Avrupa basınında bugün

LONDRA (İHA) - İngiliz gazetelerinden Times, Irak'ta ve Pakistan'da dün, Aşure gününde Şiiler'e karşı yapılan saldırılara yer verdi. "Müminlerin Katli" manşetli haberde Bağdat, Kerbela ve Pakistan'ın Keta şehrindeki patlamalarda ölenlerin sayıları verildi.

Times, Kerbela ve Bağdat'ta patlayan bombaların Sünniler ve Şiiler arasında bir iç savaşa yol açması ihtimalinden duyulan kaygıları dile getirdi.
Gazetenin baş yazısı El Kaide'nin İslam'ın içindeki tarihsel bölünmeyi vahşice istismar ettiğini ileri sürdü.

BOMBALI SALDIRILAR SERİSİ ŞİİLER'İ AYAĞA KALDIRIR Bir başka İngiliz gazetesi Daily Telegraph da son baskısında Şiiler'i hedef alan saldırılara yer verdi. Haberde Necef'te geçen Ağustos ayında başlayan ve Şiiler'i hedef alan bombalı saldırılar serisinin, Irak nüfusunun yüzde 60'nı oluşturan bu kitleyi ayağa kaldıracağı vurgulandı.
Daily Telegraph ayrıca, Iraklı Sünnilerin, iktidarın Şii çoğunluğa geçmemesi için sonuna kadar direneceğini, bu bombalı saldırıların ortaya çıkardığını savundu.
Gazeteye göre bu saldırılarda Irak'ın işgalinin resmen sona ermesi de büyük önem taşıyor, çünkü Irak'ın derinden bölünmüş toplumlarını birleştiren tek faktörün bu işgal olduğu vurgulandı.
Daily Telegraph Amerika'da Bush yönetiminin 30 Haziran'da iktidarı devretme planını ertelememesi gerektiğini, aksi takdirde Irak'ta bir Vietnam batağına saplandığı suçlamalarıyla karşı karşıya kalacağını ileri sürdü.

SÜNNİLER, ŞİİLER VE KÜRTLER UZLAŞIMCI BİR HAVAYA GİRMELİ İngiliz basınının ciddi gazetelerinden Financial Times da Irak'ta iç savaş kaygılarını dile getirdi.
Gazete baş yazısında değindiği konuda Sünniler'in, Şiiler'in ve Kürtler'in aralarındaki anlaşmazlıkları gidermek üzere bir an önce uzlaşmacı bir havaya girmeleri gerektiğini savundu. Yazıya göre dünkü saldırılarda en fazla kuşkulanılan fail, Vahhabi akımına mensup aşırı İslamcılar. Suudi Arabistan'ın Vahhabiliği takip ettiğinin belirtildiği yazıda Usame bin Ladin'in de bu akıma mensup olduğunu hatırlatıldı.
Financial Times, El Kaide'ye mensup bir kişinin Iraklı Şiiler'in iktidara gelmesini engelleme amacı güttüklerini ortaya koyan bir mektubunu, Amerikan askeri yetkililerinin geçen ay kamuoyuna açıkladığını hatırlattı. Gazete tarihte ilk kez iktidarın eşiğinde olduklarını hisseden Şiiler'in hiçbir provokasyona gelmediğine dikkat çekti.
Haberde ayrıca, anayasa taslağı üzerinde anlaşmaya varılmasının, Geçici Yönetim Konseyi'nin 11 aydır gösterdiği ilk başarı olduğu belirtilirken, bu anayasanın sorunları çözmediği, sadece ertelediği de belirtiliyor. Gazete bu uzlaşma ruhunun daha da genişletilmesi ve kurumlaştırılması gerektiğini, yeni saldırıların yeni sınavlar getireceğini anlatıyor.

