Bakan Çağlayan, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Heyetini Kabul Etti

Ekonomi Bakını Zafer Çağlayan, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Sanayi ve Ticaret Bakanı Sinan Çelebi ve beraberindeki heyeti kabul etti.

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Sanayi ve Ticaret Bakanı Sinan Çelebi ile birlikte toplantı öncesinde gazetecilere açıklamalarda bulunan Zafer Çağlayan, Irak’ta savaştan önce kişi başına gelirin 300 doların bugün 5 bin dolarlar seviyesine çıkmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Günde 2590 bin varil ihracat yapan bölgenin Türk firmalarına önemli imkanlar sağladığına işaret eden Bakan Çağlayan, “Üretim seviyesini 5 yıl içinde 4 kat daha artırma yönündeki projeksiyonlarınızı gerçekçi bulduğumu ifade etmek istiyorum. Bilhassa Irak Turizm Bakanı’nın önerisi ile 2014 yılı için Arap ülkelerinin turizm başkenti olarak Erbil’in önerilmesi son derece önemli. Bugün sadece Erbil’in değil, Dohuk’un, Süleymaniye’nin de bir refah bölgesine dönüştüğünü görmek memnuniyet verici. Ülkemiz her zaman Irak’ın toprak bütünlüğünden yana olmuştur. Irak’ta biran önce siyasi istikrarın gelmesini arzu ediyoruz. Irak Kürt’ü, Türkmen’i, Arap’ı, Sünni’si, Alevi’si, Şii’si ile her katmanı ile beraber yaşanması gereken ve siyasi istikrara her geçen gün çok daha fazla özlem duyan bir ülke haline gelmiştir” dedi.

152 MİLYAR DOLARLIK İHRACATTA IRAK İKİNCİ SIRADA

Geçen sene Türkiye’nin bir rekor kırarak 243 gümrük bölgesine 152 milyar dolar civarında bir ihracat gerçekleştirildiğini ifade eden Bakan Çağlayan, “Bu rekoru kırmamızda Irak’a yaptığımız ihracatın çok önemli bir fonksiyonu, Almanya’nın ardından hemen ikinci ülke olduğunu ve yaklaşık 11 milyar dolarlık ihracat yaptığımızı belirtmek isterim. Irak’ta ithalatımızda da önemli artış olduğunu ifade etmek istiyorum. 2012’nin ilk 11 ayında Irak’tan yaptığımız ithalat 2011 yılının aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 18’lik bir artışa denk geliyor ve 2.7 milyar dolardır. Irak’a yaptığımız ihracatta Kuzey Irak bu ihracat pastası içinde çok önemli yer alıyor. Bugün Kuzey Irak’ta 78 ülke menşeli 2 bin 241 yabancı firma var, bunun yüzde 48’i, yani bin 85 firma Türk firmalarından oluşuyor. En az 300 kadar Türk girişimcisinin de Irak firması olarak kayıt yaptırdığını ifade etmek isterim. Yaklaşık bin 500 Türk firması mevcuttur şuanda Kuzey Irak’ta. Kuzey Irak’taki kardeşlerimize Türk firmalarına gösterdikleri ilgi ve alakadan dolayı Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanı olarak özellikle teşekkür ediyorum” diye konuştu.

“IRAK TÜRK MÜTEAHHİTLERİNİN İŞ ALDIĞI 2. BÜYÜK PAZAR”

50 binden fazla Türk vatandaşının birçok sektörde çalıştığını belirten Çağlayan, “Firmalarımızın yatırımları yaklaşık 700 milyon doların üzerinde. Gerek ticaretin, gerek dostluğun göstergesi olarak her gün 400 Kuzey Iraklı Türkiye vizesi alıyor, Erbil’den Türkiye’ye her gün en 3 uçak, 20 kadar da otobüs kalkıyor. Mersin Limanı’na gelen konteynerlerin 4’de 1’i Erbil, Süleymaniye ve Dohuk’a mal taşıyor. Erbil’de hizmet veren 5 bankamız var. Bu bölgede huzurun, ekonominin iyi yönde gittiğinin en büyük işaretidir. Irak pazarında 1975’ten bu güne kadar 300’e yakın Türk müteahhitlik firması yaklaşık 17 milyar dolar değerinde 763 proje üstlenmiştir. Geçen yıl müteahhitlik sektörümüz tüm dünyada 26.1 milyar dolarlı taahhüt işleri üstlendi, bunun 4.3 milyar doları Irak’ta alınan işlerdir. Irak bu anlamda Türkmenistan’dan sonra Türk müteahhitlerinin iş aldığı 2. pazar olmuştur” şeklinde konuştu.

