Antalya'da büyük hazine heyecanı

30 yıl sonra Boston'dan gelen Herakles Heykeli'nin coşkusunu yaşayan Antalya Müzesi, Kumluca'da 1963 yılında bulunan ve aynı yıl bir bölümü yurtdışına kaçırılarak Washington sergilenen “Sion Hazinesi”ni bekliyor.

Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra bölgeye gelen işgal güçlerinin yağmasından kurtarılan eserlerin korunması amacıyla kurulan Antalya Müzesi'nde envantere kayıtlı eser sayısı 60 bine ulaştı. Bölgedeki kazılardan ve vatandaşların tesadüfen rastladığı buluntulardan beslenen müzede yer yokluğundan dolayı eserlerin sadece 11 bin 500'ü sergilenebiliyor.

Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra İtalyanların Antalya'yı işgal edip, açıkta gördükleri eski eserleri toplamaya başlamaları üzerine, öğretmen Süleyman Fikri Erten'in harekete geçerek temelini attığı Antalya Müzesi, resmi olarak 1923 yılında Panaya Kilisesi'nde (Alaaddin Camii) kuruldu. Kurulduğundan bu yana Antalya sınırlarında yer alan üç antik kültür bölgesi Lykia, Pamphylia ve Pisidia'dan çıkarılan eserlere ev sahipliği yapan müze, barındırdığı koleksiyonlarla da dünyanın en önemli müzeleri arasında yer alıyor.

Envantere kayıtlı 60 bin eserin bulunduğu müzede, bunların sadece 11 bin 500'ü sergileniyor. 30 yıl sonra Boston'dan getirilen Herakles Heykeli'nin üst yarısının coşkusunu yaşayan müze, şimdi de Kumluca'dan kaçırılarak Washington'daki Dumbarton Bizans Araştırma Enstitüsü'nde sergilenen Sion Hazinesi'nin devamını bekliyor.

Her yıl bölgede süren 10'un üzerindeki kazıdan gelen eserlerle zenginleşmeye devam eden müzeye, yöre halkı da tesadüfen bulduğu taşınabilir tabiat varlıklarıyla destek veriyor.

Antalya Müzesi Müdürü Mustafa Demirel, ilk olarak Kaleiçi'nde bulunan Alaaddin Camisi'nde, daha donra Yivli Cami'de yer alan müzenin 1972 yılında bugünkü binasına taşındığını söyledi.

Müzenin 30 bin metrekareyi kaplayan bir alanda 14 sergi salonu ile heykel ve değişik eserlerin sergilendiği açık hava galerileri ve bahçeden oluştuğunu anlatan Demirel, müzede envantere kayıtlı 60 bin eser bulunduğunu bildirdi. Eserlerin 11 bin 500'ünün sergilendiğini ifade eden Demirel, diğerlerinin depreme dayanıklı depolarda muhafaza edildiğini anlattı. Bu eserlerin 35 binini sikkelerin oluşturduğunu ifade eden Demirel, teşhirdeki eserlerin yüzde 70'inin ise Perge Kazısı'ndan elde edildiğini kaydetti.

Sion Hazinesi bekleniyor

Demirel, ABD'den Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın uçağıyla getirilen üst yarısı Antalya Müzesi'ndeki alt yarısıyla birleştirilen 'Yorgun Herakles' heykelinin yarattığı heyecanın da sürdüğünü belirtti. Heykeli almak için ABD'ye giden heyetin içinde olduğunu ifade eden Demirel, Herakles'in iade sürecinde bu ülkedeki büyük müzeleri de gezme fırsatı bulduklarını kaydetti.

ABD, İngiltere ve Fransa'da, Anadolu, Yunanistan ve Mısır eserlerinin çok fazla olduğunu dile getiren Demirel, “Ekip olarak hem Herakles'i tespit etmeye gittik hem de büyük müzelere kaçak yollarla götürülmüş eserlerin ülkemize iade edilmeleri süreciyle ilgili çalıştık” dedi.

New York'daki Metropolitan Müzesi, Los Angeles'daki Paul Getty Müzesi ile birlikte Boston ve Washington'da bulunan müzelerde tespit çalışması yaptıklarını anlatan Demirel, “Paul Getty Müzesi'nde Antalya ve Burdur'dan gitme koleksiyonlar var. Ama bizim için önemlisi Washington'daki Dumbarton Oaks Bizans Araştırmaları Enstitüsü'nde olan müzemizdeki Sion Hazinesi'nin devamı. Umarım onu da geri getiririz” diye konuştu.

Son yılın gözdeleri

Antalya Müzesi'nde bu yıl ABD'den 30 yıl sonra gelerek alt yarısına kavuşan Herakles heykeli büyük ilgi görüyor. Güzel sanatlar bölümü öğrencilerinin çizimleri için tercih ettikleri heykeli geçen ay Altın Portakal Film Festivali dolayısıyla kente gelen sanatçılar da gezdi.
Müzede, dönen bir platformda sergilenen Herakles heykelinin yanı sıra diğer Herakles heykelleri ve lahit mezarları da ilgi çekiyor. Lahitlerin üzerinde Herakles'in 12 göreviyle ilgili figürler bulunuyor.
Perge kazısından geçen yıl çıkartılan MS 2. yüzyılda yaşamış Roma İmparatoru Lucius Verus'a ait heykel de “İmparatorlar Salonu”nda sergileniyor.

Sion hazinesi nedir?

Kumluca yakınındaki Korydalla Antik Kenti'nde 1963 yılında bir köylü tarafından tesadüfen bulunan Sion Hazinesi, kandil, buhardanlık, İncil kapağı, tepsi gibi gümüş kilise eşyaları ve bazı kaplama levhalardan oluşuyor. Bulunduğu yıl bir bölümü yurtdışına kaçırılan ve MS 6. yüzyıla ait Sion Hazinesi'nin bazı parçaları üzerindeki yazıt ve maden kontrol damgalarından antik Myra civarındaki Sion Manastırı'na ait olduğu saptandı.

Antalya Müzesi'nde bir bölümü sergilenen hazinenin kalan kısmı Washington'daki Dumbarton Oaks Bizans Araştırmaları Enstitüsü'nde sergileniyor. Bu arada Paul Getty Müzesi'nde Burdur Bucak'tan kaçırılan esin peri heykellerinin de aralarında bulunduğu çok sayıda eser bulunuyor.

AA