"Antibiyotiği Gereksiz Kullanıp Sağlığınızdan Olmayın"

VEDAT YÜCEBAŞ - Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halis Akalın, Türkiye'de antibiyotik ilaç kullanımının neredeyse yarısının gereksiz olduğunu belirterek, bunun bazı sağlık sorunlarına yol açabileceği uyarısında bulundu. Akalın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bakterilerin, antibiyotiğe karşı birçok mekanizmayla direnç geliştirebildiğini söyledi. Tedavide ilk kez 1940 yılında kullanılmaya başlanan penisiline karşı bakterilerin 4 yıl sonra direnç geliştirdiğinin tespit edildiğini dile getiren Akalın, 1940-1980 yıllarında pek çok antibiyotiğin tıp alanına girdiğini anlattı. Antibiyotiklerin gerekmediği halde enfeksiyonlarda da kullanılmaya devam edildiğini ve bu durumun, bakterilerin karşı direnç geliştirmesine yol açtığını anlatan Akalın, şöyle devam etti: "Direnç sorunu, ilk penisilin kullanımının hemen ardından ortaya çıkmıştır. Zaman içinde sorun olmaya başlamış fakat yeni antibiyotiklerin kullanıma girmesiyle tehlikenin boyutları, insanları yeterince düşünmeye sevk etmemiştir. Bazı bakterilerin neden olduğu enfeksiyonların tedavisinde kullanabileceğimiz sadece bir antibiyotiğin bulunduğu duruma geldik. Şu anda basit bakteriyel enfeksiyonlardan hasta kaybedilmese bile yakın gelecekte başımıza gelme olasılığı artmaktadır. İnsanlarda enfeksiyonlara neden olan bakterilerin direnç kazanmasında bazı faktörler bulunmaktadır. Bunlardan biri; biz hekimlerin gereksiz durumlarda reçeteye antibiyotik yazması. Bu açıdan hekimlerin eğitimi çok önemli. Hekime gittiğimiz zaman ilaç yazdırma isteğimiz ya da ilaç beklentisi içinde olmamız da bu sorunda rol oynayan önemli bir faktör. Bir önemli faktör de eczanelerden reçetesiz antibiyotik alınıp kullanılması. Genel olarak baktığımızda insanlarda kullanılan antibiyotiklerin neredeyse yarısının gereksiz olduğunu görüyoruz. Boğaz ağrısıyla görülen bademcik iltihabı rahatsızlığına yüzde 70-80 oranında virüsler neden olur. Bunun tedavisinde antibiyotiğe gerek yoktur." - "Antibiyotiklerin neden olduğu alerjiler var" Akalın, yanlış antibiyotik kullanımının, insan sağlığını olumsuz etkileyebileceğine ve buna bağlı gelişen ishal rahatsızlığının ciddi sorunlara yol açabileceğine dikkati çekti. Avrupa ülkelerinde son yıllarda antibiyotik kullanımına büyük özen gösterildiğini bildiren Akalın, "Antibiyotiklerin neden olduğu alerjiler var. Bunun dışında antibiyotikler aslında sosyal ilaçlar. Yani siz bir antibiyotiği gereksiz kullandığınız zaman gelişen dirençli bakteri, toplumdaki diğer kişiler için de tehlike oluşturabiliyor" değerlendirmesinde bulundu. Halis Akalın, antibiyotiğin sadece ilaç sektöründe kullanılmadığını belirtti. İnsan vücuduna, ilaçların yanı sıra tavuk eti, kırmızı et, yumurta ve süt gibi gıda maddeleriyle antibiyotik girişi olabildiği bilgisini veren Akalın, Avrupa'da bazı ülkelerde hayvancılıkta bu maddenin kullanımının yasaklandığını ve Türkiye'de de benzer önlemler alınması gerektiğini sözlerine ekledi.