Avrupa Parlamentosu yenilenecek
STRASBOURG (İHA) - Avrupa Birliği'nin yasama organı konumundaki Avrupa Parlamentosu'nun (AP) yeni milletvekilleri, birliğe üye 25 ülkede 2 hafta içerisinde yapılacak seçimlerle belirlenecek. 1 Mayıs'taki genişleme sonrası dönemde, 25 ülkede 300 milyon kişinin oy kullanma hakkı var. Ancak bunlardan ne kadarının sandık başına gideceği merak konusu. Özellikle Doğu Avrupa ülkelerinde, Avrupa Parlamentosu'nun ne işe yarayacağı hususunda kafalar karışık. Hatta, anayasa ve bir hükümet yapısını andıran yetkiler oluşturulması önerilerine tepkiler yöneltiliyor.
Bir ay önce AB'ye katılan 10 yeni üyenin ilk etkisinin bu seçimde görüleceğine dikkat çeken siyasi gözlemciler, bu ülkelerde sol partilere fazla itibar edilmediğini hatırlatıyor. Siyasi gözlemciler, muhtemelen ilk kez merkez sağ eğilimin bu kadar büyük bir oranda parlamentoda temsil edileceği tahmininde bulunuyor. Gözlemciler, yeni üyelerin en büyüğü Polonya'nın, parlamentoya, amacı ülkeyi birlikten çıkarmak olan çok sayıda milletvekili göndereceğinin de iyice netleştiğini bildiriyor.
Bu adaylardan biri olan Katolik Polonya Aileleri Birliği Partisi'nden Maciej Giertcyh, bundan böyle daha fazla entegrasyonu engellemeye çalışacaklarını vurgularken, "Başka bir ifadeyle; anayasaya karşı çıkacak, bir başkanlı, bir ordulu ve bir para birimli birlik oluşturulmasına muhalefet edeceğiz" diyor. Giertchy, bu unsurların, Avrupa Birliği'ni, Federal Avrupa Cumhuriyeti gibi bir devlete götürdüğünü savunuyor.
15 ÜLKEDEN 626 MİLLETVEKİLİ Avrupa Parlamentosu, her üye devletin vatandaşlarınca doğrudan doğruya genel oyla ve o devletin nüfusuna, iktisadi ve siyasi önemine göre, eşit olmayan sayılarda seçilen temsilcilerinden oluşuyor. Kural koyucu bir yetkiye sahip olup, ayrıca bütçe düzenleme ve siyasi denetleme görevlerini yapan kurulun merkezi, Fransa'nın Strasbourg Şehri'nde bulunuyor.
19 Mart 1958'de kurulan ve 1979'a kadar ulusal meclislerin üyelerinden oluşan Avrupa Parlamentosu, bu tarihten itibaren, Avrupa Birliği ülkelerinde yapılan "özel seçimler"le oluşturuldu. Avrupa Parlamentosu'nun özel seçimleri, ilk kez 7-10 Haziran 1979 tarihleri arasında yapıldı. İlk kurulduğunda Avrupa Parlamentosu'nda 6 ülkenin 142 parlamenteri görev yapmaktaydı. Şimdi ise AP'de 15 ülkenin tam 626 temsilcisi bulunuyor. Seçim sistemleri, üye ülkelerin yasalarına göre gerçekleştiriliyor. Her ülkenin, nüfusuna göre 6 ila 99 arasında üye gönderdiği parlamentoda milletvekilleri, ülkelere göre değil siyasi gruplara göre yer alıyor.
1 Ocak 1987'de yürürlüğe giren yeni ortak pazar sözleşmesi "Tek Senet" ile yetkileri artırılan Avrupa Parlamentosu'nun, 1993'te üye ülkeler arasında imzalanan Maastricht Anlaşmasıyla hakları daha da genişletildi. Artık Avrupa Parlamentosu, sadece Avrupa Birliği'nin bütçesine onay vermek yetkisiyle yetinmiyor, üçüncü ülkelerle olan işbirliği konusunda da söz sahibi konumda bulunuyor. Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği'nin yürütme organı olan AB Komisyonu'nun üyelerine onay verme veya AB'ye alınacak yeni bir üyeyi kabul edip etmeme yetkisine de sahip. Dolayısıyla Avrupa Parlamentosu, bu yetkileri sebebiyle "Avrupa'nın Vicdanı" olmasının yanısıra; bir çok uygulamayı durdurma, iptal etme, kabul etme veya reddetme hakkına sahip bulunması bakımından "Avrupa'nın Belası" olarak da adlandırılıyor.
