Arpa İnsan Sağlığına İyi Geliyor

Ulusal Hububat Konseyi Araştırma ve Danışma Kurulu Üyesi Ziraat Yüksek Mühendisi İsmail Sayım, en eski kültüre alınan ve geçmişte yoğun olarak insan beslenmesinde kullanılan arpanın, doyurucu ve enerji verici özelliğinin yanı sıra, birçok rahatsızlığa iyi geldiğini söyledi.

Ziraat Yüksek Mühendisi İsmail Sayım, en eski kültüre alınan ve geçmişte yoğun olarak insan beslenmesinde kullanılan arpanın günümüzde de birçok ülke tarafından insan gıdası amacıyla tüketildiğini ifade etti. Sayım, “Kavuzsuz (çıplak) arpanın doyurucu ve enerji verici bir tahıl olması, beta-glukan, çözünen ve çözünmeyen besinsel lif oranlarının yüksek olması son zamanlarda insan gıdası olarak kullanımını artırmıştır. Kavuzsuz arpa, tip 2 diyabet veya pre-diyabet sorunu olanlar için mükemmel bir besin seçeneğidir. Kan şekeri seviyesini ve insüline tepkiyi düzenleyici bir özelliğe sahiptir. Araştırmalar, kavuzsuz arpa beta-glukan çözünür lifinin, glikoz emilimini yavaşlatarak sağlıklı kan şekerini teşvik ettiğini göstermektedir. Ayrıca beta-glukan çözünebilir liflerin düşük kan kolesterolüne de etkili olduğu bilinmektedir. Bu tip lifler sıvılarla karışır ve yağlı maddelere bağlanarak vücuttan uzaklaştırılmasına yardımcı olur. Bununla birlikte çözünmeyen liflerin ise kolon kanseri gibi kanser türlerinde riskin azaltılmasında yardımcı olduğu bilinmektedir. Ayrıca kavuzsuz arpanın gıda maltı ve etanol üretiminde, beta-glukanın ekstraksiyonu ve zenginleştirilmesinde, doğal ve modifiye nişastaların hazırlanmasında ve kepek ve unun elde edilmesinde kullanılma potansiyeli vardır” dedi.

"ÖZEN" İSMİYLE 2012’DE TESCİLLENDİ

Dünyada arpanın insan gıdası olarak kullanımına olan ilginin son zamanlarda artmasının, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü arpa ıslahçılarının da kavuzsuz arpa ıslah çalışmalarına başlamasına sebep olduğunu kaydeden Sayım, “Enstitümüzde, kavuzsuz arpa ıslah çalışmasına 1997 yılında dünyanın farklı ülkelerinden getirdiği kavuzsuz arpa hatlarını melezleme programına alarak ıslah çalışmalarına yazlık ve kışlık olarak başlanmıştır. Melezleme sonunda elde edilen kavuzsuz hatlar verim ve bölge verim denemelerinde değerlendirilmiş, yazlık hatlarımız içerisinden öne çıkan, verim ve kalite yönüyle üstün performans gösteren bir hat 2012 yılında tescil ettirilerek 'Özen' ismiyle Türk çiftçisinin hizmetine sunulmuştur. 'Özen' çeşidimiz 2 sıralı, kavuzsuz, beyaz daneli, orta boylu, yazlık gelişme tabiatına sahip, sağlam saplı, yatmaya dayanıklı, kardeşlenme kapasitesi yüksek, azot ve suya tepkisi iyi, orta erkenci, harmanlama esnasında kavuzu daneden kolayca ayrılabilen yüksek verimli bir çeşittir. Arpa yaprak lekesi ve arpa çizgili yaprak lekesi hastalıklarına orta dayanıklı İç Anadolu ve geçit bölgelerinin taban ve destek sulama yapılan alanlarına yazlık ekim için önerilir” dedi.

İNSAN SAĞLIĞINA FAYDALARI

İsmail Sayım, kavuzsuz arpanın insan sağlığına olan faydalarını ise şu şekilde sıraladı:

“Beta glukan kaynağı. Yüksek oranda çözünebilir ve çözünmeyen lif kaynağı. Tüm tanesinde lif içerir. Kavuz ayırma işlemine gerek duyulmadan gıdalarda kullanılabilir. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Kan kolesterolünün (LDL) düşürülmesinde etkili. Tip II diyabetlilerde ve Pre-diyabetlilerde ortalama kan şekeri seviyesinin düşürülmesinde etkili. Bağırsak faaliyetlerini arttırır. Kolon kanseri riskini azaltır.”

Ulusal Hububat Konseyi Araştırma ve Danışma Kurulu Üyesi Ziraat Yüksek Mühendisi İsmail Sayım, kavuzsuz arpanın, ekmek veya ekmek katkı maddesi olarak, makarna, erişteye farklı oranlarda karıştırılarak, bazlama tipi ekmekte, kahvaltılık tahıl karışımlarında, çorbası, lapası, kek, kurabiye ve içecek (kahve, çay gibi) alanlarda kullanıldığını da sözlerine ekledi.