ATO'dan 'sıcak para' raporu
ANKARA (İHA) - Ankara Ticaret Odası (ATO)'nın 'Sıcak Para Raporu', Türkiye'de 23.6 milyar dolarlık sıcak paranın Türkiye'den bir yılda 7.3 milyar dolar para kazandığını ortaya koydu.
Hazine Müsteşarlığı ve DİE verilerinden yararlanılarak hazırlanan rapora göre, 23.6 milyar dolarlık sıcak paranın 6.5 milyar doları hazine bonosunda, 12.3 milyar doları hisse senedinde, 2.8 milyar doları mevduatta değerlendiriliyor. Her üç portföyün yıllık getirileri de değişiyor. Raporda, bu yıl borsanın yüzde 35.2, Hazine Bonosu'nun yüzde 22.1, mevduat faizinin yüzde 17.4 kazandırdığı belirtiliyor.
Bu dağılım dikkate alınarak yapılan hesaplamalara göre, hazine bonosunda değerlendirildiği Hazine Müsteşarlığı tarafından açıklanan 8 milyar 544 milyon doların Türkiye macerası raporda şu şekilde özetleniyor:
"Bu paranın 22 Kasım 2003 tarihinde dönemin dolar kuru olan 1 milyon 480 bin liradan bozdurulup, ele geçen 12 katrilyon 580 trilyon liranın hazine bonosunda değerlendirildiği varsayıldığında, yüzde 22.1 ortalama faiz üzerinden yatırımcıların parası, bir yılda 15 katrilyon 360 trilyon liraya ulaşıyor. Bu da, 1 milyon 450 bin lira üzerinden dolara çevrildiğinde 10.6 milyar dolar tutuyor. Yani 8.5 milyar dolar portföye sahip hazine bonocu spekülatörler 1 yılda 2 milyar dolar net faiz geliri elde ediyor".
Aynı basit hesap 12 milyar 264 milyar dolarını hisse senedinde değerlendiren spekülatörler için de geçerli. Paralarını 22 Kasım 2003 tarihinde dönemin dolar kuru olan 1 milyon 480 bin liradan bozdurulup, ele geçen 18 katrilyon 204 trilyon liranın borsada değerlendirildiği varsayıldığında, yüzde 35.2 ortalama kazanç üzerinden yatırımcıların parası, bir yılda 24 katrilyon 612 trilyon liraya ulaşıyor. Bu da, 1 milyon 450 bin lira üzerinden dolara çevrildiğinde yaklaşık 17 milyar dolar tutuyor. Yani 12.3 milyar dolar portföye sahip hisse senetçi spekülatörler 1 yılda 4.6 milyar dolar net borsa geliri elde ediyor.
TÜRKİYE, SPEKÜLATÖRLER İÇİN TATLI PARANIN CENNETİ Bu yıl 2 milyar 760 milyon dolarını mevduatta değerlendiren spekülatörler için de Türkiye tatlı paranın cenneti. Spekülatörlerin paralarını 22 Kasım 2003 tarihinde dönemin dolar kuru olan 1 milyon 480 bin liradan bozdurulup, ele geçen 4 katrilyon 84 trilyon lirayı borsada değerlendirildiği varsayıldığında, yüzde 17.4 ortalama kazanç üzerinden yatırımcıların parası, bir yılda 4 katrilyon 796 trilyon liraya ulaşıyor. Bu da, 1 milyon 450 bin lira üzerinden dolara çevrildiğinde 3 milyar 306 milyon dolar tutuyor. Yani 2 milyar 760 milyon dolar portföye sahip mevduatçı spekülatörler 1 yılda 546 milyon dolar net mevdut geliri elde ediyor. Rapora göre, her üç yatırım aracı toplandığında 23.7 milyar dolarlık sıcak para 1 yılda Türkiye'de 7 milyar 239 milyon dolar kazanıyor. Bir yıl içerisinde paranın yatırım araçlarında sabit olarak değerlendirildiği varsayılıyor. Spekülatörler bir yıl içerisinde zaman zaman borsaya, zaman zaman hazine bonosuna, zaman zaman mevduata kayabiliyor. Dolayısıyla elde edilen kazançlar daha da artabiliyor.
FAİZ 1'E 3 VERİYOR
Rapor, parasını Türk mali piyasalarında değerlendiren bir spekülatörün, elindeki parayı üç yılda üçe katlayabileceğini de ortaya koydu. Rapora göre, 2001 yılı Aralık ayı başında bin dolar bozdurarak piyasaya giren bir spekülatör, bu parayı üç yıl içerisinde 3 bin 26 dolara çıkardı. Hesaplamaya göre, 2001 yılının Aralık ayında yabancı bir yatırımcı, elinde bulunan bin doları, dönemin dolar kuru olan 1 milyon 491 bin liradan bozdurup, eline geçen 1 milyar 491 bin lirayı, bankalarda değerlendirdiğinde üç yıl sonra, Kasım 2004 tarihi sonunda bu parayı 4 milyar 389 bin liraya çıkarabiliyor. Bu para yaklaşık dolar kuru olarak 1 milyon 450 bin liradan tekrar dolara çevrildiğinde, yatırımcının eline 3 bin 26 dolar geçiyor. Yani yatırımcı bin dolarla 36 ayda 2 bin 26 dolar kazanıyor. Dünyanın hiçbir gelişmiş ülkesinde bu kadar kolay para kazananılmıyor. Örneğin ABD'de halen faiz oranları yüzde 1.15, Japonya'da yüzde 0.4, AB ortalaması ise yüzde 2. Bu durumda bir yatırımcının bin doları üç yılda 3 bin 26 dolara çıkarabilmesi için ABD'de de 56 yıl, Japonya'da 277 yıl ve AB ülkelerinde ise 97 yıl geçmesi gerekiyor. Ortalama ömür 70 yıl olarak alındığında Japonya'da 4 nesilde kazanılan para Türkiye'de 36 ayda elde edilebiliyor.
AYGÜN: "TÜRKİYE'NİN ATEŞİ DÜŞMEZ" Rapora ilişkin değerlendirmelerde bulunan ATO Başkanı Aygün, sürekli olarak sıcak para ile yaşamak durumunda kalan bir ülkenin ateşinin düşmesinin imkansız olduğunu belirterek, "Sıcak paraya dayalı bu kadar yüksek ateş, bir ülkeyi yüksek ateşten götürmezse, enfaktüsten götürür. Kriz olur da sıcak para kaçar diye korkuyla beklemek adamı kalp hastası yapar" dedi. Sıcak para tehlikesi yüzünden Türkiye'nin 'evham' hastası olduğunu kaydeden Aygün, spekülatörler için ise Türkiye'nin 'Hisseli Harikalar Kumpanyası' olduğunu kaydetti. Raporun sıcak paraya bir yılda 7 milyar 239 milyon dolar faiz ödediğini ortaya koyduğuna dikkat çeken Aygün, "Ekonomideki bir terslik durumunda 23 milyar dolar para çok kısa bir sürede kaçıp gider. Türkiye sıcak paradan ülke dışına çıkarken 1-2 puanlık vergi koymak zorundadır. Sıcak paradan 2 puan vergi alınsaydı Türkiye bu yıl 150 milyon dolar para kazanabilirdi. 7.3 milyar dolar kazandılar, bir kuruş vergi vermeden gidiyorlar" ifadelerini kullandı.
