Yaz aylarında artan hava sıcaklığı ve terlemeyle birlikte vücutta sıvı kaybı (dehidratasyon) meydana geliyor. Sıcakta aşırı kalmayla ortaya çıkan güneş çarpmasına bağlı olarak sıvı kaybının oluşabileceğini belirten Kadıköy Acıbadem Hastanesi Aile Hekimliği Uzmanı Dr. Şirin Parkan, "Sıvı kaybı, şeker koması, ishal, aşırı kusma ve kan kaybına bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bu rahatsızlıklar da, sıvı kaybının zamanında giderilememesi durumunda böbrek fonksiyonlarını olumsuz etkileyerek yetmezlik oluşmasına yol açabilir" dedi.
Sağlıklı kişilerdeki aşırı sıvı kaybının da vücutta elektrolit dengesinin bozulmasına neden olduğuna değinen Dr. Parkan, "Sıvı kaybı ön planda böbrek fonksiyonlarını etkileyen bir durumdur. Aşırı sıvı kaybı, böbrek yetmezliğine yol açabilir. Elektrolit dengesi bozulabilir ve bu beyin ödemi ve kalp aritmileri dahil olmak üzere bir çok organı etkileyecek sorunlara neden olabilir" diye konuştu.
Kadıköy Acıbadem Hastanesi Aile Hekimliği Uzmanı Dr. Şirin Parkan, eğer ağızdan sıvı alımına bağlı bir yetersizlik sözkonusuysa, kaybı gidermeye yönelik olarak uygun sıvının damardan alınması gerektiğini söyledi. Şeker koması, ishal, aşırı kusma ve kan kaybında su içerek sorunun çözümlenemeyeceğini anlatan Dr. Parkan, mutlaka bir sağlık kurumuna başvurulması gerektiğini belirtti. Aşırı terlemeye bağlı sıvı kaybını önlemedeyse su içmek sorunu gidermede yeterli oluyor. Özellikle de yüksek tansiyonlu ve böbrek hastalığı olan kişilerde aşırı tuz alımı sağlık sorunlarına yol açacağından tuzlu ayran içmemeleri gerekiyor. Herhangi bir sağlık sorunu olmayan ancak aşırı terlemeye maruz kalan kişilerde, tuz alınması yararlı olabiliyor. Çocuklar sıvı-elektrolit dengesine daha duyarlı oldukları için çok daha dikkatli ve tedbirli davranmak gerekiyor. Çocuklar su ihtiyaçlarını fark etmeyecekleri ve ifade edemeyecekleri için bunu akılda tutup bol bol su içirmekte fayda var.
SIVI KAYBINDA SU VE AYRAN İÇİN
Aşırı terleme ve sıcağ maruz kalma halinde su ve ayran içmek, vücutta terle birlikte oluşan mineral kaybını önlüyor. Özellikle de diyabet, tansiyon ve kalp hastalarının dikkatli olmasını öneren Acıbadem Kadıköy Hastanesi'nden Beslenme ve Diyet Uzmanı Şengül Sangu Talak, evde yapılmış, tuzu ve yağı az 4-5 bardak ayran içilmesini önerdi. Sodayı tansiyon hastalarına içindeki sodyumun yüksek olması nedeniyle önermediklerini belirten Talak, "Kabızlıkla ilgili sıkıntısı olan kişilerde bağırsak hareketlerini yavaşlattığından sorun artıyor. Meyveli olanlarda çok kalorili oluyor ve tatlı olması için şeker ekleniyor. Bu da diyabetliler için zararlı" dedi.
KARPUZ VİTAMİN VE MİNERAL İÇERİYOR
Vitamin, mineral ve sıvı ihtiyacı için, karpuz çok yararlı. Ancak tüketilen miktara dikkat etmek gerekiyor. Bir dilim karpuz yenmesi bu dengeyi sağlamada yeterli oluyor. Günlük önerilen 4-5 porsiyon meyvenin, bir defada tüketilmemesini öneren Dyt.Talak, öğünlere yaymanın ve bir dilim yemenin daha sağlıklı olacağını söylüyor. Günlük su tüketiminin ofiste çalışanlarda 2- 2,5 litre, dışarıda çalışanlarda ise 3- 3,5 litre olarak ayarlanması gerekiyor. Sıvı kaybında su tüketiminin kişinin hissettiği ihtiyaca göre 3-4 bardak artırılabileceğini belirten Talak, çocuklarda oluşan aşırı terlemeye karşı, meyve suyu, ayran, su tüketiminin uygun olacağını, su miktarının 1-2 bardak artırılabileceğini söyledi.
Çocuklar aşırı terlemeye karşı, meyve suyu, ayran tüketebilir ya da su içebilir. Ayrıca süt ve taze meyve suyu çocuklara yararlı. Yetişkinlerin yaz aylarında salata tüketimini artırmaları önemli. Kahve idrar söktürücü olduğundan yaz aylarında çok tercih edilmemeli.
Ayrıca cacık, soğuk çorba, az şekerli limonata, meyveden yapılmış, şeker ilave edilmemiş komposto da tüketilebilir.