Ceyhun Efe Öç
İstanbul
Aydın, 21 Mart sabahı bayram havasında baharı karşılıyor.
Hava, Aydınlıların deyimiyle çok kişiyi kandırmış.
Sokaklar, bir anda yirmili değerlerin üzerine çıkan sıcağa, montlarıyla yakalananlarla dolu.
Aydın'a bir süredir siyasetin sıcağı da hakim.
'MHP ve Ülkü Ocakları'nın bulunduğu binada Başbakan Yıldırım'ın pankartı'Merkezdeki kent meydanına en hakim noktada bulunan MHP İl Başkanlığı'nda, Genel Başkan Devlet Bahçeli'nin 'Evet' çağrısının yer aldığı pankart asılı duruyor.
MHP'nin hemen alt katında Ülkü Ocakları İl Başkanlığı bulunuyor.
Binada aşağı doğru Başbakan Binali Yıldırım'ın 'Evet' çağrısının bulunduğu pankart yer alıyor.
Aydın'ın merkezinde, MHP ve Ülkü Ocakları İl Başkanlığı'nın bulunduğu bina.
MHP'nin AKP ile yaptığı "başkanlık sistemi ortaklığının" MHP tabanına yansımasını görmek için Aydın'dayım.
Türkiye çapında ama özellikle de Ege illerindeki MHP seçmeninin, bu ortaklığa nasıl yaklaştığı, referandumda ne oy vereceği büyük merak konusu.
Bu sorunun cevabını kent merkezi ile birlikte, şehrin doğusundaki ilçesi Buharkent'te ve en batısındaki ilçesi Didim'de arıyorum.
'Tayyip babam, Bahçeli amcam; İkisi birbirine lazım'Önce kentin en işlek çarşısı olan Yağcılar İçi'nde bir dükkana giriyorum.
Çarşıda perdecilik yapan Ömer Örnekçi, ülkücülere özgü bıyığı ile dikkat çekiyor.
38 yaşındaki Örnekçi'ye Aydın'da neyi araştırdığımı söylediğimde, ilk sözü "MHP'liyse, tavan ne diyorsa tabanın tutması lazım. Kopuk sesler çıkıyor ama Bahçeli ne derse o… Başkan o." oluyor.
Başkanlık sistemi ile ilgili soruma ise ilginç bir benzetme ile yanıt veriyor:
"Şu andaki durum ne biliyor musun, Tayyip babam, Bahçeli amcam… Bu böyle bir sistem. Şu andaki duruşumuz bu. Benim için ikisi de aynı. Şu andaki duruşlarıyla Türkiye'yi ayakta tutacak tek insanlar. İkisi birbirine lazım."
Örnekçi, bu benzetmeyi iki eliyle yaptığı işaretlerle de destekliyor. "Ben mitinglerde artık böyle yapıyorum" diyerek, bir eliyle "ülkücü" selamı verirken diğer eliyle "rabia" işareti yapıyor.
Ömer Örnekçi, "Ben mitinglerde artık böyle yapıyorum" diyerek, bir eliyle ülkücü selamı verirken diğer eliyle rabia işareti yapıyor.
MHP içindeki muhalif kanadı destekledikleri gerekçesiyle Aydın'daki 17 ilçenin 10'unda ilçe başkanları görevden alınmıştı.
İlin en doğusunda bulunan Buharkent de bu ilçelerden biri. Son seçimde AKP'nin birinci parti çıktığı ilçede sağ/milliyetçi seçmen yüzde 60'lık bir kesimi oluşturuyor.
Portakal ağaçlarının eşlik ettiği bir tren yolculuğuyla vardığım ilçenin merkezine doğru yürürken Meral Akşener'in fotoğrafının asılı olduğu bir kahvede duruyorum.
'Biz memleketin bekası için hayır diyoruz'Bu kahvedekilerin bir kısmı kararsızlardan oluşuyor. Ancak 35 yaşındaki esnaf Gürhan Çıkrıkoğlu, onlardan biri değil.
Çıkrıkoğlu, Bahçeli'nin "Evet" çağrısı için, Buharkent adına kesin ifadeler kullanıyor. Genel seçimlerde, ilçede ev ziyareti yaptıkları kadınların dahi "önce başınızdakini değiştirin dediğini" söylüyor.
Buharkent'te bu kahvedeki bir kısmı ne oy verecekleri konusunda kararsız.
MHP'li siyasetçilerin sıklıkla dile getirdiği "memleketin bekası için evet" söylemini soruyorum.
