüzünden reform paketindeki pek çok konuda ilerleme sağlayamadıklarını söyledi. Annan, en büyük eksikliklerin "nükleer silahların yayılmasının önlenmesi, silahsızlanma ve Güvenlik Konseyi reformu" konularında olduğunu belirtti.
Haftalardır süren tartışmaların ardından BM Genel Kurulu'nda dün onaylanan taslak metinde bu konulardan hiçbirine değinilmiyor. Kofi Annan yine de reform taslağını 'iyi bir başlangıç' olarak nitelendirdi. Annan, liderlerden paketi tamamlamak için gerekli vizyonu göstermelerini istedi. Annan "Milyonlarca insan yaşamını, milyarlarca kişi de umutlarını, dünya liderlerinin yolsuzlukla, salgın hastalıklarla ve eşitsizlikle mücadele sözlerine bağladı" dedi.
Konuşmasına Katrina Kasırgası sonrasında dünyadan gelen yardım tekliflerine teşekkür ederek başlayan ABD Başkanı George W. Bush, sözlerini uluslararası teröre değinerek sürdürdü. Bush, öfke ve çaresizlikle beslenen terörizmin dünyada kolayca yayıldığını hatırlatarak, terörle ortak mücadele edilmesi çağrısını yineledi.
Bush konuşmasında ayrıca, fakir ülkelere yardım gönderilmesi ve borçların silinmesinin, dünyada yoksullukla mücadelede yeterli olmadığını söyledi.
Bush, yoksullukla mücadelenin ancak gümrük duvarları ve teşviklerin azaltılmasıyla gerçekleştirilebileceğinin altını çizdi. Bush, buna gerekçe olarak da gümrük duvarları ve teşviklerin gelişmekte olan ülkelerin ekonomik performanslarını düşürmesini gösterdi.
Başkan Bush ayrıca, 60. yılını kutlayan BM teşkilatı kurucularının ideallerini yaşatma ve modern dünyada etkin kalmasını sağlayacak anlamlı reformlar yapma çağrısında da bulundu. Bush, örgütün güçlü, verimli, yolsuzluklardan uzak ve hizmet verdiği halka karşı şeffaf bir tablo çizmesi gerektiğini vurguladı.
Amerikan yönetimi, BM reform taslağında ortak bir terör tanımının yer almasını istiyor. Henüz bu konuda uzlaşma ise sağlanamadı.
Öte yandan, BM Güvenlik Konseyi, 15 ülkenin lider ve bakanlarının katıldığı özel oturumda, "terör eylemlerine teşviki yasadışı kılma" çağrısı yapan karar tasarısını onayladı. Toplantıda ayrıca 11 kilometrelik alan da "uçuşa yasak bölge" ilan edildi.
Bu arada, toplantıda söz alan New York Emniyet Müdürü Ray Kelly, dünya tarihinin bu en büyük zirvesi için 4 bin polis memurunu seferber ettiklerini açıkladı. Güvenlik önlemleri için polislere, dünya liderlerini korumakla görevli istihbarat ve terörle mücadele birimleri de eşlik ediyor.
Dünya tarihinin en kalabalık liderler zirvelerinden birine sunulan BM reform paketi taslağının son hali ise şöyle: "Yıpranan eski insan hakları temsilciliği yerine, yeni bir BM İnsan Hakları Komisyonu kurulacağı sözü yer alıyor; ancak ayrıntıya girilmiyor. Bir ülkede "soykırım ve savaş suçları" söz konusu olduğunda müdahale zorunlu hale geliyor.
Savaş sonrasında toparlanmaya çalışan ülkelere yardım için Barış Komisyonu kuruluyor.
Batılı ülkelerin isteği olan ortak bir terör tanımı yapılması konusunda belirsizlik sürüyor.
BM'nin yoksullukla mücadele için uzun vadeli bir strateji olarak belirlediği Milenyum Hedefleri'ne destek ifade ediliyor.
Yoksullukla mücadele konusunda başlıca önerilerden biri olan gümrük duvarlarının aşağıya çekilmesi konusunda verilmiş sözler zayıflatılıyor.
Güvenlik Konseyi'nin genişletilmesi konusuna değinilmiyor."