"ABD SUNNİ-Şİİ MESELESİNİ NİYE BU KADAR GÜNDEMDE TUTUYOR?" Independent gazetesi, Şiiler'e karşı dün meydana gelen olaylara Robert Fisk imzalı makalede yer verdi. Yazar, şiddet uygulayan Sunni bir örgütün Amerikan işgaline son vermek için nüfusun çoğunluğunu oluşturan Şiiler'i karşısına almasının mantıklı olmadığını savundu. Ayrıca yazıda, Irak'ta faaliyet gösterdiği söylenen yabancı militanlar hakkında Amerikalılar'ın ikna edici bilgi sunmadığını da ima etti.
İngiliz ordusunun tarihte İrlanda'da, Fransa'nın Cezayir'de iç savaşları tahrik ettiğini hatırlatan Independent yazarı, El Kaide'nin böyle eylemler yapmaktan kaçınmayacak bir örgüt olduğunu belirtti. "Niye Amerikalılar bu Sünni-Şii meselesini bu kadar gündemde tutuyor?" sorusunu soran Robert Fisk'in makalesinden kısa bir alıntı şöyle:
"Garip değil mi? Irak'ta hiç iç savaş olmamıştı. Irak'ta Şiiler ve Sünniler'in birbirlerine düşmanlık içeren bir tek söz ettiğini duymadım. Tamamen Sünni bir örgüt olsa da El Kaide de Şiiler'e bir tehditte bulunmamıştı. Ama haftalardır Amerikan işgal idarecileri bir iç savaş konusunda bizi uyarıyor, hatta El Kaide militanının yazdığı söylenen ve Sünni-Şii ayrılığını tahrik etmeyi savunan bir mektup ortaya çıkardılar. Ama ben bir türlü buna inanamıyorum. Dünkü katliamların arkasında Amerika olduğunu söylemiyorum. Ama kendi eylemlerinin Amerika'nın amaçladığı sonucu üreteceğini düşünen Irak sürgün örgütleri konusunda kaygılıyım. Yani iç savaş korkusu o kadar şiddetlensin ki Iraklılar, Amerika Birleşik Devletleri'nin Mezopotamya için sunduğu her planı kabul etsin..."
Independent'ın Ortadoğu muhabirliğini yapan Fisk, Irak'ın tarihindeki karanlık, kötü bir sayfaya girildiğini belirttiği yazısına şöyle devam etti:
"Ama bir işgal idaresinin son şansı iç savaş ise ve sürekli iç savaş diye kulağımızın içine bağırıp duruyorsa, bundan kaygı duyarım. Özellikle bombalar bunu gerçeğe dönüştürdüğünde..."

DÜNKÜ SALDIRILAR IRAK İÇİN BİR DÖNÜM NOKTASI
Alman basınının yüksek tirajlı gazetelerinden biri olan Süddeutsche, dünkü saldırıların Irak için bir dönüm noktası oluşturacağını bildirdi. Gazete, Irak'ta iç savaşın başladığını, "Bağdat ve Kerbela'da dünkü bombalarda ölenler Irak iç savaşında hayatını kaybeden ilk insanlar olarak tarihe geçecek" cümlesiyle ilan etti.
Saldırıların amacının etnik ve dini farklılıkları kullanarak toplumun değişik kesimlerini birbirine karşı kışkırtmak olduğunu belirten gazete, Şiiler'in, Sünniler'in ve Kürtler'in Amerikalılar'la birlikte atacağı büyük adımlarla olayların daha da kötüye gitmesinin engellenebileceğini vurguladı.
Frankfurter Allgemeine Zeitung ise Sünniler'le Şiiler arasındaki geleneksel rekabetin yeterince önemsenmediğini savundu. Gazeteye göre Iraklı Şiiler, Arap yarımadasından gelen Sünniler'in 19. yüzyılın başlarında Irak'taki kutsal mekanlarına saldırmasını hala unutmadı. Haberde Irak'a savaş açarken Amerika'nın bu meseleleri göz n sorunları çözmediği, önüne alınmadığı belirtiliyor.
"Kurbanlar biz değiliz" başlığıyla dünkü saldırıları sütunlarına taşıyan Alman gazetesi Berliner, İslamcı terörizm dediği şiddet eylemlerinin çoğunlukla yine Müslümanlar'ı hedef aldığını bildirdi.
Fransa basınından Liberation, birinci sayfasını tümüyle Irak'taki saldırılara ayırdı. Gazeteye göre savaş Saddam Hüseyin'in devrilmesiyle bitmedi, sadece şeklini, tarafları ve hedefleri değiştirdi. Dünkü saldırı yöntemlerinin Usame bin Ladin'in izlerini taşıdığını belirten Liberation, uluslararası İslam terörizmi dediği akımın, hayal ettiği savaş alanını Irak'ta bulduğunu anlattı. Bu militanların, Saddam rejiminin nostaljisini yaşayan gruplarla müttefik olduklarını, egemenliğin Iraklılar'a devrini önlemek için teröristlerin tek çare olarak iç savaşı amaçladığını kaydetti.