"Bahçeli memleketin bekası için evet diyor, biz memleketin bekası için hayır diyoruz. Biz istemiyoruz tek adamlık. Benim düşünce özgürlüğüm 'hayırdan' yana. 18 maddeyi incelediğimizde benim içime sinmiyor" diyor.
Ülkü Ocakları'nda yetiştiğini söyleyen Çıkrıkoğlu'nun bu sözleri hararetli bir tartışmayı başlatıyor.
'Asıl Bahçeli Erdoğan'ın etkiledi**, bizde lider ne derse o**'
Komşu il Denizli'den gelen ve MHP il yönetiminde de bulunmuş olan Özkan Yeniay farklı görüşte:
"Bence Bahçeli Tayyip Erdoğan'ı etkiledi. Herkes, Bahçeli Erdoğan'ın yanına gitti diyor ama işin aslı Tayyip, Bahçeli'nin yanına gitti. Bahçeli'nin milliyetçi söylemlerine uymaya başladı. Onun izine o girdi. Bizde lider ne derse o"
Kahvede sık dile getirilen bir başka konu da MHP içinde çok fazla 'gizli hayırcı' olduğu. Açık olarak "evet" vereceğini ifade ettikleri çok kişinin ikili sohbetlerde 'hayır' vereceğini söylediklerini belirtiyorlar.
Buharkent'teki kahvede en çok tartışma yaratan konulardan biri de, Erdoğan'ın, Bahçeli'ye yönelik söylediği "Sen kurtlarınla gez, biz eşref-i mahluk olan insanla geziyoruz" ifadesi oluyor.
"Geçmiş defterler" MHP seçmeninin gözünde çok da kapanmış değil.
'Artık her şey internette, unutmuyoruz'İlçenin tren garına yakın bir başka kahvede 'hayırcılar' oldukça ağırlıkta.
Burada konuştuğum kişiler de özellikle sosyal medyada dolaşan ve Erdoğan'ın eski ifadelerine ait videoların yakından izlendiğini söylüyor.
İsmini vermek istemeyen 60'lı yaşlarının ortasındaki bir ilçe sakini, cebinden çıkardığı telefonu göstererek, "artık her şey internette, unutmuyoruz" diyor.
Didim'in merkezindeki Yeni Mahalle, son yerel seçimde MHP'nin ilçedeki oy deposu olmuş.
İkinci durağım 180 kilometre uzaklıktaki Didim ilçesi oluyor.
Yolculukta tanıştığım ve 'Evetçi' bir MHP seçmeni olan 23 yaşındaki minibüs muavini Murat'ın tavsiyesi ile hükümet konağı meydanında araçtan iniyorum.
Kıyı Ege'de, MHP seçmeni ile CHP seçmeni arasında geçirgenliğin olduğu yorumu üzerinden, referandumda 'hayır' diyebileceği yorumları yapılıyor.
'Bahçeli, AKP'nin yanında neden durduğunu anlatamadı'İlk girdiğim kahvede de sorduğum bu soruya, ismini vermek istemeyen ve ilçe teşkilatının kurucularından olduğunu söyleyen biri yanıt veriyor.
"Hayır" diyeceğini açıklayarak, "Çünkü Bahçeli, AKP'nin yanında neden durduğunu anlatamadı. İkna edemedi" diyor.
Didim'in hemen merkezindeki Yeni Mahalle, son yerel seçimde MHP'nin ilçedeki oy deposu olmuş.
Son yerel seçimde, bu bölgeden ağırlıklı olmak üzere partiye, rekor sayıda, 8 bin 200 oy çıkmış.
Burada karşılaştığım, 26 yaşındaki Burak Helvacı da, bir MHP seçmeni olduğunu ancak Bahçeli'nin kendisini ikna edemediğini söylüyor:
"O kadar tartışma oldu Erdoğan ile. Sonra birdenbire ne oldu da birleştiler, merak ediyoruz. Bahçeli, Erdoğan'a karşıydı. Ondan sonra onun yanında olunca herkes şaşırdı. Bir taraf 'evet' diyor, bir taraf 'hayır' diyor."
Didim'de yeni turizm sezonuna geri sayım başlamış durumda ancak referandumun sıcağı henüz hissedilmeye başlamış değil.
Beni otogara bırakan taksi şoförü Ahmet Güven de kararsız bir MHP seçmeni olduğunu olduğunu ama oyunun 'Evet'e kaydığını söylüyor.
Güven de şu konuda birçok kişiyle hem fikir: Seçimin sonucu kararsızlar belirleyecek.
En fazla merak edilen ise kararsızlar içinde önemli bir grubu oluşturduğu düşünülen MHP seçmeninin tavrının ne olacağı.