Ayasofya ibadete açılacak mı? Anayasa Mahkemesi'nden itiraz başvurusunda karar

Ayasofya'da ibadet yapılması amacıyla idareye ve ilgili yargı makamlarına başvuru yapan bir dernek, başvurularından sonuç alamayınca Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuruda bulundu. Derneğin başvurusunda, Ayasofya'nın namaz kılınması için ibadete açılması yönündeki talebin reddedilmesi nedeniyle din ve vicdan hürriyetinin ihlal edildiği öne sürüldü.

Bireysel Başvuru, Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü'nce ele alındı. Alınan bilgiye göre, öncelikle derneğin bireysel başvuruda bulunma hakkı olup olmadığını irdeleyen Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü, başvuruyu "kişi bakımından yetkisizlik" nedeniyle kabul edilemez buldu.

İhlale neden olduğu ileri sürülen kamusal işlemden başvurucu dernek tüzel kişiliğinin etkilenmediği sonucuna varıldığı öğrenildi. Bu nedenle başvurunun diğer kabul edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin kişi bakımından yetkisizlik nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verildi.

6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un bireysel başvuru hakkına sahip olanları düzenleyen 46. maddesi uyarınca, ihlale yol açtığı öne sürülen eyleme karşı güncel ve kişisel bir hakkı doğrudan etkilenenler başvuru yapabiliyor. Kamu tüzel kişileri bireysel başvuruda bulunamıyor. Özel hukuk tüzel kişileri sadece tüzel kişiliğe ait haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle bireysel başvuru yapabiliyor.

BUGÜNE KADAR NELER OLDU?

Habertürk'te yer alan habere göre, yargı sürecinin geçmişi şöyle:

Ayasofya İstanbul'un fethinin sembolüydü. Fetih sonrası cami yapıldı. 1934'te Bakanlar Kurulu kararı ile müzeye dönüştürüldü. Tekrar cami yapılması bugüne kadar hep gündemde kaldı. Ayasofya'nın ibadete açılması için Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru yapıldı. Başvuru sahibi Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği. Dernek 2015 yılında AYM bireysel başvuruda bulundu.

2004 YILINDA BAŞBAKANLIĞA BAŞVURDU

Söz konusu dernek, 2004 yılında başbakanlığa başvurarak, Ayasofya'da ibadet yapılmasına izin verilmesi konusunda yeni bir düzenleme yapılmasını istedi. Ancak derneğin bu başvurusuna başbakanlıktan yanıt gelmedi.

DANIŞTAY REDDETTİ

Bunun üzerine dernek 2005 yılında Bakanlar Kurulu'nun Ayasofya'nın müze yapılmasına dair kararının iptali için Danıştay'da dava açtı. Danıştay 10. Dairesi, derneğinin iptal talebini reddetti. Dernek bu karara karşı karar düzeltme başvurusunda bulundu. Ancak Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu da başvurunun reddine kararlaştırdı.

AYM’YE BİREYSEL BAŞVURU

Bu gelişme üzerine dernek 2015 yılında Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuruda bulundu. Başvuru dilekçesinde Ayasofya'nın ibadete açılması yönündeki talebin reddedilmesinin din ve vicdan hürriyetini ihlal ettiği belirtildi.

AYM'DEN KARAR

Anayasa Mahkemesi, derneğin Ayasofya Müzesi'nin namaz kılınması için ibadete açılması yönündeki talebin reddedilmesi nedeniyle din ve vicdan hürriyetinin ihlal edildiği iddiasıyla yaptığı başvuruyu, "incelenmeksizin kişi bakımından yetkisizlik" nedeniyle kabul edilemez buldu.

Kaynak: İHA/HABERTÜRK