Leo Kelion
BBC Teknoloji Editörü
Hepimiz aile ya da arkadaşlarla yolculuğa çıktığımızda, arabada hangi şarkıların dinleneceği konusunda tartışma yaşamışızdır.
Hatta öyle ki, bazen bu tartışmalar tüm seyahat boyunca sürecek gerginliklere dönüşür.
Şimdi ABD'de de bir şirket, bu soruna çözüm bulduğunu söylüyor ve seslerin karışmasını en aza indirerek aynı araçta birbirinden farklı ses bölgeleri oluşturmanın artık mümün olduğunu iddia ediyor.
Harman isimli şirket teknolojiyi denemesi için ilk olarak BBC'yi davet etti.
Tanıtım uluslararası teknoloji Fuar'ı CES'te, sadece davetli misafirlere yapıldı. Karartılmış bir odanın içinde bir Lexus araba vardı.
Arabanın hali hazırda var olan ses sistemi her bir koltuğun başlık kısmına yerleştirilen mikro hoparlörlerle ve tavanın içine monte edilmiş ince hoparlörlerle genişletilmiş.
Sesler karışmıyorBu teknolojiyi özel olarak tasarlanmış yazılımla birleştiren şirket, seslerin birbirine karışmasını ciddi ölçüde azaltarak her bir yolcunun farklı bir sesi duymasını sağlamış.
Projenin baş mühendisi Christopher Ludwig, durumu şu şekilde açıklıyor: "İstenen sesin belli bir koltukta çalınmasını sağlarken, aynı anda diğer koltuklarda diğer ses kaynaklarının tam zıddını oynatarak birbirlerine karışmasını engelledik."
Ludwig, diğer seslerin tamamen yok olmadığını ama 15 ila 10 desibel kadar bir düşüş sağşayabildiklerini söylüyor.
Bunun anlamı diğer yolcuların ne dinlediği hakkında bir ipucu sahibi olabiliyorsunuz ama bu sesler daha çok arka plan sesi gibi duyuluyor.
Deneme sırasında araba hareket halinde değildi ancak Ludwig'e göre araba hareket halinde olsaydı, çıkaracağı ses, müziğin diğer alanlara geçmesine daha fazla engel olacaktı.
Ludwig, bu teknoloji ile sürücü spor programı dinlemek isterken, yan koltuktaki eşinin yumuşak ritimler dinleyebileceğini ve belki arka koltukta bulunan çocukların farklı filmler izleyebileceğini söylüyor.
Teknolojinin başka faydaları da var.
Tüm yolcular aynı müziği dinlemek istediklerinde bile, her biri sesin seviyesini istediği şekilde ayarlayabiliyor.
Sürücü kendisine ait hoparlörleri yön bulma aletinin uyarıları ile müziğin kesilebileceği şekilde ayarlarken, diğer yolcular şarkıları kesinti olmadan dinleyebiliyor.
Dahası yolculardan biri telefon görüşmesi yapmak isterse, diğerlerini rahatsız etmeden bunu hoparlörden yapabiliyor.
Bu teknolojiyi deneyimlemek ise insana gerçek üstü bir duygu veriyor.
Başınızı oynatın ve başka bir şarkıya geçinAracın içinde sadece başınızı oynatarak beyzbol maçı tartışan yorumcuların gürültüsünden, Bruno Mars'ın ezgilerine geçiş yapabiliyorsunuz. Bu durum sesin doğasına dair geçmiş deneyimlerimize meydan okuyor.
Harman şirketi teknolojiye "bireysel ses bölgeleri" ifadesinin İngilizce dilindeki karşılığının kısaltması olan ISZ ismini vermiş ve araba üreticileri ile görüşmeye hazırlar.
Ancak bir uzman bu teknolojinin fazla ileri olduğunu söyleyerek eleştirel yaklaşıyor.
Consumer Reports isimli teknoloji dergisinden Seung Min Yu'ya göre bu iş devrimsel değil evrimsel ilerliyor.
Yu, yeni çıkan Audi Q7'nin isteğe bağlı olarak 23 hoparlörlü bir ses sistemi olduğunu ve yabancı seslerle başedebilmek için özel bir yazılımı mikrofonlarla birleştirdiğini söylüyor. Mesela Mercedes S ve BMW 7 serisi gibi lüks araçlar da hali hazırda arka koltuktaki yolcular için Bluetooth kulaklık veriyor, diyor.
Harman bu teknolojinin araçlara uyarlamasının ne kadara mal olacağı konusunda ipucu vermiyor ama pahalı olacğaını tahmin etmek güç değil. Yine de BBC'nin elde ettiği bilgiye göre en az bir şirket daha benzer bir teknoloji üzerinde çalışıyor.