Aydınlı Üretici Sırta Ekimde Başarılı Oldu

Aydın Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Salih Köksal, “Eğitim yayım çalışması yapıldığı takdirde Aydın ve Ege Bölgesi’nde ‘sırta tahıl ekimi ve doğrudan ekim’ geleceğin ekim yöntemi olacaktır” dedi.

Aydın'da yürütülen ‘Sırta Buğday Ekimi’ ve ‘Anıza Pamuk Ekimi’ demonstrasyon çalışmaları başarılı sonuçlar verdi. Aydın Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü gözetiminde Aydın genelinde yürütülen Sırta Buğday Ekimi’ ve ‘Anıza Pamuk Ekimi’ demonstrasyon çalışmalarından olumlu sonuçlar aldıklarını belirten İl Müdürü Salih Köksal, “Dünya’da çevreyi dikkate almadan tarımsal kaynaklardan faydalanma anlayışının yerini, bu kaynakları koruyarak sürdürülebilir tarımsal faaliyette bulunma anlayışı almıştır. Tarımsal işlemlerle en fazla tahribata uğrayan kaynakların başında toprak gelmektedir. Toprağın korunarak sürdürülebilir tarım yapılması açısından uygun toprak işleme yöntemlerinin geliştirilmesi önem kazanmıştır. Bu amaçla dünyada hızla yaygınlaşan ‘Koruyucu Tarım’ veya ‘Koruyucu Toprak İşleme’ sistemlerinin Aydın ilimizde de uygulanması ve yaygınlaştırılması hedeflenmiştir. Tarla trafiğini azaltmak, üretim maliyetini en az düzeye indirmek, erozyonu kontrol etmek gibi amaçlarla koruyucu toprak işlemeli ekim yöntemleri geleneksel toprak işleme yöntemlerinin yerini almakta, dünyada ve ülkemizde bu yöndeki eğilim hızla artmaktadır” dedi.

Koruyucu toprak işlemenin erozyonu azaltarak toprağı korumak anlamına geldiğine işaret eden Köksal, “Toprak erozyonu toprak yüzeyindeki verimli katmanı taşımakta, ürün verimini ve arazi değerini azaltmaktadır. Toprak yüzey suları ile sediment olarak dere, ırmak ve göllere taşınmaktadır. Sedimentleri yüzey sularıyla taşınan toprağın su tutma kapasitesi azalmaktadır. Toprak partiküllerine tutunan bazı bitki besin elementleri ve tarım ilaçları toprakla beraber suyollarına taşınmakta ve depolanmaktadır. Pullukla sürüm gibi geleneksel toprak işlemelerde, toprak yüzeyi çıplak bırakıldığından toprak partikülleri kaybolmaktadır. Bu uygulama rüzgar ve yağış gibi erozyon faktörlerine karşı toprakları korumasız hale getirmektedir. Koruyucu toprak işleme uygulamaları toprak yüzeyini koruyarak erozyonu azaltmakta ve akıp gidecek olan suyun toprak tarafından alınmasını sağlamaktadır. Koruyucu toprak işlemeli ekim yöntemleri, doğrudan ekim, sırta ekim ve malçlı ekim olmak üzere üç farklı şekilde uygulanmaktadır. Unutulmamalıdır ki her koşulda uygulanabilen en iyi bir ekim yöntemi veya koruyucu toprak işlemeli ekim yöntemi yoktur. Aşırı yağışlı alanlarda toprağın erozyonla yıkanmasını önlemek için malçlı ekim en uygun yöntem olarak uygulanırken yağışı kısıtlı olan alanlarda toprak neminin muhafazası amacıyla doğrudan ekim uygulanmaktadır. Sulama suyu olan alanlarda mevcut suyun en etkili bir şekilde kullanılabilmesi için sırta ekim yöntemi uygulanırken düzensiz yağış alan alanlarda sırta ekim drenaj amaçlı uygulanmaktadır. Bazı alanlarda ise bir defa sırtlar yapıldıktan sonra aynı sırtların üzerine sürekli doğrudan ekim yapılarak sırta ekim ve doğrudan ekim birlikte kullanılmaktadır. Bu sistemleri ülkemiz koşullarında düşündüğümüzde Orta Anadolu koşullarında doğrudan ekim yöntemleri uygun bulunurken yılda iki ürün alınan ve münavebeli ekim yapılan sahil kuşağında sırta ekim yöntemi ön plana çıkmaktadır. Sırta ekim yönteminde daha az tohum kullanılarak daha fazla verim alınmakta, karık sulama yöntemiyle sulanarak salma sulamaya göre yüzde 25-30 su tasarrufu sağlanmaktadır” diye konuştu.

