Bağırsak ameliyatları sonrası hareket ve beslenme
Bağırsak ameliyatları sonrasında hareket
Kalın bağırsak ameliyatlarından sonra, akciğere pıhtı kaçması veya ‘’pulmoner emboli’’ komplikasyonu artar. Ameliyat sonrasında hareketsizlik ile bacak toplar damarlarında pıhtı oluşur ve buradan % 10-30 olasılıkla pıhtı akciğere kaçar ve bu hastaların % 10’u ilk 24 saat içinde kaybedilir. Bu hastalara varis çorabı giydirilir, ameliyatın ertesi günü ayağa kaldırılır ve ayrıca bacak toplar damarlarında kan pıhtılaşmasını veya ‘’derin ven trombozu (DVT)’’ durumunu engellemek için kan sulandırıcı düşük molekül ağırlıklı heparin (DMAH) adlı ilaçlar kullanılır. Torngren ve Rieger’in çalışmasında kalın bağırsak cerrahisi sonrasında düşük molekül ağırlıklı heparin kullanılırsa bacak toplar damarlarında pıhtılaşma (DVT) % 17 oranında, kullanılmadığında ise % 42 oranında belirlenmiştir. Kalın bağırsak cerrahisi sonrasında enfeksiyon gelişmezse bacak toplar damarlarında pıhtılaşmanın (DVT) % 12 oranında, enfeksiyon gelişirse % 37 oranında olduğu saptanmıştır.
Bağırsak ameliyatı sonrası beslenme
Kalın bağırsak ameliyatlarından sonra, bazı cerrahlar bağırsak hareketleri başlar başlamaz hastanın beslemesine izin verirken, çoğu cerrah bağırsağın düzgün olarak çalışmasını takiben hastaya gıda vermeye başlar. Burada beklenilen, sıklıkla ameliyat sonrasındaki 2-3. günler civarında hastanın makat yolu ile gaz çıkartmasıdır.
- Sakız: Bağırsak düğümlenmesi ameliyatlarından, sezaryen ameliyatlarından ve çeşitli sindirim sistemi ameliyatlarından sonra, hastaların şekersiz sakız çiğnemeleri durumunda, bağırsak hareketlerinin daha kısa sürede normale döndüğünü belirlemişlerdir.
- Kahve: Müller ve ark. çalışmasında, kahvenin bağırsak hareketlerini arttırdığı vurgulanmıştır. Açık veya laparoskopik yöntem ile gerçekleştirilen kalın bağırsak ameliyatlarından bir gün sonra bir grup hastaya günde üç kez 100 ml kahve ve diğer bir grup hastaya ise günde üç kez 100 ml sıcak su verilmiştir. İlk bağırsak hareketi, kahve verilen hasta grubunda 60 saat içinde ve su verilen hasta grubunda ise 74 saat içinde belirlenmiştir. Kahve verilen hastalar ilk gıdayı 45 saatte, su verilen hastalar ise 57 saatte sorunsuz sindirmişlerdir.
Bağırsak çalışmasına etkili ilaçlar
Sindirim sistemi ameliyatlarından sonra bağırsağın çalışmaması veya paralitik ileus olması durumunda; sisaprid, metoklopramid ve eritromisin grubundan mide boşalmasını ve bağırsak hareketlerini (motilite) arttıran, ‘’prokinetik’’ olarak adlandırılan ve ‘’motilin’’ adlı hormonu uyaran ilaçlar kullanılarak bağırsağın normal işlevi kazandırılır. Bir asetilkolinesteraz inhibitörü olan Neostigmin adlı ilaçta aynı görevi görmektedir.
