Antony Blinken: ABD'nin yeni Dışişleri Bakanı Türkiye ve Orta Doğu konusunda hangi görüşlere sahip?

ABD'nin yeni Dışişleri Bakanı Antony Blinken oldu.

Senato'da yapılan oylamada, Başkan Joe Biden tarafından dışişleri bakanlığına aday gösterilen Blinken'ın ataması 22'ye karşı 78 oyla onaylandı.

Blinken, uzun yıllar Demokrat Partili yönetimlerde Dışişleri Bakanlığı ve Ulusal Güvenlik Konseyi'nde önemli görevler üstlendi.

Blinken, Biden'ın başkan yardımcısı olduğu 2009-13 yılları arasında ulusal güvenlik danışmanlığını yürüttü.

• Blinken: Sözde stratejik ortağımız Türkiye’nin Rusya ile aynı çizgide olması kabul edilemez

Türkiye'yi 'sözde müttefik' olarak tanımladı

Blinken, geçen hafta içerisinde Senato Dış İlişkiler Komitesi'nde katıldığı oturumda Türkiye'yi "sözde müttefik" olarak tanımladı ve Rusya'dan satın alınan S-400 füze savunma sistemi nedeniyle daha fazla yaptırım uygulanabileceğini söyledi.

Dışişleri Bakanı,"Stratejik, yani sözde stratejik bir ortağımızın en büyük stratejik rakiplerimizden biri olan Rusya ile aynı çizgide olması kabul edilemez" dedi.

Yarın görev süresi dolacak olan Başkan Donald Trump yönetimi, Türkiye'ye Rusya'dan S-400 füze savunma sistemi satın almasının ardından ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası (CAATSA) kapsamında yaptırım uygulama kararı almıştı.

Blinken, sözlerini "Mevcut yaptırımların yarattığı etkiye bir bakıp görmemiz ve daha sonra da daha fazlasına gerek olup olmadığına karar vermemiz gerekiyor" diye sürdürdü.

Blinken, "Türkiye müttefik bir ülke ve birçok açıdan... bir müttefikmiş gibi davranmıyor ve bu durum bizim için çok ama çok büyük bir sıkıntı yaratıyor. Bu durumun çok farkındayız" diye konuştu.

15 Temmuz'la ilgili özeleştiri yaptı, Kıbrıs konusunda Erdoğan'ı eleştirdi

Blinken, Türkiye'de 15 Temmuz 2016'daki darbe girişimi gibi çok kritik gelişmelerin yaşandığı bir dönemde, ABD Dışişleri Bakan Yardımcısıydı.

Bu dönemde yaptığı konuşmalarda Suriye'de Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) ile mücadele ve mülteciler konularında NATO müttefiki Türkiye ile işbirliğinin önemini vurgulamış ama bir yandan da insan hakları, şeffaflık ve demokrasi konularına da dikkat çekmişti.

2016 yılının sonbaharında yaptığı bir konuşmada, "Evet farklılıklarımız var ama onları açık, doğrudan ve dürüst bir şekilde dostlar ve ortaklar olarak konuşuyoruz. NATO müttefiki ve dostumuz Türkiye'nin demokratik ilkeler ve terörle mücadelede yanındayız. Aynı zamanda Türkiye hükümetini hukukun üstünlüğü ve temel özgürlüklerin korunmasına teşvik ediyoruz. Bunlar bir ulusun gücü ve sağlıklı bir iş ortamı bakımından temel faktörlerdir" demişti.

Bu dönemde darbe girişiminin hemen ardından Ankara ile Washington arasında darbenin örgütleyiciliği ile suçlanan Fethullah Gülen'in ve yakınındaki isimlerin iadesi konusunda da gerilim yaşandı.

Olaylar sırasında hava saldırısına uğrayan Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni birkaç ay sonra ziyaret eden Blinken, daha sonra Amerikan yönetimi adına özeleştiri yapmasıyla da hatırlanıyor.

Blinken, "Aslına bakarsanız bir çoğumuzun Temmuz olayları sırasında Türkiye'deki duyguların derinliğini anladığımızı, ya da belki anladığımızı ifade edebildiğimizi sanmıyorum. Bu Türk devletinin ve Türk halkının kalbine saplanan bir hançerdi" demişti.

Blinken, çok daha yakın bir tarihte ise Twitter hesabından Kıbrıs'la ilgili görüş bildirdi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Kuzey Kıbrıs Cumhurbaşkanı seçilen Ersin Tatar'ın ortak basın toplantılarında Kıbrıs için iki devletli bir çözüm önerisini dile getirmeleri ardından 27 Ekim tarihli mesajında Blinken, "... Kıbrıs için iki devletli bir çözüm çağrısını üzüntüyle karşılıyoruz. Joe Biden uzun zamandır bütün Kıbrıslıların barış ve gönencini güvence altına alacak iki bölgeli, iki toplumlu bir federasyon fikrini desteklediğini ifade ediyor" demişti.

https://twitter.com/ABlinken/status/1321174228192952320

'Küresel ittifakların savunucusu'

Blinken'ın Biden'ın dış politika konusundaki en kritik isimlerden birisi olması bekleniyor.

Biden yönetiminin, eski Başkan Donald Trump'ın ABD'yi dünyanın geri kalanından uzaklaştırma siyasetinin aksine uluslararası kurumlara önem veren, müttefiklerle yakın ilişkiler kuran ve askeri müdahaleler konusunda temkinli davranan bir yaklaşım benimseyeceği öngörülüyor.

Bu ekolün temcilerileri arasında gösterilen Blinken, daha önce eski ABD Başkanı Barack Obama döneminde dışişleri bakan yardımcılığı yapmıştı.

Blinken, Kongre oturumları sırasında önceliğinin ABD'nin güvenilir bir müttefik olarak dünya sahnesindeki yerini sağlamlaştırmak olacağını belirtti.

Obama döneminde Orta Doğu politikasıyla yakından ilgilenen Blinken, Çin konusunda da politika değişikliğinden yana.

Temmuz ayında Hudson Enstitüsü tarafından düzenlenen bir seminerde Trump yönetiminin izlediği tek başına hareket etme ağırlıklı politikaların Çin'i güçlendirdiğini söyleyen Blinken, Biden seçilirse bilhassa Asya'daki müttefik ülkelerle ilişkilerin geliştirilmesi yoluyla ABD'nin Çin ile rekabette yeniden güç kazanmasını hedefleyeceğini söylemişti.

• ABD seçim sonuçları: Geçiş döneminde yaşanan gecikmeler hangi riskleri doğuruyor?
• Joe Biden döneminde ABD'nin Orta Doğu politikası nasıl şekillenecek?