Sırta Buğday Ekimi çalışmaları hakkında bilgiler veren Köksal, “Ovaeymir beldesinde Yüksel Boy adlı çiftçinin 20 dekarlık tarlasında sırta ekim yöntemiyle buğday ekimi yapılmıştır. Sırtlar 70 santimetre ara ile yapılmış ve üzerine 14 santimetre ara ile üç sıra buğday ekilmiştir. Çiftçimiz aynı verim potansiyeline sahip diğer tarlalarını geleneksel yöntemlerle ekmiş ve her iki yöntemle ekilen tarlalarda aynı bakım işlemlerini yapmıştır. Elde edilen verim sonuçlarına göre sırta ekilen buğdaydan 758 kg/da verim alınırken; geleneksel yöntemlerle düze ekilen buğdaydan 730 kg/da verim alınmıştır” ifadelerini kullandı.

Anıza Pamuk Ekimi çalışmalarında elde edilen sonuçlara da değinen Köksal, “Buğday hasadından sonra mevcut sırtların üzerine ikinci ürün pamuk ekimi yapılmıştır. Aynı çiftçi aynı verim kapasitesine sahip diğer tarlasını ise goble ile iki defa işledikten sonra pamuk ekimini yapmıştır. Her iki tarla kuruya ekilmiş ve ekimden sonra sulama yapılmıştır. Sırta doğrudan ekilen pamuklarda kök yapısının ve koza büyüklüğünün daha iyi olduğu çiftçi tarafından gözlemlenmiştir. Azaltılmış toprak işleme masrafı dikkate alındığında sırta doğrudan ekimin daha avantajlı olduğu çiftçi tarafından ifade edilmiştir. Elde edilen verim sonuçlarına göre sırta doğrudan ekim pamuktan 503 kg/da verim alınmış azaltılmış toprak işlemeli ekim pamuktan ise 480-500 kg/da verim alınmıştır” şeklinde konuştu.

Sırta Buğday Ekimi’ ve ‘Anıza Pamuk Ekimi’ demonstrasyon çalışmalarından elde edilen genel sonuçların olumlu olduğunu ifade eden Köksal, sözlerini şöyle tamamladı: “Yağışların fazla ve düzensiz olması sonucunda geleneksel yöntemlerle düze ekilen buğday alanlarında su kesmesi zararından dolayı verim düşüklüğü yaşanırken sırta ekimlerde bu zararın oluşmadığı görülmüştür. Sırta ekim yapılan buğday tarlasında yağışlar karıklarda biriktiğinden su kesmesi zararı engellenmiştir. Ege bölgesinde sık sık düzensiz ve aşırı yağışlı sezon yaşandığı düşünüldüğünde buğdayda sırta ekimin daha garantili olduğu çiftçiler tarafından görülmüştür. Sırtlar arasında hava sirkülasyonu olması nedeniyle bitkiler daha fazla hava ve güneşten yararlanarak daha güçlü bir gövde oluşturmuş yatma azalmış, hastalık ve zararlılardan daha az etkilenmiştir. Sırta ekim yapılan buğday tarlasında traktör tekeri karıklardan geçtiği için bitkilere zarar vermeden ilaçlama, gübreleme, çapalama gibi bakım işlemler düz ekime göre daha rahat yapılmıştır. Bakım işlemlerinde traktör sırtlar arasında çalıştığı için tarla trafiği kontrol edilmiş ve ekili alanlar sıkışmamıştır. Bu nedenle hasattan sonra mevcut sırtlar üzerine toprak işleme yapılmadan çok rahatlıkla ikinci ürün pamuk ekilebilmiş ve bu sayede en az 10 gün zaman kazanılmıştır. Buğdayda sırta ekim demonstrasyonunun ilk yılı olmasına rağmen demonstrasyon kurulan tarla sahibi ve yöntemi izleyen birçok çiftçi tarafından sırta ekim yöntemi beğenilmiştir. Söke ilçesinde iki büyük çiftçi Sırta ekim makinesi satın almış ve geniş alanlarda ekim yapmıştır. Bu durum çiftçilerin sırta ekim yönteminin faydalarına inandığını göstermektedir. Bölge çiftçileri sırta ekim konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıkları için başlangıçta olumsuz yaklaşmıştır. Ancak sezonun yağışlı geçmesi ve yağışların düzensiz olması sonucunda geleneksel ekim yöntemi ile sırta ekim yöntemi arasındaki fark bariz olarak ortaya çıkmış ve çiftçilerin beğenisini kazanmıştır. Önümüzdeki birkaç yılda yoğun bir eğitim yayım çalışması yapıldığı takdirde Aydın ve Ege Bölgesi’nde ‘sırta tahıl ekimi ve doğrudan ekim’ geleceğin ekim yöntemi olacaktır. Gelecek nesillerinde bu topraklardan aynı verimlilikte yararlanmaları için en kısa sürede toprağı ve çevreyi koruyucu ekim yöntemlerinin yaygınlaştırılması gerekmektedir”