Bakan Şimşek, Karadeniz Ülkelerine Sigarayı Ortak Vergilendirmeyi Önerdi

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Karadeniz Ekonomik İşbirliği (KEİ) bölgesi ülkelerine sigarayı ortak vergilendirmeyi önerdi. Türkiye’de 4,5 dolar olan popüler bir sigaranın bölge ülkelerinde 1-1,5 dolara satıldığını belirten Bakan Şimşek, bu yapılırsa hem tütünün zararlarından korunabileceğini hem de elde edilecek gelirle eğitim, sağlık, Ar-Ge, alt yapı gibi alanlar için kaynak üretilebileceğini söyledi.

Karadeniz Ekonomik İşbirliği (KEİ) Vergi Forumu, ‘Küresel Eğilimler Işığında KEİ Bölgesinde Uluslararası Vergi Uygulamaları’ konusuyla Antalya’da düzenlendi. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in ev sahipliği yaptığı foruma Moldova ve Tunus maliye bakanları ile Çek Cumhuriyeti, Gürcistan ve Romanya maliye bakan yardımcıları katıldı.

Toplantıda konuşan Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye’nin KEİ bölgesiyle olan ticaretine ilişkin bilgiler verdi. Türkiye’nin bölgeye ihracatının on yıl önce 3,5 milyar dolar olduğunu, bunun toplam ihracatının yüzde 10’unu oluşturduğu bilgisini veren Bakan Şimşek, son 10 yılda KEİ bölgesine yapılan ihracatın yaklaşık beş kat aratarak 17,7 milyar dolara çıktığını ve toplam ihracatın yüzde 13’ünü oluşturduğunu belirtti. Türkiye’nin bölgeden yaptığı ithalatın çok daha fazla arttığını anlatan Şimşek, rakamın 6,5 kat artarak 6,5 milyar dolardan 39 milyar dolara çıktığını, bunun Türkiye’nin toplam ithalatının yüzde 16’sına karşılık geldiğini bildirdi.

Bölge ülkeleri arasındaki ticareti artırmak ve karşılıklı yatırımları daha iyi noktalara taşıyabilmek için daha çok diyaloga ihtiyaç olduğuna değinen Bakan Şimşek, bu alanlardan birinin çifte vergilendirme olduğunu ifade etti. KEİ örgütünde 23 üye ve gözlemci ülke olduğunu, Türkiye’nin bunlardan 22’si ile çifte vergilendirmeyi engelleyici anlaşmaları bulunduğunu dile getiren Şimşek, vergilendirmenin küresel entegrasyonun gerektirdiği çerçevede yapılabilmesi için çok taraflı ve çok yoğun diyaloglara ihtiyaç olduğu tespitinde bulundu. G20 ülkeleri arasında bu alanda çok ileri düzeyde ve çok taraflı bir anlaşma imzalandığını hatırlatan Şimşek, bu anlaşmanın sadece vergi değişimini içermediğini gerekirse taraf olan ülkelerde vergi denetimine yerinde imkan tanındığı hatırlatmasında bulundu.

Petrol, doğalgaz, yer altı zenginliği gibi imkanlara sahip zengin ülkelerin bile eğitim, alt yapı, sağlık, sosyal yardımlar için kaynak ihtiyacı olduğuna değinen Şimşek, sınırlı olan bu kayları işbirliği yapılarak artırmanın mümkün olduğunu belirterek, “Türkiye’de en çok tüketilen popüler bir sigaranın fiyatı yaklaşık 4,5 dolar. Fakat ülkelere bakıyoruz 1 ile 1,5 dolar arasında değişiyor. Artık bütün dünya tütün ürünlerinin zararlı olduğunda hem fikir. Aslında beraber, işbirliği yaparak tam makul düzeyde vergilendirirsek bir yandan eğitim, sağlık, Ar-Ge, alt yapı için, ülkelerimizin kalkınması için kaynak bulabiliriz. Bir yandan da beşeri sermayemizin sağlık yoluyla kalitesini artırmış oluruz.” diye konuştu.

'Ben buradan çok değerli bakan arkadaşlarıma, maliye bakanlığı yetkililerine seslenmek istiyorum.' diyen Bakan Şimşek şöyle devam etti: “Gelin işbirliği yapalım. Bu kaçakçılığı da engeller. Gelin bu alanda vergilendirme konusunda işbirliği yapalım. Nasıl ki AB bunu başardıysa eminim Karadeniz bölgesindeki ülkeler de bunu başarabilir. Bunun için de engel yok, yeter ki irade olsun.”

