Artikülasyon bozukluğu nedir, nedenleri ve belirtileri nelerdir?

Ses atlaması, bu bozukluklardan bir tanesidir. Örneğin, köpek sözcüğünde sonda bulunan k sesinin atılması ve köpe şeklinde seslendirilmesidir. Bir sesin ideal şekilde söylenemeyip bir şekilde bozulması da söz konusu olabilir.

ARTİKÜLASYON BOZUKLUĞUNUN SEBEPLERİ NELERDİR?

Artikülasyon bozukluğunun ilk akla gelen nedeni aslında anatomik yani yapısal nedenlerdir. Örneğin; damak yüksekliği, kapanış problemleri ya da çene problemleridir. Başka bir neden de mental sorunlardır. Çocuk bir şekilde konuşma seslerini ayrıt edemez ya da edinemez. Bunun yanında işitme engeli olan çocuklarda da benzer problemi görmekteyiz.

Motor konuşma bozukluklarında da artikülasyon bozuklukları görülmektedir.

ARTİKÜLASYON BOZUKLUKLARI İLERDE DÜZELİR Mİ?

Belirli oranlarda düzelme görülebilir. Örneğin bir çocuğun 8 tane sesinde problem varsa, belirli oranda düzelebilir. Fakat herhangi bir harf bozuk kalabilir.

Biliyoruz ki artikülasyon bozukluğu gelişimsel bir problemdir. Akademik yaşantıyı ve sosyal hayatı etkileyebilir. Psiko-sosyal anlamda bir örselenme yaratabilir.

ARTİKÜLASYON BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUK İÇİN NE ZAMAN UZMANA BAŞVURULMALDIR?

Öncelikle belirtmek gerekiyor ki, her dilin kendine has bir ses edinim sırası vardır. İngilizce' de bulunan ses edinimi aslında Türkçe' ye uygun değildir.

Yapılan araştırma bulgularına göz attığımızda, Türkçe' de ses edinimi şu şekilde ilerlemektedir:

• 1,5 yaşında /b/, /p/, /m/, /d/ ve /t/ sesleri
• 2 yaşında /n/ sesi
• 2.5 yaşında /v/ ve /y/ sesi
• 3 yaşında /f/, /l/, /k/, /g/ ve /s/ sesi ardından da /ç/ ve /c/ sesi
• 3.5 yaşında /ş/ ve /h/ sesi ardından da /z/ sesi
• 4.5 yaşında /r/ ve /j/ sesi edinilir.

ARTİKÜLASYON BOZUKLUĞU BİREYİN YAŞANTISINI NASIL ETKİLER?

Bireyin yaşamının her anında olumsuz etkileyebilir. Okul hayatında, okulun ilk yıllarında okuma ve yazmanın gecikmesine neden olabilir. Akranları tarafından dalga geçilmesine neden olabilir. Akran zorbalığı okullarda çok yaygındır.

Bu durumda özgüven düşebilir. Sonraki yıllarda da bireyi meslek seçiminde etkileyebilir. Pek çok meslekte konuşma önemli bir beceridir. Artikülasyon bozukluğundan dolayı pek çok birey meslek değişimi yapabilmektedir.

ARTİKÜLASYON BOZUKLUKLARI TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Eğer bozukluğu olan kişi çocuksa, öncelikle gelişim, işitme, farkındalık değerlendirilir. Belirli bir problem varsa ilgili birimlerle değerlendirmeler yapılır ve gerekli uygulamalar yapılır.

Bu yapılarla ilgili herhangi bir problem yoksa, sadece konuşma organlarıyla ilgili bir problem varsa, konuşma terapisti oromotor yapıları geliştirir, konuşma sesinin üretilmesiyle ilgili çocuğa fark ettirmeler sağlanır. Belirli tekniklerle ilk ses çıkartılmaya çalışılır. Ardından da uygun egzersizlerle bu beceriler genellenmeye çalışılır.