Anne Babaya Bağımlı Çocuklara Yaklaşım Nasıl Olmalıdır?

Çerkezköy Özel Optimed Hastanesi’nde görevli psikolog Nur Kök, anne ve babaya bağımlı yetişmemesi için çocuklara nasıl yaklaşılması gerektiğini anlattı.Çocuklar kendi kararlarını alırken sürekli başkalarına bağlı kalıyorsa bağımlılığın oluştuğunu söyleyen psikolog Kök, “Çok küçük çocuklar için bağımlılık normal, hatta sağlıklı bir durumdur fakat okul çağına geldiğinde bu durumun devam ediyor olması sorunlara neden olur” dedi.Bağımlılığın yıllarca süren birçok nedeni olabileceğini belirten psikolog Nur Kök “Bağımlılık asla tek bir olay nedeniyle ortaya çıkmaz, yıllarca süren bir davranıştır ve birçok nedeni olabilir. Her zaman bir problemi ondan daha iyi çözen ya da bir duruma ondan iyi yaklaşan başkalarının olduğu öğretilerek bağımlılık yaratılabilir. Bağımlılık bazı çocuklar için daha güçlü hissetme ya da ilgi çekmenin bir yoludur. Çocuğun, 'Bana yardım edin, beni koruyun' mesajları daha fazla korunma ihtiyacının göstergesidir. Özellikle koruyucu tutuma sahip ailelerde çocuğun herhangi bir başarısızlığı çocuğun korunmaya ihtiyacı var gibi algılanır. Çocuğa ait bütün görev ve sorumlulukların, 'O yanlış bir şey yapar' düşüncesiyle anne ve babalar tarafından üstlenilmesi bağımlılık oluşturabilir. Çocuklarına yeterince zaman ayıramadıkları için suçluluk duyan, çalışan anne babaların bu durumu telafi etmek isterken çocuklarının üzerine çok düşmeleri, çocuklarına sınır çizmekte sorun yaşanması ve çocukların aşırı serbest bırakılması bağımlılık nedenidir” bilgisini verdi.Psikolog Kök, çocukta bağımlılık problemi olma ihtimalinin birtakım davranışların uzun zamandır görünmesiyle oluştuğunu belirterek şöyle devam etti:“Teneffüste diğer çocuklarla oynamak yerine onları izlemeyi ya da öğretmeni ile oturmayı tercih ediyorsa, öğretmenden sürekli yönlendirme, onay ve kabul bekliyorsa, öğretmeni yanında oturup her adımda yardım etmedikçe sınıf içinde etkinliğe katılmıyorsa, sınıf arkadaşlarıyla iş birliği yapmaktan kaçıyorsa, okula gitmek istemiyorsa, okul dışı etkinliklere katılmayıp sürekli evde olmak istiyorsa, yaşıtı çocuklarla karşılıklı bir arkadaşlık kurmayıp bir iki iyi arkadaşa bağımlıysa, anne babası yardım etmek için hazır olana kadar ödevlerini yapmayıp bekliyorsa, topluluk içindeyken yetişkinlerden ayrılmak istemiyorsa, anne ve babası yanında olmadan başka bir yerde kalmak istemiyorsa, anne babası yanında olmadığında huysuzlaşıyorsa, anne ve babası yokken bağımlılığını büyük kardeşe ya da ona yakın olan birine yöneltiyorsa (büyükanne, büyükbaba) bağımlılık problemi oluşmuştur.”Kök, çocuğu sosyal ortamlara alıştırmanın, bazen yalnız bırakmanın, ufak ayrılıklar yaşatmanın erken dönemde alınması gereken önlemlerden biri olduğunu söyledi. Bağımlı davranışlar sergileyen çocukların anne babalarının tutumlarını gözden geçirmesi gerektiğini dile getiren Kök, "Çocuk kendi giyinirse ters giyer, ayrı yatakta yatarsa üstünü açar, ödevini kendi başına yaparsa yanlış yapar diye düşünmekten kaçınılmalıdır. Çocuğun kendi işlerini kendi başına yapmasına fırsat verilmelidir. Hem evde hem okulda çocuğa daha bağımsız olmasını öğretirken beklediğiniz davranışı açıkça ifade edin ve bunları yapmadığında ortaya çıkabilecek sonuçları anlatın” dedi.Açıklamasını örneklerle sürdüren psikolog Kök, anne babalara şu tavsiyelerde bulundu:“Çocuk okula giderken saati nasıl kuracağını öğrenmek zorundadır, zamanında hazırlanmazsa okul servisini kaçıracağını bilmelidir. Okuldan getireceği eşya ve ödevlerini koyacağı özel bir yer hazırlayın. Çocuğun ödevini ya da okuma kitabını bulmak ana babanın işi değildir. Ev ödevlerin küçük bölümlere ayırarak çalışmasını sağlayın. Eğer gerekli çalışmalar küçük parçalar halinde sunulursa bağımsız çalışma ve başarı daha çok gerçekleşir. Bir kağıt ve silinebilir bir tahta üzerine haftalık bir tablo yapın, çocuğunuzun uygun yapmasını istediğiniz davranışları tek tek yazın ve her gün için yaptıklarının işaretlemesini isteyin. Bağımsız olarak yaptığı davranışların sonunda onu ödüllendirin. Çocuğunuzun yapabileceği ve yapması gereken işlere müdahale etmemeniz konusunda kararlı olun. Her insan gibi yeni bir beceriyi öğrenirken çocuğu korumaya çalışmadan çabasını takdir edin. Çabası için verdiğiniz ödüller, başarısı için verdiklerinizden daha sık olsun.”