Bakan Çavuşoğlu, AA Editör Masası'nda

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, YPG'nin Menbiç'ten çıkmasından sonra yönetim ve güvenlik yapısını demografinin belirleyeceğini söyledi.

Çavuşoğlu, Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası'nda gündeme ilişkin soruları yanıtladı.

Bakan Çavuşoğlu, Türkiye ile ABD'nin Menbiç ve Fırat'ın doğusunun istikrara kavuşturulması konusunda vardığı anlayışa ve ABD'de dışişleri bakanlığı görevindeki değişikliğin ardından sürecin nasıl işleyeceğine ilişkin bir soruya cevaben, Türkiye- ABD ilişkileri kritik noktaya geldiğinde ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson'ın Türkiye'ye yaptığı ziyareti hatırlattı.

Tillerson'ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmesinde kendisinin tercümanlık yapmasına gelen eleştirileri anımsatan Çavuşoğlu, benzer görüşmelerde ilgili bakanların baş başa görüşmelerinin de olduğunu vurgulayarak, "Milletimiz bize güvenmiş ki yetki vermiş. Zaten Cumhurbaşkanımız ve Tillerson'la üçlü yaptığımız görüşmenin tüm detayları ertesi gün ortak açıklamaya da basın toplantısına da heyetler arası görüşmeye de yansıdı. Burada gizli saklı bir şey yok." dedi.

Türkiye - ABD ilişkilerini tekrar rayına oturtmak için Tillerson'ın, bugüne kadar verilen sözleri tutmadıklarını kabul ederek 'ABD'nin adım atmak istediğini' söylediğini aktaran Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

"Ertesi gün ortak açıklama var, basın toplantısı var. Üç çalışma grubu kurulması konusunda mutabık kaldık. Sonra arkadaşlarımız 8-9 Mart'ta Washington'a giderek ilk toplantıyı yaptılar. Burada yol haritasını müzakere ettik. Hangi günde hangi adım atılacak. Kaç günde hangi adım atılacak, bir yol haritası. Ve Münbiç'ten başlayacağız. Münbiç'te bu yol haritası başarılı bir şekilde uygulandıktan sonra Fırat'ın doğusundaki şehirlere giderek aynı, o modeli uygulayacağız."

Menbiç'in bir model olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, "Yol haritası konusunda arkadaşlarımız bir yakınlaşma sağladılar. Ama nihai noktayı eğer gidebilseydik 19 Mart'ta dışişleri bakanları olarak biz koyacaktık. Bu mutabakattan sonra bu yol haritasının uygulama safhasına geçecektik." dedi.

ABD Dışişleri Bakanlığındaki görev değişikliği nedeniyle bu ziyaretin gerçekleşmediğine, yeni bakanın göreve nisan sonu, mayıs başı gibi başlamasının öngörüldüğüne dikkati çeken Çavuşoğlu, "Arayı da soğutmamak gerekir. O nedenle şimdi Tillerson'ın yetkilerini devrettiği (ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı John) Sullivan ile Müsteşarımız Ümit Yalçın Bey görüşsün dedik. Şimdi bir tarih belirlemeye çalışıyorlar ki yeni dışişleri bakanı göreve gelinceye kadar çalışmaya arkadaşlarımız o düzeyde sürdürecek. Ara soğumasın ve bir an önce biz bu uygulama safhasına da geçelim." diye konuştu.

- "Demografi, kriter olacak"

Çavuşoğlu, izlenecek yol haritasına ilişkin, "Buradan YPG çıkacak. YPG'nin çıkmasına nezaret edilecek. Daha önce 'çıktı, çıkmadı' biliyorsunuz doğru bilgi verilmedi. Çıkmadığını da gördük. Ondan sonra buranın güvenliğini kim sağlayacak? Öncelikle YPG gittikten sonra Türkiye ve ABD burada birlikte hareket edecek. Güvenlik konusunda da tedbiri birlikte alacağız." dedi.

İkinci aşamada ise bölgeyi kimin yöneteceğine ve güvenliği kimin tesis edeceğine ilişkin adım atılacağını dile getiren Çavuşoğlu, "Burada demografi kriter olacak. Oranlar bu şekilde belirlenecek. İşin çerçevesi bu. Bunun tüm detaylarını bu yol haritasında net bir şekilde ortaya koyup sonra uygulamaya geçmemiz lazım." ifadelerini kullandı.

