Asırlık Lezzeti, Demirci Ustası Yaşatıyor

SAGİP SEZGİNER - Doğu Anadolu'nun eski tatlarından olan ve Osmanlı topraklarından önce İtalya'ya sonra tüm dünyaya yayıldığı bilinen asırlık demir tatlısı, unutulmaya yüz tutan lezzetler arasında yer alıyor. Özellikle Erzurum'un yöresel lezzetlerinden olan demir tatlısının sofraları süslemesi için demirden özel kalıplar yapılıyor. Lezzetini ve şeklini demirden alan tatlının kalıbını yapabilmek için bükülen demir perçinleniyor. Erzurum'da emekli olduktan sonra söz konusu tatlının unutulmaması için evinin bir bölümünü atölyeye çeviren 80 yaşındaki Talat Dürüst, talebe göre demirden kalıplar yaparak 37 yıldır bu lezzeti yaşatmaya çalışıyor. Dürüst, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geçmiş yıllarda demir tatlısı kalıbının dökme demir kullanılarak yapıldığını ve her ailenin kendine özgü bir demir kalıbının bulunduğunu söyledi. Tatlının kalıbını yapacak kimsenin bulunmadığını ve bu lezzetin unutulmaya yüz tuttuğunu dile getiren Dürüst, şunları kaydetti: "Demir tatlısının unutulmaması için bu mesleği sürdürüyorum. Bunu benden sonra yapacak kimse şu an yok. Ben de bunu gelecek nesillere aktarmak için bu mesleği sürdürüyorum. Zahmetli bir iş. Demiri yuvarlak bükerek birleştiriyorum. Sonra birbirine geçirerek, perçinliyorum. Tatlı kalıplarını 4 farklı şekilde yapıyorum. Günde ancak 10 tane yapabiliyorum. Talebe göre, kalıpların büyüklüğünü farklı yapıyorum. Zahmetli bir iş. Bazıları kaynaklı yapıyor ama tatlı demire takılıyor ve şeklini bozuyor." -"Almanya ve Çin'e de demir kalıbı gönderdim" Demir tatlısı geleneğinin devam etmesi gerektiğinin altını çizen Dürüst, "Türkiye'nin birçok ilinde benim yaptığım kalıplar var. Hatta yurt dışından da zaman zaman talep oluyor. Almanya ve Çin'de yaşayan gurbetçilerin siparişi üzerine oralara da kalıp yapıp gönderdim" diye konuştu. Özellikle Türkiye'de demir tatlısının eskisi kadar yapılmadığını ve unutulmaya yüz tutan lezzetler arasında yer aldığını anlatan Dürüst, bu geleneğin yaşatılması gerektiğini vurguladı. Dürüst, Erzurum'da eskiden her evde ve lokantada yapılan demir tatlısının yerini son yıllarda kadayıf dolmasına bıraktığını bildirerek, özel günlerde yapılan ve damaklarda lezzet bırakan demir tatlısını hazırlamak için un, yumurta ve süt karışımıyla krep hamuru hazırlandığını dile getirdi. Yağ ısıtıldıktan sonra, demir kalıbın yağda kızdırılarak hamura batırıldığını belirten Dürüst, kalıptan çıkan hamurun kızartılıp şuruba batırıldıktan sonra servis edildiğini sözlerine ekledi.