AYM'den, polisin kötü muamelesinde 'hak ihlali' kararı

Aslıhan ALTAY KARATAŞ/ANKARA, (DHA) - ANAYASA Mahkemesi, kimlik kontrolü yapan polislerin sözlü ve fiziksel kötü muamelesine tabi tutulduklarını iddia eden Yunus Demir, Edip Elma, Murat Tavşan ve Naim Erdoğan'ı haklı buldu. Anayasa'nın 17'nci maddesinde güvence altına alınan eziyet yasağının ihlal edildiğine hükmeden Mahkeme, Demir'e 25 bin ve diğer başvuruculara 15'er bin lira manevi tazminat ödenmesine karar verdi.
1 Ekim 2014 tarihinde Ankara Altındağ’da meydana gelen olayda Motosikletli Timler Amirliği'nde görevli polisler, Edip Elma ve arkadaşlarının içinde bulunduğu otomobili şüphe üzerine durdu. Kimlik kontrolü sırasında iddiaya göre, Naim Erdoğan'ın öğrenci kimliğini cüzdanının içinden göstermesi üzerine polis memurlarından birisi sinirlenerek hakarette bulundu. Bu sırada araya girmek isteyen Yunus Demir, önce kelepçelendi, ardından polisler tarafından darp edildi. Üzerlerine biber gazı da sıkılan başvuruculardan Yunus Demir, Edip Elma, Murat Tavşan ve Naim Erdoğan, polis merkezine götürüldü ve iddiaya göre burada da darp edildi.
ŞİKAYETÇİ OLDULAR
Demir ve arkadaşları, olaya karışan polis memurlarından şikayetçi oldu. Açılan kamu davasında başvuruculara 'kamu görevlisine hakaret' suçundan hapis cezası, polis memurlarına 'hakaret' suçundan adli para cezası verildi ve her iki hükmün de açıklanması geri bırakıldı. Ankara 7’nci Asliye Ceza Mahkemesi ayrıca, Yunus Demir'e yönelik 'yaralama' suçundan polis memurlarının adli para cezası ile cezalandırılmalarına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi.
ANAYASA MAHKEMESİ'NE BAŞVURDULAR
Elma ve arkadaşları, mahkeme kararına yaptıkları itiraz reddedilince 2 Eylül 2015 tarihinde Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuruda bulundu. Başvurucular dilekçelerinde, sözlü ve fiziksel kötü muameleye tabi tutulduklarını, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararıyla faillerin cezasız bırakıldığını belirterek kötü muamele yasağının ihlal edildiğini öne sürdü.
MAHKEME 'İHLAL VAR' DEDİ
18 Nisan tarihinde bireysel başvuruyu görüşen Anayasa Mahkemesi birinci bölümü, Anayasa'nın 17’inci maddesinde güvence altına alınan 'eziyet' yasağının ihlal edildiğine karar verdi. Yüksek Mahkeme, kararın bir örneğini de ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yerel mahkemeye ve Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderdi. Mahkeme ayrıca, Yunus Demir’e 25 bin, Edip Elma, Murat Tavşan ve Naim Erdoğan’ın her birine 15’er bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmetti. Anayasa Mahkemesi, örnek teşkil eden kararında Asliye Ceza Mahkemesince yapılan yargılamada, başvuruculardan birinin polis memurları tarafından darp edildiğinin sabit görüldüğüne dikkat çekerken, karar metninde "Söz konusu başvurucunun sağlık raporuyla tespit edilen yaralanmalarının, polis memurlarınca açıklanamadığı, maruz kaldığı eylemin süresi, amacı, etkisi ve sonuçları birlikte değerlendirildiğinde eylemin eziyet olarak nitelendirilebileceği tespit edilmiştir" denildi.
'ADALETE GÜVENİN SARSILMASINA YOL AÇABİLİR'
Kararda, polis memurlarının bin 500 lira para cezası ile cezalandırılmasının ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının, kamu görevlilerinin karıştığı bu tür eylemlere müsamaha gösterildiği veya kayıtsız kalındığı izlenimi oluşturabileceği; adalete ve hukuk devletine olan güvenin sarsılmasına yol açabileceği belirtildi. Kararda "Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle darbedilen başvurucu yönünden Anayasa’nın 17’nci maddesinde güvence altına alınan eziyet yasağının hem maddi hem usul boyutunun ihlal edildiğine karar vermiştir" ifadesine yer verildi.