Ata yadigarı tohumlarla üretilen kuru fasulyede imece usulü hasat

BEŞİR KELLECİ - Tarım ve hayvancılığın yaygın yapıldığı Bayburt'un Taşburun köyünde, dededen kalma tohumların toprakla buluşturulmasıyla yetiştirilen kuru fasulye, köylülerce imece usulü hasat ediliyor.

Yaklaşık 1900 rakımlı köyde, mayıs ayında yüzlerce dönüm araziye ekilen fasulye tohumları, 4 ay süren çapa, sırık dikme ve sulama işlemlerinin ardından hasada hazır hale geldi.

Dağlardan gelen zengin su kaynaklarıyla toprakta herhangi bir ilaç ya da gübre kullanılmadan yetiştirilen kuru fasulyenin tarladan sofralara zahmetli yolculuğunda ilk iş kadınlara düşüyor.

Gün doğumuyla birlikte uyanan kadınlar, hasat için tarlanın yolunu tutuyor.

Sıcak havaya aldırış etmeden gün boyu emeklerinin karşılığını almak için ter döken kadınlar, yorucu çalışmanın ardından bitkisinden ayıkladıkları fasulyeleri çuvallara dolduruyor.

Köydeki erkekler tarafından kurutulmak üzere evlerin balkon ve teraslarına taşınan fasulyeler, geleneksel yöntemlerle çalı, toprak ve taşlardan ayıklanarak satışa hazırlanıyor.

Erken pişmesi, kabuk atmasıyla bilinen ve damaklarda ayrı bir lezzet bırakan yöreye ait kuru fasulye, kilogramı 30 liradan satışa sunuluyor.

Taşburun köyü muhtarı Ali Uzun, AA muhabirine, hasat döneminin zorlu ancak emeklerinin karşılığını aldıkları için bir o kadar da zevkli olduğunu söyledi.

Bu yıl verimin güzel olduğunu belirten Uzun, hasadı kazasız belasız tamamlayarak satış yapmayı diledi.

Uzun, tarlada hasadı imece usulü yaptıklarına işaret ederek, şunları kaydetti:

"Bugün benim tarlam için toplanırız. Yarın da diğer komşu, akraba kimse onun fasulyesini seçer bitiririz. Köyümüzde bir gelenek olarak tarladaki yardımlaşmayı sürdürüyoruz. Harmana gittiği zaman da incesini, çürüğünü yine hep birlikte ayıkladıktan sonra ürün sahibi kalan işi görür."

Köylerine özgü kuru fasulyenin hatırı sayılır müşterisi olduğunu, özellikle il dışından yoğun talep gördüğünü ifade eden Uzun, ata tohumuna önem verdiklerine dikkati çekti.

- "Bir kez fasulyenin tadına bakan artık sürekli müşterimiz oluyor"

Uzun, eskiden beri aynı tohumu kullandıklarını belirterek, "Dışarıdan kesinlikle tohum almayız. Şimdi bu tarlayı ektik, önümüzdeki yıl için ne kadar tohum lazımsa onu ayırırız. Baharda tekrar bu tohumu ekeriz. Müşterimiz her zaman hazırdır. Bir kez fasulyenin tadına bakan artık sürekli müşterimiz oluyor." diye konuştu.

Komşusuna yardım için tarlaya giden kadınlardan Sakine Şahin ise 4 ay boyunca fasulyenin yetişmesi için bakım yaptıklarını anlattı.

Hasat döneminde sabah namazı vaktinde kalktıklarını ve yola koyulduklarını anlatan Şahin, şunları söyledi:

"Serin havada fasulyeyi söküyoruz. Daha sonra arkadaşlarla çayımız, kahvemiz eşliğinde fasulyeyi bitkisinden ayıklıyoruz. Bunu beyazı, kurusu ve yeşili olmak üzere ayırıyoruz. Eve götürüp balkonda, terasımızda kuruttuktan sonra çubukla dövüp rüzgarda savururuz. Daha sonra taneleri evimize aldığımızda bunları tek tek taş ve topraktan ayıklayıp pişirmeye hazır hale getiriyoruz."