Aşıklık geleneğinin güncel durumu değerlendirildi

Erzurum'da, kadim Anadolu kültürünün gelecek kuşaklara aktarılmasında önemli rolü olan aşıklık geleneğinin güncel durumu değerlendirildi.

Anadolu'nun önemli halk ozanları Emrah, Sümmani, Reyhani, Mevlüt İhsani, Mustafa Ruhani ve Nihani gibi meşhur aşıklara ev sahipliği yapan ve aşıklık kültürünün halen canlı tutulduğu Erzurum'da, Atatürk Üniversitesi ev sahipliğinde "Aşıklık Geleneğinin Güncel Durumu" konulu toplantı düzenlendi.

Erzurum Valisi Okay Memiş, Atatürk Üniversitesi Mavi Salon'da düzenlenen toplantıda yaptığı konuşmada, kentte Saltuklu eserlerinden tarihi Çifte Minareli Medrese, Ulu Cami, Üç Kümbetler, Lala Paşa Cami, Yakutiye Medresesi gibi önemli mekan ve eserler bulunduğunu hatırlattı.

Kültürel miras girişimlerinde bulunmak için çalışma başlatacaklarını ifade eden Memiş, şöyle konuştu:

"Erzurum'da aşıklarla ilgi programlar yapıyoruz. Burada nesilden nesle aşıklık geleneğini yaşatıp aktarmaya çalışıyorlar. Aşıklık kültürünü çok önemsiyoruz. Kendi kültürümüzü, değerlerimizi öğrenmeyip çocuklarımıza aktarmayınca, çocuklar küresel değerleri öğreniyor ve onlara sahip çıkıyor. Erzurumlu aşıklarımızı minnetle yad ediyoruz. Erzurum gerçekten Anadolu'nun kapısı ve cumhuriyetin temellerinin atıldığı, aynı zamanda sözlü kültürün son derece etkili olduğu ve aşıklık geleneğinin çok bariz olduğu önemli şehirdir."

- "Aşıklık geleneği yok olma tehlikesinde"

Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ömer Çomaklı ise Anadolu'nun kadim kültürüne yönelik yapılan toplantıya ev sahipliği yapmaktan mutluluk duyduklarını belirtti.

Aşıklık kültürünün yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını vurgulayan Çomaklı, "Sanayileşme, hızlı şehirleşme ve iletişim ağının genişlemesi, yüzlerce yıllık geçmişe sahip bulunan kültür unsurlarının değişim ve dönüşüm sürecini hızlandırmış, kimi zaman çözülme ve yok olma tehlikesiyle baş başa bırakmıştır." dedi.

Çomaklı, Emrah ve Sümmani gibi geleneğin en güçlü iki isminin Erzurum'da yetişip aşıklığı yaşatmak için çaba harcadığını anımsatarak, Atatürk Üniversitesinin de 60 yılı aşkın süredir bu alanda çalışalar yürüttüğünü kaydetti.

Toplantıda önemli kazanımlar elde ede edileceğine inandığını aktaran Çomaklı, "Dersimizi aldık, en kısa zamanda üniversitemizde UNESCO kürsüsü ve kulübü kurmak için çalışmalara başlayacağız." ifadesini kullandı.

- "Atatürk Üniversitesinin büyük arşivi var"

UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Öcal Oğuz da tarihi hikayesi ve derinliğinden dolayı söz konusu toplantıyı Erzurum'da yaptıklarına işaret etti.

Erzurum'un aşıklık sanatının geçmişten günümüze kök saldığı, yaşandığı, yaşatıldığı ve geleceğe güçlü mesaj verdiği şehir olduğunu vurgulayan Oğuz, "Erzurum Atatürk Üniversitesi aşıklık geleneğinin araştırılması, tespiti ve geleceğe taşınması konusunda önemli değer üretmiş, insan yetiştirmiş. Bugün aramızda olan pek çok hocamız Erzurum'da asistan olarak başlamıştır. Prof. Dr. Mehmet Kaplan ve onun yetiştirdiği hocaları hayırla yad ediyoruz, Atatürk Üniversitesi aşıklık geleneği açısından büyük arşive sahiptir." dedi.

Toplantıdaki amaçlarının 2009 yılında UNESCO'nun somut olmayan kültürel mirası temsili listesine kaydettiği aşıklık geleneğinin söz konusu 10 yılda nasıl gelişim gösterdiğini akademisyenlerle analiz etmek olduğunu belirten Oğuz, toplantı sonuçlarının hem devlete hem de uluslararası toplumda Türkiye'nin deneyimlerine aktaracaklarını dile getirdi.

UNESCO'da yaratıcı şehirler ağı ve öğrenen şehirler ağı gibi yeni süreçler başladığını ifade eden Oğuz, "Erzurum, yaratıcı şehirler ağı ve öğrenen şehirler ağında varlık gösterebilir. Henüz 18 mirasımızın olduğu dünya miras listesinde Erzurum görünmüyor. Tarihi kültürel mirasımız bakımdan Erzurum çok önemli şehir. Beraber olursak, uluslararası topluma kültürümüzün mesajını verebiliriz. Kendimizi dünyaya anlatmamız için UNESCO bize fırsatlar sunuyor." diye konuştu.

Toplantıya, Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, Erzurum Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bülent Çakmak, Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürü Okan İbiş, eski MHP Osmaniye Milletvekili Ruhi Ersoy ile çok sayıda aşık ve ilgili dernek başkanları katıldı.