Bakan Mehdi Eker:

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, ''Son 10 yılda tarım ve gıda sektöründeki hızlı değişim, ülkeleri yeni gıda krizleri, fiyat dalgalanmaları ve diğer faktörlere karşı yeni politikalar ve yeni stratejiler üretmeye itmiştir'' dedi.

Bakan Eker, Uluslararası İşbirliği Platformu'nun düzenlediği Boğaziçi Bölgesel Ortaklık Zirvesi'nin ikinci gününde, ''Önümüzdeki On Yılda Tarım, Gıda ve Suyun Artan Önemi'' başlıklı oturumda bir konuşma yaptı. Tarımla ilgili oturum düzenlenmesinden duyduğu memnuniyeti dile getiren Bakan Eker, tarım ve gıda ürünlerinin ticaretinin 20. yüzyılın başında dünya ticaretinin yüzde 80'ini kapsadığını ifade etti ve 2010'da bu rakamın yüzde 8'e kadar düştüğüne değindi.

Bakan Eker, hacim olarak bugün dünya tarımsal ticaretinin 1,3 trilyon dolarla ifade edildiğini belirterek bu tutarın her ne kadar az gözükse de 7 milyar insanın beslenmesi, 2 milyar insanın doğrudan veya dolaylı olarak geçim kaynağı olma özelliğini taşıması, küresel istihdamın yüzde 40'ını kapsayan bir sektör olması açısından önemli olduğuna dikkat çekti.

Eker, tarım sektöründe en küçük bir değişikliğin bütün dünyayı etkilediğini dile getirerek, tarım sektöründe son 10 yılda yaşanan gelişmelere değindi.

Bakan Eker, son 10 yılda gıda fiyatlarında yüzde 100'lerle ifade edilen artışların, enerji ve gübre fiyatlarının 4 yılda birkaç kat artacağının, dünyada en yüksek sıcakların kaydedileceğinin, sel baskını, tsunami gibi bölgesel ve küresel olayların yaşanacağının tahmin edilemediğini kaydetti.

Gıda güvenliği kavramının artık tartışılmaya başlandığını ve bütün devletlerin ''Ben vatandaşlarımı yeteri kadar besleyebilir miyim?'' sorusunu sorduğunu, bu konunun birçok ülkenin gündemine girdiğini dile getiren Eker, para sahibi olmanın her zaman güvende olmanın teminatı anlamına gelmediğini anlattı.

Eker, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Birleşmiş Milletler’in milenyum hedefleri tutmadı. 1990'lı yılların başında ortaya konan hedefler tutmadı. Gıda fiyatlarındaki artışlar uluslararası gıda yardımlarını olumsuz etkiledi. Bu dönemde planlanan yardımların çok az bir kısmı gerçekleşti. Tarımsal üretim ve gıda arzı konusu BM İnsan Hakları Komisyonu raporlarında uzun süre yer aldı. Son 10 yılda değişimler, diğer ekonomik göstergelere göre az gelişmiş, gelişmekte olan ve gelişmiş diye sınıflandırmanın aslında tarım ve gıda sektörü söz konusu olduğunda tam da geçerli olmadığını gösterdi. Örneğin Japonya gibi bir ülke gıda krizi sırasında istediği yerde istediği gıdaya ulaşımda ciddi sorun yaşadı. Dünyada toplam ihracatının yüzde 40 ila 89'unu tarımsal gıda ve ürün ihracatından sağlayan 21 ülke bulunuyor. Toplam ithalatından yüzde 21'den fazlası tarımsal gıda ürünü olan 26 ülke bulunuyor. Yüzde 12'den fazlasını oluşturan ülke sayısı ise 57. Küresel boyutta tarımsal üretim ve gıda arzında yaşanacak en küçük bir değişiklik, bu 104 ülkeyi çok yakından ilgilendiriyor. Son 10 yılda tarım ve gıda sektöründeki hızlı değişim, ülkeleri yeni gıda krizleri, fiyat dalgalanmaları ve diğer faktörlere karşı yeni politikalar ve yeni stratejiler üretmeye itmiştir. Dünyadaki bu değişim ve dönüşüm devam etmektedir ve devam edecektir.''

Bakan Eker, hedeflerinin, bölgede ve dünyada tarımda söz sahibi olan bir ülke haline gelmek olduğunu hatırlatarak, gelecek 10 yıldaki muhtemel gelişmeleri tahmin etmenin kolay olmadığını dile getirdi.

''Ancak şu bir realitedir; tarım ve gıda ürünleri açısından dünya eskisi gibi olmayacaktır'' ifadesini kullanan Eker, petrolün varil fiyatının 100 doların altına pek inmeyeceğini, dünya nüfusunun yılda yüzde 1 oranında artacağını, iklim değişikliklerinin daha fazla hissedileceğini, orta sınıfa 1 milyar nüfusun dahil olacağını kaydetti.

Eker, orta sınıfa insanların dahil olmasının ''daha çok insanın et, süt, meyve-sebze talebi olması'' manasına geldiğini vurgulayarak, bu durumun tarımsal üretimi yakından ilgilendirdiğini, 1 milyon ton et için 7 milyon ton hububat üretilmesi gerektiğini aktardı.

İnsanların alım gücüne paralel tüketme alışkanlıklarının değiştiğini belirten Eker, insanların önceden yılın belirli mevsimlerinde tükettikleri ürünü şu an yılın genelinde talep ettiklerini anlattı.

Bakan Eker, ''Ülkeler artık 'ben kendimle sınırlıyım, kendime üreteceğim' deme şansına sahip değil. Bu, refah atışıyla birlikte oluyor. Refah arttıkça tüketim alışkanlıkları değişiyor'' dedi.

Toplantıya katılan ülkeleri ve oluşturdukları toplam nüfusu hatırlatan Eker, ülkeler arası bu alanda işbirliği yapılabileceğini, koordinasyon sağlanabileceğini vurguladı.

Eker, ülkeler arasında karşılıklı olarak tarıma yapılan yatırımın teşvik edilmesinin önemli olduğunun ve Ar-Ge'nin üretime olan katkısından dolayı gereklilik arz ettiğinin altını çizerek, bilgi paylaşımının tarım ve gıda sektörünün geleceği açısından vazgeçilmez olduğunu sözlerine ekledi.