“BAĞDAT’TAN REAKSİYON ALAMADIK”

Günlük 3 bin 500 aracın geçtiği, 13 milyar doları geçen bir ticaret hacmine sahip olan Habur kapısının hizmet vermekten uzak olduğunu belirterek Habur Nehri 3. Köprü Projesi ile ilgili biran önce adım atılması gerektiğini söyleyen Çağlayan, ”Irak hükümeti ile yaptığımız yüksek düzeyli stratejik işbirliği toplantısında da Ovaköy’de ve Yeşilova’da 2 aynı gümrük kapısı yapılması anlaşmasını da yapmıştık. Bu 3. köprü bunlarla birlikte son derece önemli olacaktı. Her 3 projede de mutabakata varmamıza rağmen maalesef Bağdat’tan bir reaksiyon alamadık. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti tarafı olarak paraflayıp gönderdiğimiz protokollerin onayı maalesef bize gelmedi. Gözetim uygulamaları konusunda bilhassa Kuzey Irak yönetiminin ülkemizin ürünlerine gösterdiği her türlü işbirliği için teşekkür ediyorum. Bu kontrolleri yapmak sizin en doğal hakkınız, ancak bilin ki, bugün Türkiye, ihracatının yüzde 50’ye yakının Avrupa’ya yapan ve yüzde 95’i sanayi ürünlerinden mamul olan ve Avrupa pazarlarına girişteki her türlü kalite yeterliliğine sahip olan bir ülkedir. Bu tür konuların çözümü için aramızda bir istişare mekanizması kurulması son derece önemli olacaktır” ifadelerini kullandı ve Kürtçe olarak Irak heyetine “Hoş geldiniz” dedi.

“YÖNÜMÜZ TÜRKİYE, ÖRNEĞİMİZ TÜRKİYE”

Türkçe konuşan ve Irak Kürt Bölgesi’nin ana kapısının ve yönünün Türkiye olduğunu belirten Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Sanayi ve Ticaret Bakanı Sinan Çelebi, Mesut Barzani’nin kendilerine verdiği talimatın Türkiye ile hor konuda işbirliği içerisinde olunması yönünde olduğunu söyledi. Türkiye’nin kendileri için çok önemli ve başarılı bir örnek olduğunu belirten Sinan Çelebi, “Bin senedir güzellikle yaşadık ve gelecek bin sene de aynı güzellikle yaşamayı arzu ediyoruz, bu konuda ısrarlıyız. 2009 senesinde toplam Türk firmalarının kaydı 480 civarındaydı. Ortala ayrı 2.7 firmanın kaydı yapılmış. Ben bakan olduktan sonra o rakam ayda 25’i geçti. Bugün tam olarak bin 122 firma bakanlığımızda kayıtlı. Bu, Türk firmalarının bizim bölgede huzurla çalıştıklarını, haklarını aldıklarını ve hakkını verdiklerinin bir göstergesidir. Bundan 4 sene önce tirat hacmimiz yaklaşık 4 milyarken bugün 8 milyarı geçmiştir. Sizin bölgemize ziyaretleriniz ve yatırımcıları getirmemiş olmasaydınız, bizim Ankara’ya, Adana’ya, İstanbul’a Gaziantep’e ziyaretlerimiz olmasaydı bunun gerçekleşmesi zor olurdu. Türk yatırımcıların gelip bölgemizde uzun vadeli yatırımlar yapmaları iki ülkenin ekonomisi için çalışmalarında yarar vardır. Bir kaç sene önce Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan ile Başbakanımız Maliki arasında 48 protokol imzalandı. O imzalanan protokollerin yüzde 90 ekonomik içeriklidir. Şimdi her ne kadar Irak parlamentosunda onaylanmadıysa da her iki tarafta bu irade var. Her iki ülke arasındaki sınırı ne biz ne de siz çizmedik. Bunu yabancılar çizdiler. 10 kilometre aşağıda ya da yukarıda olabilirdi. Bu sınıra politik olarak saygı duyuyoruz ama sosyal, ekonomik ve kültürel bakımdan herhangi bir değeri yok. Günde bu kadar uçak buraya dolu geliyor, dolu dönüyor. Bugün Irak genel olarak 3 milyon varil petrol üretiyor. Planlananlar uygulanırsa gelecek 5-6 sene zarfında 9-12 milyon civarında olması gerekir. Bu gerçekleşirse o zaman bunun payı Habur sınır kapısına ne kadar olacak? Bu iki köprü artık yetersiz kalmıştır, eğer adım atılmazsa bunu başarmak zor olur. Protokoller, işbirlikleri, çalışmalar 3. köprü için yapıldı. Bağdat tarafının onaylamaması durumunda bu işin tek taraflı olarak yapılmasında yarar var. Biz bunu beklersek korkarım ki çok uzun zaman bekleriz. İki tarafında ticaretini negatif olarak etkiler. İki tarafında çıkarlarının korunması için politik bir adımın atılmasında yanar var. Bunu ben sizden rica ediyorum. Aksi taktirde rakamlar şimdiki seviyede kalır, bizde ikinci olmak istemiyoruz, hep birinci olmak istiyoruz. Tarih boyunca çok çektik, artık zamanı geldi, bu çektiklerimizin menfaatini hepimiz paylaşalım” dedi.

Bakan Çağlayan’ın Irak Kürt Bölgesi’nde çok popüler olduğunu ifade ene Bakan Çelebi, şu öneride bulundu: “Acaba biz Sayın Bakanımıza Irak vatandaşlığı versek ne derler?”

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi heyeti ve Türkiye heyetinin toplantısı basına kapalı olarak devam etti.