Bademcikler ne zaman alınmalı?

Bademcikler ağzımızın arka tarafında dil kökünün her iki yanında yerleşmiş lenf bezleri. Ancak çocuklarda bademciklerin iri olması horlama ve anjin gibi problemlere yol açabiliyor.

Bu noktada tek yapılması gereken ameliyatla bademcikleri almak. Oysa "ameliyat" sözcüğünün kendisi bile insanı ürkütmeye yetiyor. Ameliyat olması gereken eğer bir çocuksa, durum anne ve baba açısından daha da endişe verici olabiliyor. Geçmiş ameliyat teknikleri düşünüldüğünde aileler pek de haksız sayılmaz aslında. Ancak günümüz teknolojisinde bu durum artık geçerli değil.

Acıbadem Hastanesi Kadıköy Kulak - Burun - Boğaz hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Hasan Tanyeri bademciklerin vücuda olumsuz etkileri konusunda bakın neler anlatıyor: "Özellikle çocuklarda yapısal olarak zaten dar olan havayolunu tıkayan en önemli sebep geniz eti ve bademciklerdir. Çocuklarda uykuda nefes zorluklarının tüm dünyaca kabul edilmiş tedavisi bademciklerin ve geniz etinin alınmasıdır. Bademcikler ve geniz eti, (büyük olmasa da) yüksek ateşle seyreden sık iltihaplanma durumlarında çocukları kalp ve eklem romatizması riski altında bırakır. Bu grupta da bademcik ve geniz eti ameliyatları uygulanır."

BADEMCİKLER NE ZAMAN ALINMALI?

Bademcikler irileşmeleri halinde boğazın çapını daraltarak horlamaya ve daha ileri daralma halinde uykuda nefes tıkanmalarına neden oluyor. Bu durum hem çocuklar hem de yetişkinler için geçerli. Ancak durum çocuklar için çok daha büyük tehlikeler yaratabiliyor. Çocuklarda horlama, huzursuz uyku, gece terlemeleri gibi belirtilerle ortaya çıkan bu durum, büyüme ve gelişmede geri kalmaya, saldırganlık, huysuzluk gibi kişilik değişikliklerine, öğrenme güçlüklerine sebebiyet veriyor. Doç. Dr. Tanyeri konuyla ilgili şunları söylüyor: "Bu istenmeyen durumlar tıkanan nefes yolundan havanın geçememesi ve akciğerden kana karışan oksijenin azalması ile dokulara ve beyne kısa bir süre için oksijenin ulaşamaması nedeniyle olmaktadır. Bu sebeple ameliyat gerekmektedir. Bu ameliyatın başarısı çok yüksek düzeydedir. Çocuklarda hemen bir rahatlama, kişiliklerinde, gelişme ve büyümelerinde olumlu değişiklikler hemen görülebilmektedir."

AMELİYAT YÖNTEMLERİ

Bademcikler ve geniz eti ameliyatları için günümüzde birçok seçenek var.

Klasik yöntem: Bistüri ve makas gibi keskin aletlerle ve bademciği alttaki kas tabakasından ayırmaya yarayan mekanik aletlerle yapılan ameliyat yüzyılı aşkın süredir uygulanıyor. Eskiden beri kullanılan ve alışılmış bir yöntem olması, bademcikleri tam olarak çıkarması bir avantaj teşkil ediyor. Zaman zaman kanamaya ve yemek yerken ağrıya yol açıyor. Hem kronik bademcik iltihaplarında, hem de uykuda nefes durması ve horlama tedavisinde kullanılıyor.

Elektrokoter yöntemi: Bu yöntemde keskin aletler yerine elektrik akımı kullanılıyor. Bu yöntem ile bademcikler tam olarak çıkartılıyor. Kanamanın çok daha az görülmesi ve daha çabuk iyileşme sağlanması en büyük avantajı. Ancak ameliyat sonrası yutkunurken ağrı oluyor. Hem kronik bademcik iltihaplarında hem de uykuda nefes durması ve horlama tedavisinde uygulanabilen bir yöntem.

Coblator yöntemi: Coblator radyofrekans enerjisi ile dokuları buharlaştırabilen bir cihaz. Bu cihaz ile bademciklerin büyük kısmını almak mümkün. Kanama ve ağrı nerdeyse hiç görülmüyor ve iyileşme çok çabuk sağlanıyor. Özellikle boğazı tıkayıcı büyüklükteki bademciklerin küçültülmesi, kronik bademcik iltihaplarında hastalıklı dokunun büyük ölçüde ortadan kaldırılması amacıyla kullanılıyor. Ayrıca bademciklere bağlı ağız kokusu şikayetlerinde erişkinlerde de koku yapan dokunun ortadan kaldırılması amacıyla da kullanılıyor.

Somnus radyofrekans yöntemi: Radyofrekans klasik ameliyatların dezavantajlarını ortadan kaldıran bir yöntem. Doç. Dr. Tanyeri yöntemle ilgili şu bilgileri veriyor:

"Havayolunda genişlemeyi sağlarken, bu işi ağrısız başarmaktadır. Radyofrekans enerjisi veren bir Somnus adlı cihaza bağlı iğne bademciklere batırılmaktadır. Bu iğne yoluyla verilen radyofrekans enerjisi bademciklerin büzüşmesine ve boyut olarak küçülmesine neden olur. Araştırmalar bu yöntemle hava yolunda yüzde 70-80 genişleme sağlanabildiğini göstermiştir. Erişkinlerde ve büyük çocuklarda bu yöntem genel anestezi verilmeden de uygulanabilmektedir. Uygulama sonrasında ağrı olmamaktadır. Bu da normal yemek alışkanlıklarına dönmeyi kolaylaştırmakta, çocuklarda ve ailede ameliyat sonrası huzursuzlukları önlemektedir. Hastalıklı olmayan ancak büyük olan bademciklerin çıkarılmayıp sadece küçültülmesi amaca uygun tedavi sağlamaktadır."

Geniz eti sorununda shaver yöntemi: Bademcik kadar önemli olan bir diğer sorun ise geniz eti. Doç. Dr. Tanyeri en yeni geniz eti ameliyatı konusunda şunları söylüyor: "Geniz etinin alınmasında ise uzun yıllar parmakla geniz etinin yoklanarak körlemesine tıraşlaması yöntemi uygulanmıştır. Hâlâ uygulanan bu yöntemin yerine kliniğimizde endoskopik görüş altında shaver (tıraşlama) cihazı kullanılmaktadır. Endoskopun sağladığı net görüntü geniz etinin tam ve gerektiği kadar çıkarılmasına izin vermektedir. Kör yönteme göre çok daha hassas çalışılabilmekte, etraf dokulara zarar verilmemektedir. Hiç kalıntı bırakılmadığından geniz etinin tekrar oluşması gibi bir durum görülmemektedir. Çevre dokulara zarar verilmediğinden ağrı olmamakta ve çok çabuk iyileşme olmaktadır."