Aşırı Sıcaklarda Hastalanmamak Için Öneriler

Kütahya Halk Sağlığı Müdürlüğü, son günlerde etkili olan aşırı sıcakların sağlık sorunlarına yol açmaması için bazı önlemler alınması gerektiğini bildirdi.

Müdürlük'ten yapılan yazılı açıklamada, aşırı sıcaklar nedeniyle yükselen vücut ısısının, beyin ve diğer hayati organlarda hasara yol açabileceği uyarısında bulunuldu.

Özellikle kronik hastalığı olanlar, yalnız yaşayan 65 yaş ve üzeri yaşlılar olmak üzere 4 yaşından küçük çocuklar, bakıma ihtiyacı olanlar, hamileler, aşırı kilolular, açık alanda çalışanlar, süreli ilaç kullanan kişiler, sokak çocukları ve evsizlerin, aşırı sıcaklardan en çok etkilenen gruplar olduğu duyurulan açıklamada, şu önerilere yer verildi:

"Günün en sıcak saatlerinde (10.00-16.00) mecbur kalmadıkça dışarı çıkılmamalıdır.

Açık renkli, hafif, bol ve sıkı dokunmuş kumaşlardan yapılan giysiler tercih edilmeli, geniş kenarlı ve hava delikleri olan şapka giyilmeli ve güneş gözlüğü kullanılmalıdır.

Dışarıda çalışması gerekenler mümkün oldukça güneş altında korunmasız kalmamaya, aşırı hareketlerden kaçınmaya, sık sık tuz içeren sulu gıdalar almaya dikkat etmelidir.

Güneş ışınlarının dik geldiği saatlerde (10.00-16.00) denize girilmemeli, güneşlenilmemelidir. Bu saatlerin dışında denize girmek isteyenler, güneş koruyucu krem (en az 15 faktör) kullanmalıdır.

Fiziksel aktivite (spor) yapmak için sabah ve akşam saatleri tercih edilmelidir. Her bir saatlik spor için en az 2-3 bardak sıvı alınmalıdır.

Risk altındaki bireyler, güneş ve sıcak çarpması yönünden günde en az iki kez izlenmelidir.

Bebek, çocuk, engelli ve hayvanlar, kapalı ve park etmiş araçlarda kesinlikle bırakılmamalıdır.

Kapalı alanlar iyi havalandırılmalıdır.

Güneş gören pencereler, perde gibi güneşliklerle gölgelendirilmelidir.

Vücut ısısının yükselmemesi için sık sık duş alınmalı, bunun mümkün olmadığı durumlarda ayaklar, eller, yüz ve ense soğuk suyla ıslatılmalı veya silinmelidir."

-"Günde en az 2-2,5 litre su tüketilmeli"-

Açıklamada, susuzluk hissi olmasa bile her gün en az 2-2,5 litre (12-14 bardak) sıvı tüketilmesi, su dışı sıvı alımında kahve, çay ve gazlı içecekler yerine süt, ayran, meyve suyu, ıhlamur, kuşburnu gibi bitki çaylarının tercih edilmesi, kafein, alkol ve fazla miktarda şeker içeren içeceklerin vücuttan daha fazla sıvı kaybına yol açtığının unutulmaması gerektiği belirtildi.

Mide kramplarına neden olabileceği için çok soğuk ve buzlu içeceklerin, yağlı ve kızartılmış besinlerin tercih edilmemesi önerilen açıklamada, vücut direncini artırmak ve yeterli miktarda vitamin ile mineral alınımını sağlamak için bol miktarda sebze ve meyve tüketilmesi gerektiği anımsatıldı.

Açıklamada, dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin tüketiminden kaçınılması, çabuk bozulma riski olan et, yumurta, süt, balık gibi besinlerin bekletilmemesi, besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi aşamalarında hijyen kurallarına özen gösterilmesi tavsiye edildi.

-Aşırı sıcakların sağlığa etkileri-

Aşırı sıcakların sağlığa etkilerinin, güneş ve sıcak çarpması, sıcak bitkinliği, sıcak krampları, güneş yanıkları, sıcak döküntüsü (isilik), güneşin geç dönem etkileri olduğu hatırlatılan açıklamada, bu rahatsızlıklarla ilgili şunlar kaydedildi:

"Güneş ve sıcak çarpması: Aşırı sıcağa maruz kalma sonucu beden ısısının düşürülememesi ile karakterize bir tablodur. Kişi hemen serin ve hava akımı olan bir yere alınmalı, sıkı giysileri gevşetilmeli, soğuk su veya soğutucularla (vantilatör, klima gibi) soğutulmaya çalışılmalı, kesinlikle içmesi için sıvı verilmemeli ve en yakın sağlık kuruluşuna götürülmelidir.

Sıcak bitkinliği: Güneş çarpmasının daha hafif şekli olup hayati tehlike yoktur. Serin bir yerde istirahate alınan hastanın giysileri gevşetilir, bacakları yükseltilir, ıslak havlu veya bezle serinletmeye çalışılır. Bol miktarda sıvı verilir ve özellikle tuzlu ayran içirilir. 1 saat içinde durumda düzelme olmazsa sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Sıcak krampları: Aşırı aktivite sonucunda terlemeye bağlı olarak vücuttan hızlı bir su ve tuz kaybı gelmesi sonucu oluşan genellikle karın, bacak ve kol kaslarının ağrılı spazmlarıdır. Sıcak krampları için tıbbi tedaviye gerek yoktur, kişinin yaptığı aktivite durdurulmalı sakin ve serin bir yerde oturtulmalıdır. 1 saat içinde geçmezse en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Güneş yanıkları: Uzun süreli güneş ışığına maruz kalmakla meydana gelir. Deri kızarık, ağrılı ve aşırı derecede sıcaktır. Eğer etkilenen kişide ateş, bül (su toplaması) ve şiddetli ağrı varsa veya 1 yaşından küçükse en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Güneş yanığı olan yerler soğuk su ile silinmeli, etkilenmiş bölgelere nemlendirici tıbbi losyon sürülmelidir. Yağ, salça, yoğurt ve diş macunu gibi maddeler kesinlikle sürülmemeli, büller patlatılmamalıdır.

Sıcak döküntüsü (isilik): Sıcak ve nemli havalarda aşırı terlemeye bağlı olarak derinin tahrişidir. Kızarık bölgeler kuru tutulmalı, daha serin ve daha az nemli ortam sağlanmalıdır.

Güneşin geç dönem etkileri: Ciltte erken yaşlanma, gözde katarakt gelişimi, deri kanseri ve güneş lekelerinin ortaya çıkması güneşin geç dönem olumsuz etkilerindendir."

Muhabir: Sedat Gök