ABD ile şu ana kadar varılan anlayışın çerçevesinin bu şekilde olduğunu belirten Çavuşoğlu, "Çerçeve budur. Münbiç'ten sonra da diğer bölgelere Rakka dahil Fırat'ın doğusundaki tüm bölgeler için bu geçerli olacak. Amaç tüm bölgeyi istikrara kavuşturmak." diye konuştu.

- "Münbiç modeli uygulanmazsa yapılması gereken şey, teröristlerin etkisiz hale getirilmesi"

Bakan Çavuşoğlu, Fırat'ın doğusunda terör koridorunu kesmeye yönelik Irak'a kadar uzanan bir harekatın öngörülüp görülmediğine ilişkin bir soruya, "Münbiç modeli buralarda başarılı bir şekilde uygulanırsa buna gerek kalmaz." yanıtını verdi.

Menbiç ya da diğer bölgelerde bu model uygulanmazsa Türkiye'ye yönelik terör tehdidinin göz önünde bulundurulacağına işaret eden Çavuşoğlu, "Eğer bu plan uygulanmazsa o zaman yapılması gereken tek şey var, teröristlerin burada yok edilmesi, etkisiz hale getirilmesi. Bu sadece Fırat'ın doğusu için geçerli değil, Irak'taki teröristler için de geçerlidir. Neresi olursa olsun fark etmez. Zaten Sincar bölgesinde PKK'lılar var. DEAŞ'ın Irak'ın belli bir bölgesini işgal etmesini fırsat bularak geldiler buraya yerleştiler." diye konuştu.

Irak'ın seçimlere gittiğini, PKK/YPG varlığından rahatsız olduğunu, Sincar bölgesinde ve sınır boyunca güvenlik tedbirlerini arttırdığını belirten Çavuşoğlu, "Aynı şekilde Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi de bunlardan çok rahatsız." dedi.

- "Erdoğan ve Trump bugün telefonda görüşecek"

Bakan Çavuşoğlu, Tillerson ile yaptığı son görüşmenin insani bir vedalaşma olduğuna dikkati çekerek, görüşmede ABD-Türkiye arasında varılan anlayışın devam etmesi konusunda ortak temenninin dile getirildiğini kaydetti.

Çavuşoğlu, ABD'nin yeni Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun ilk ziyaretini Türkiye'ye yaptığını ve Türkiye'nin önemini bildiğini vurgulayarak, Türkiye-ABD arasındaki ilişkilerinin tek başına dışişleri bakanlarına bağlı olmadığını, bunun bir devlet politikası olduğunu söyledi.

Türkiye'nin devlet politikası olarak yaklaşımının net olduğunu ifade eden Çavuşoğlu, "ABD tarafından da özellikle son zamanlardaki bu çalışmaların Trump'ın talimatıyla olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla ABD yönetiminin Türkiye'ye yönelik politikaları radikal bir şekilde değişmediği sürece yeni gelecek dışişleri bakanı da aynı anlayış içinde olacaktır diye düşünüyoruz." dedi.

Çavuşoğlu, Türkiye'ye yönelik ABD içindeki farklı açıklamalardan duyulan rahatsızlığı kendilerine ilettiklerini belirterek, ABD'nin, son zamanlarda bu tutumunu azalttığını söylediğini aktardı. Çavuşoğlu, "Trump'ın ilişkileri normalleştirme arzusunda olduğunu biliyoruz. Ama sisteme biraz daha hakim olması gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.

ABD yönetiminin tutumunun önemli olduğunu ve yeni dışişleri bakanı ile de bu anlayışla çalışmak istediklerinin altını çizen Çavuşoğlu, "İlişkilerimizi düzeltmek için sadece bir anlayışa varmak yetmez, somut adımlar atmak gerekiyor ki ilişkilerin bu noktaya gelmesinde Türkiye'yi kimse sorumlu tutamaz. Neden bu noktaya geldik, sebepleri de gerekçeleri de gayet açıkça ortadadır." şeklinde konuştu.

Çavuşoğlu, şunları kaydetti:

"Zaten Sayın Cumhurbaşkanımız ile Trump da sürekli telefon görüşmeleri yapıyorlar. Bugün de bir telefon görüşmesi gerçekleştirecekler. Prensip olarak öyle ve her platformda da ikili görüşmeleri yapıyorlar. Bu diyalogun sürmesi önemli ama bu diyalogdan da sonuç almamız daha önemli." ifadelerini kullandı.

(Sürecek)