Atık toplayıcıları: Çöpçü değil, en büyük çevreciyiz

Sokak çocuklarının mesleği olarak görülen atık toplayıcılığı, artık ciddi bir sektör haline geliyor. Evsel atıkları ekonomiye kazandıran işletmelerin sayısının artması sektörü cazip hale getiriyor. Mesleği olmayan veya işsiz binlerce kişi bu uğraştan ekmeğini çıkartıyor. Adana'da ise bu alanda çalışanlar 3,5 yıl önce kurulan Atık Toplayıcıları Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’nin çatısı altında örgütlenmiş. Derneğe 1984’te Van’dan göç eden 24 çocuklu bir ailenin üyesi Sadullah Leventoğlu başkanlık yapıyor. Sokakta çalışan risk altındaki çocukların topluma kazandırılmasındaki rolü nedeniyle valilik ve emniyet müdürlüğü de derneğe destek veriyor.

KALEM TUTAN ELLER ÇÖP TOPLAMASIN
Kentteki 3 bin 500’ü bulan toplayıcıdan 18 yaş üstü 860 üyesi bulunan derneğin kendilerine “güç ve kimlik” kazandırdığını belirten Leventoğlu, geçmişte sık sık polis ve zabıtanın kovalayıp, araçlarına el koyduğu arkadaşlarını yasal bir zemine çektiklerini söyledi. Özellikle sokakta atık toplayan çocukların ailelerine ulaşarak, büyüklerin bu işi yapmaları için teşvikte bulunduklarını hatırlatan Leventoğlu, bir suça karışmış veya karışma ihtimali olan çocukların kurtarılması için mücadele verdiklerini kaydetti.
Valiliğin de katkılarıyla bu konuda önemli mesafe aldıklarına işaret eden Leventoğlu, sokakta atık toplayan çocukların sayısında ve karıştıkları suç oranında gözle görülür bir azalma meydana geldiğini vurguladı.

ADETA ŞİRKET GİBİ ÇALIŞIYORLAR
Özellikle gece sokaklar tenhalaştıktan sonra atık topladıklarını açıklayan Sadullah Leventoğlu, Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi’nde 25 kişilik ekiple ‘ortaklaşa’ çalıştıklarını belirtti. Leventoğlu, vatandaşın da evsel ve geri dönüşümlü çöplerini ayrı koyarak kendilerine yardımcı olmasını istedi. Emeklerinin sömürülmemesi geri dönüşüm firmalarına karşı mücadele verdiklerini söyleyen Leventoğlu, şöyle devam etti: “Bize geniş bir yer verildiği takdirde, kendimiz toplayıp ayrıştırıp, satarız. Bunu mutlaka başarmamız lazım. Şu anda kağıt ve plastikten, elektronik malzemeye 28 çeşit atık topluyoruz. Günde ortalama 200–250 kilo atık toplayan biri 35 ila 50 lira kazanıyor.”

"1 TON KAĞIT TOPLADIĞIMIZ ZAMAN 17 AĞACI KURTARMIŞ OLUYORUZ"
Atık toplayıcılarının hem ülke ekonomisine hem de çevreye büyük yararlar sağladığına işaret eden Leventoğlu, “1 ton kağıt topladığımız zaman 17 ağacı kurtarmış oluyoruz. Atık toplayıcı hem doğayı, hem de ülke ekonomisini canlandırıyor. Bu pazarda yaklaşık 2.5 milyar dolar dönüyor. OSB’de atıklardan elde edilen ürünler Çin’e bile satılıyor. Adana’da günde 400 ton atık çıkıyor. Eskiden utanarak yapılan bu işten binlerce kişi ekmek yiyor. Suç oranı düşüyor. Daha önce valiliğin kapısından geçemezken şimdi vali beyin çayını içiyoruz. Biz çöpçü değil, en büyük çevreciyiz.”şeklinde konuştu.

"ÇÖPTE İNSAN HARİÇ HER ŞEY ÇIKIYOR"
Çöpte insan hariç her şeyin çıktığını hatırlatan Leventoğlu, en son buldukları bir tapu senedini gösteriyor. Özellikle tarihi değeri olan kitap, belge ve eşyaları antikacılara sattıklarını belirten Leventoğlu, daha çok Doğu ve Güneydoğu’dan gelip kentte entegre olamayanların bu işe ilgi gösterdiğini vurguladı.

"UTANARAK DEĞİL, GURUR DUYARAK BU İŞİ YAPIYORUM"
Dernek üyesi 30 yaşındaki ilkokul mezunu Yusuf İpek de 20 yılı aşkın bir süredir atık topluyor. Eskiden “utanarak” yaptığı bu işten şimdi “gurur” duyduğunun altını çizen İpek şunları söyledi: “Eskide utanır, çekinirdim, ama şimdi bu işi severek ve başı dik bir şekilde yapıyorum. Ayrıca eskisi gibi toplumda yadırganmıyorum. Bir meslek gibi düşünüyorum. Günlük 6-7 saat çalışarak topladığım 250 kilo atıktan 50 lira kazanıyorum. İleride motorlu bir araçla atık toplamayı hedefliyorum.”

HİÇ OLMAZSA RAHAT BİR ŞEKİLDE EVİME GİDİYORUM
30 yaşındaki Mehmet Emin Ağırman da beş yıldır atık topluyor. Uyuşturucu kullanımı gibi bazı suçlardan sabıkası olan ve ailesinden ayrılan 1 çocuk babası Ağırman, derneğin kendisini sahiplenmesiyle kazandığı parayla yaşantısının önemli ölçüde düzene girdiğini belirtti. Günlük 40–50 lira kazandığını ifade eden Mardinli Ağırman, "Sabıkalı olduğum için iş bulamıyordum. Ama bu arkadaşlar bana sahip çıktı. Hiç olmazsa akşam rahat bir şekilde evime gidiyorum. Alın terimle ekmeğimi çıkartıyorum. Kötü alışkanlıklarımı terk ettim." dedi.