Avrupa basınında bugün

LONDRA (İHA) - Times, İngiltere'deki Canterbury ve York başpiskoposlarının; hükümeti "Iraklı esirlere kötü muamele ve işkence olayları nedeniyle" ağır bir şekilde eleştiren ortak bir mektup kaleme aldıklarını belirti.

Gazetenin özel haberine göre başpiskoposlar, Tony Blair'i çifte standartlı davranmakla suçladı. Mektupta şunlar yer aldı:
"Iraklı esirlere kötü muamele edilerek uluslar arası yasalar çiğnenmiştir. Çifte standart, Irak halkı ve İslam dünyası nezdinde Batı hükümetlerinin güvenirliliğini zedeleyecektir"

Guardian gazetesi, dün İngiltere Başbakanı Tony Blair'in "Iraklı esirlerin sorgulanması sırasında Cenevre Sözleşmesi'nin ihlal edildiğini" ilk kez kabul ettiğini aktardı.

Gazeteye göre Tony Blair, Meclis İstihbarat Komisyonu'na gönderdiği mektupta, Amerikan istihbarat görevlilerinin, başına kukuleta geçirilmiş bir Iraklı esiri sorgularken 2 İngiliz ajanın da orada olduğunu açıkladı.

Blair'e göre İngiliz ajanları, bu şekilde sorgulama yapılmasının Cenevre Sözleşmesi'ne aykırı olduğunu bilmediği için durumu üslerine bildirmedi.

Times, Irak'ın sahip olduğu öne sürülen kitla imha silahları konusunda hazırlanan ve savaşa gerekçe olarak kullanılan istihbarata ilişkin soruşturma raporunda da, Blair'e ağır eleştiriler yöneltileceğini yazdı.

Independent ise, Lord Butler tarafından hazırlanan raporun 15 Temmuz'da yapılacak ara seçimlerden 1 gün önce yayınlanacağını ve Blair'in yeniden zor durumda kalacağını savundu. Gazeteye göre Blair, Lord Butler'dan raporu ay sonunda yayınlamasını istemiş, ancak Buttler, bunu kabul etmemiş.

Times, Saddam Hüseyin'in hukuksal nezaretinin bugün Iraklılara geçeceğini ve yarın da hakkındaki iddianamenin okunacağını, böylece devrik liderin yargılanma sürecinin başlayacağını yazdı.

Gazete, ilk duruşmanın önümüzdeki yıla kalacağını; Iraklı savcıların koalisyon güçleri, Irak siyasi partileri ve sivil toplum örgütleri tarafından toplanan 30 ton belgeyi taramak zorunda kalacağını belirtti.

Times'ın köşe yazarlarından Simon Jenkins, Irak'ta yönetimin önceki gün geçici hükümete devredilmesini yorumlarken, işgal güçlerine arkalarında büyük bir enkaz bıraktığını söyledi. Yazar, şöyle dedi:

"İşi bitirinceye kadar Irak'ta kalacaklarını söylediler. Ama yarıda bırakıp kaçtılar. Koalisyon güçleri; Irak'ta hüküm süren anarşiye özgürlük, can güvenliğinden yoksun yaşamaya da demokrasi diyerek Iraklılara hakaret etti."

Guardian, dün Bağdat'ta geçici hükümete güven mektubunu sunan Amerikan Büyükelçisi John Negroponte'nin Irak'ta işleri yoluna koymasının mucize olduğu yorumunu yaptı.

Gazete, bir uzmanın Negroponte'nin Bağdat Büyükelçiliği'ni üstlenmesini "Titaniğe bilet aldı" diye yorumladığını aktardı.

"BUSH'UN, POPÜLARİTESİ DÜŞTÜ" Independent, New York Times ve CBS için yapılan bir ankette Amerikan Başkanı George Bush'un, Irak yüzünden popülaritesinin yüzde 42'ye düştüğünü, bunun şimdiye kadarki en düşük oran olduğunu belirtti.

Gazeteye göre CNN ve Gallup için yapılan başka bir anket de, Amerikan halkının yüzde 60'ının yönetimin alelacele Iraklılara

devredilmesini başarısızlık olarak değerlendirdiğini gösterdi.

Guardian'da, Süleymaniye'deki Kürt halkının sözde başbakanı Ömer Fettah'la yapılmış bir röportaj yer aldı.

Fettah, demecinde, "Eğer anayasada federasyon talebimize yanıt verilmezse, Irak'ta asla birlik sağlanamaz. Federasyon, yıllardır mücadelesini verdiğimiz self determinasyon hakkımız için yaşamsal önem taşıyor. Kağıt üzerinde biz Irak'ın parçasıyız. Ancak kendi dilimiz, hükümetimiz ve hatta güvenlik güçlerimiz var" dedi.

Financial Times, Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai'nin NATO'ya Afganistan'a asker sevkinde acele etmesi çağrısında bulunduğunu yazdı.

Independent ise, aynı konuyla ilgili haberinde Karzai'nin bu çağrısıyla Batı'ya rejim değişikliğinin herşeyi çözmediği mesajını verdiği yorumunu yaptı ve şunları yazdı:

"Taliban'ın devrilmesinden sonra Washington ve Londra gözünü Irak'a çevirdi. Ülkede şiddet durmadı. Altyapı kurulamadı. Haşhaş üretimi fırladı. Ülke aşiretlerin kontrolünde. Taliban geri geldi. Ülke dökülüyor"

Independent, başyazısında şöyle dedi:

"Batı, Afganistan'da başarılı olmak zorunda. Burada güvenlik ve istikrarın sağlanması, Irak'a örnek oluşturacak. Başarısızlık, Irak'ta da bir felaketin habercisi olacak"

Times'ın dış politika editörü Bronwen Maddox, NATO zirvesinin ittifak açısından büyük bir başarısızlıkla sonuçlandığını öne sürdü.

Maddox, "Bu zirveyle, Irak güvenlik güçlerinin eğitimi konusunda belirsiz bir bildiriye imza atan ve Afganistan'ın taleplerine yarım ağızla cevap veren NATO'nun işlevini yitirdiği bir kez daha ortaya çıktı" dedi.

"BUSH, AB KONUSUNDA, TÜRKİYE İÇİN ISRARCI" Financial Times, NATO Zirvesi'nin ardından Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliğini destekleyen açıklamalar yapan Amerikan Başkanı Bush'un, Chirac'ın serzenişine rağmen Türkiye konusunda ısrarcı davrandığını yazdı.

Gazete, Chirac'ın önceki gün Bush'u Avrupa'nın işine karışmaması konusunda diplomatik nezaketin dışına çıkan bir üslüpla eleştirdiğini hatırlattı.