Bağırsak tüberkülozunun tanı ve tedavisi

Bağırsak tüberkülozu hangi hastalıklarla karışabilir?
• Crohn hastalığı
• Non-Hodgkin lenfoma
• Yersinyozis
• Blastomikozis

Bağırsak tüberkülozu tanısı nasıl konulur?
• Bağırsak tüberkülozu tanısını koymak hayli güçtür, çünkü belirtileri diğer iltihabi bağırsak hastalıklarına benzerlik gösterir.

• Hastaların % 80-90'ında zayıflama, bulantı, kusma, kabızlık, ateş, gece terlemesi, karın sağ alt bölümünde kitle ve karın ağrısı mevcuttur.

• Kan tetkiklerinde kan sayımı düşük olarak (kansızlık, anemi) bulunur.

• Bağırsak röntgeninde, tespih tanesi gibi kalınlaşmalar izlenir.

• Karın ultrasonografi ve bilgisayarlı tomografi tetkikinde: bağırsak yağlı dokusunda (mezenter) kalınlaşmalar, derin ülserler ve lenf bezlerinde büyüme ve çürüme (nekroz) görülür.

• Bağırsak tüberkülozunun kesin tanısı için, karın zarından (periton) laparoskopik cerrahi veya tek delikten laparoskopi (SİLS) ile biyopsi almak gerekebilir. Laparoskopik cerrahi olanağı yoksa, doğrudan karın zarından iğne ile biopsi alınabilir, karında sıvı toplanması (ascites) varsa bundan iğne ile örnek alınabilir.

• Kolonoskopi ile ince bağırsağın son kısmı (ileum) ve kalın bağırsağın ilk kısmından (çekum) biopsi alınabilir.

Bağırsak tüberkülozunda ne tür komplikasyonlara rastlanır?
Bağırsak tüberkülozunda bağırsak delinmesi (perforasyon), kanama, darlıklar (striktür veya stenoz) ve bağırsak çürümesi (nekroz) rastlanılan komplikasyonlardır.

Bağırsak tüberkülozu nasıl tedavi edilir?
Tüberküloz tedavisi ortalama 6-12 ay arasında süren, uzun soluklu bir tedavidir. Tedavide çeşitli ilaçlar kullanılır ve bu ilaçlara bağlı bazı yan etkiler görülebilir.

- İzoniazid: tablet şeklinde olup ağızdan alınır, uzun süre kullanımında karaciğer üzerine olumsuz etkiler görülebilir.
- Rifampin: tablet şeklinde olup ağızdan alınır, uzun süre kullanımında karaciğer üzerine olumsuz etkiler görülebilir ve idrar rengini koyulaştırır.
- Pirazinamid: tablet şeklinde olup ağızdan alınır, uzun süre kullanımında karaciğer üzerine olumsuz etkiler görülebilir ve gut hastalığına yol açabilir.
- Etambutol: tablet şeklinde olup ağızdan alınır, uzun süre kullanımında görmede bulanıklığa yol açabilir.
- Streptomisin: kas içine iğne şeklinde uygulanır, uzun süre kullanımında görmede baş dönmesi ve hafif işitme kaybına yol açabilir.

Tüberkülozun yayılması nasıl önlenebilir?
Tüberküloz bakterisi veya mikrobu ağırlıklı, hava yolu ile, yani aksırık, tıksırık, hapşırma, öksürme ve balgam çıkartma ile hastalıklı kişiden sağlıklı kişilere bulaşabilir.

Güneş (ultraviyole) ışığında tüberküloz mikrobunun öldüğü bilinmektedir.

Özellikle, kalabalık bir şekilde aynı odada barınan ve hijyen şartları iyi olmayan ortamlardaki kişilerde verem mikrobuna yakalanma şansı daha fazladır.

Bu hastalar ile temasa giren sağlıklı kişilerin maske takması yararlı olur.

Ayrıca, hastalıklı ve tedavi altında olmayan kişilerin; çatal, kaşık, bıçak, diş fırçası, bardak, tabak vb. malzemelerini ayırmakta yarar vardır. Tedaviye başladıktan iki hafta sonra bu ayırmaya gerek kalmayacaktır.