İZMİR (AA) - EŞBER AYAYDIN - İzmir'de bir kısmı evlerin temel kazılarından çıkan ve Ayakkabı Müzesi'nde sergilenen Osmanlı dönemine ait ayakkabılar, tasarım ve işçilikleriyle günümüz ayakkabıcılarına esin kaynağı oluyor.
Türkiye'de ayakkabı üretiminin tarihi merkezleri arasında yer alan İzmir'de, Ayakkabıcılar Odası tarafından Işıkkent'teki Ayakkabıcılar Sitesi'nde oluşturulan Ayakkabı Müzesi, ayakkabıcılığın geçmişine ilişkin ilginç örneklere ev sahipliği yapıyor.
Müzede ziyaretçilerin ilgisini en fazla geçmişte moda olan ayakkabılar çekiyor. Özellikle Osmanlı dönemine ait ayakkabı örnekleri, sağlamlıkları ve tasarımlarıyla günümüz ayakkabı ustalarını dahi şaşırtıyor.
Müze hakkında bilgi veren İzmir Ayakkabıcılar Odası Başkanı Yalçın Ata, müzede, Osmanlı döneminde kullanılan ayakkabılar, efelerin giydiği körüklü çizmeler, çarıklar, yemeniler ve terliklerin yanı sıra ayakkabıcılıkta kullanılan alet edevatların yer aldığı 17 eserin sergilendiğini belirtti.
Türkiye'deki tek ayakkabı müzesinin bünyelerinde bulunduğunu, müzenin tanınırlığını arttırmak için Bornova Kaymakamlığıyla protokol aşamasında olduklarını anlatan Ata, insanların ayakkabı endüstrisi konusunda çok fazla bilgilerinin olmadığını, müzeyi gezen kişilerin sektörü yakından tanıma fırsatı bulduklarını ifade etti.
Ata, müzede tarihi 500 yıl öncesine uzanan ayakkabıların sergilendiğini, bu sayede geçmiş dönemdeki ayakkabılarla bugünün ayakkabılarının mukayese edilebildiğini anlatarak, "Eski dönemlerde ayakkabının sağlamlığı ön plandaydı. Doğal deriden yapılan ayakkabılar daha sağlamdı. Günümüzde ise daha çok estetiğe dikkat ediliyor. Tüketiciler de sağlamlıktan ziyade modayı yakalayan ayakkabılar istiyor" dedi.
- "O zamanın teknolojisine göre inanılacak gibi değil"
Müzede sergilenen ayakkabılar içinde Kadifekale'de kentsel dönüşüm kapsamında yıkılan evlerin temellerinden çıkan modellerin dikkat çekici olduğuna dikkat çeken Ata, yarım asırlık tarihine rağmen sağlamlığını halen koruyan bu modellerin şaşkınlık yarattığını söyledi. Ata, "Bu ayakkabılar, müzemizdeki en kıymetli eserlerimiz. O dönemde ayakkabının sağlamlığına dikkat ediliyormuş. Örneğin dikişsiz bir ayakkabı dahi sağlamlığını günümüze kadar korumuş. Bu ayakkabılar, o zamanın teknolojisine göre fevkalade sağlam yapılmış, inanılacak gibi değil" diye konuştu.
Yine Osmanlı döneminde gelinlerin giydiği bir ayakkabının da müze envanterinde yer aldığını anlatan Ata, ayakkabının üzerinde yer alan ve o dönemde elle yapılmış olan nakışın, günümüzde de zaman zaman moda olduğunu ama aynı nakışın bugün ancak makinelerde yapılabildiğini söyledi.
Ata, sergilenen eserler arasında Osmanlı dönemini yansıtan ve birbirinden farklı modelleri olan çarıkların da yer aldığını ifade ederek, şunları kaydetti:
"Osmanlı döneminde çarık modellerini özellikle kız çocukları giyiyordu. Çarık modelleri, günümüzde de moda oluyor. Ancak bu modellerin günümüzde elle yapılması pek mümkün değil. Ayakkabı tasarımcılarımız zaman zaman bu modellerden esinlenerek geçmişi yansıtan modeller çiziyorlar. Son dönemde bu yolla yeniden moda olan bazı ayakkabı modellerimiz var."