Ukrayna’nın 2007-2011 yıllarındaki yeni uygulamasıyla tütün ürünlerinde elde ettiği geliri 320 milyon dolardan 1,9 milyar dolara çıkarttığı bilgisini paylaşan Şimşek, “Dışarıdan, IMF’den, oradan buradan gelecek kaynak yerine bu kaynak ciddi boyutlara ulaşabilir. Bizim Türkiye’de bu ürünlerden topladığımız vergi 10 milyar doların üzerinde.” dedi.

Küresel krizin herkesi etkilediğini, ülkelerin; bankalarını kurtarmak, ekonomilerini canlandırmak için çok ciddi bütçe açıkları verdikleri değerlendirmesinde bulunan Şimşek, “Küresel krizden sonra bütçe açıklarını kapatma çabasına rağmen Avrupa’da hala açık 3,6 puanla kriz öncesi seviyelerin üzerinde. Bu çok ciddi bir durum. Önümüzdeki 5-10 yılı tehdit eden bir unsur. O nedenle vergi konusunda iş birliği çok önemli.” ifadesini kullandı.

EV SAHİPLERİ MÜKELLEF SAYISINI YÜZDE 10 ARTIRDI

Konuşmasında Türkiye’ye ve vergi uygulamalarına ilişkin de bilgi veren Şimşek, 75 milyon nüfusu olan ülkede beyanname veren mükellef sayısının 4,5 milyon civarında olduğunu aktardı. Bu sene yeni bir uygulamaya giderek, birden fazla konutu olup da kiraya verenleri tespit ettiklerini ve onlara mektup gönderdiklerini aktaran Bakan Şimşek, mektupta, “Şu adreste konutumuz var, kiralık. O çerçevede kiraların üç aşağı beş yukarı ne olduğunu biliyoruz. Siz bugüne kadar beyanname de bulunmadınız ama bunda sonra bulunursanız sizin menfaatinedir.” İfadelerine yer verdiklerine değinerek, “Daha önemli bir adım attık. Sigorta şirketlerinden, bankalardan bütün verileri aldık. Beyannameleri Maliye Bakanlığı olarak biz doldurduk. Mükelleflerimize de ‘doğruysa onaylayın, değilse değiştirip bizse gönderin’ dedik. 370 binin üzerinde yeni mükellef kazandık. Mevcut mükellef sayısının neredeyse yüzde 10’u.” diye konuştu.

‘ENERJİ İTHALATI OLMASA CARİ FAZLA VAR’

Konuşmasında cari açık konusunda da değinen Bakan Şimşek şunları söyledi: “Türkiye’de cari açık diye bir problem var. Türkiye’nin cari dengesine baktığınızda enerji hariç bizim bir fazlamız var. Son 2 yılda enerji ithalatını dışarıda tutarsanız 3,5 milyar dolarlık cari fazlası var. Fakat maalesef enerjiyi dışarıda tutamıyorsunuz. Biz de enerji açısından fakir bir ülkeyiz, petrolümüz ve doğal gazımız neredeyse yok düzeyde. Enerji ithalat faturamız oldukça yüksek. Son 12 ayda 58,8 milyar dolar civarında.”

TÜRKİYE MAASTRİCH KRİTERLERİNİ YAKALADI

Türkiye’nin 2002’de uçurumun eşiğinde, kamu maliyesinin sıfır noktasında olduğunu anlatan Şimşek, toplanan 100 liralık verginin 86 lirasının iç ve dış borç ödemelerine gittiğini aktardı. Türkiye’nin borcunun milli gelire oranla yüzde 70’lerin üzerinde olduğunu anımsatan Bakan Şimşek sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu sene bütün bu olumsuzluklara rağmen, küresel krize rağmen, genel devlet açığımız yüzde 1, borcumuz da yüzde 36,5. Net borç yüzde 20 civarında. Türkiye bu konuda ciddi mesafe kaydetti. Türkiye gerek borçlar gerekse büyümede Maastricht kriterlerini yakaladı.”

Forumun ‘Türkiye ve AB Ülkelerinde Kayıtdışı Ekonominin Büyüklüğü ve Gelişimi’ başlıklı ilk oturumuna, kayıt dışı ekonominin ölçülmesi üzerine yaptığı çalışmalarla dünya çapında tanınan Prof. Dr. Friedrich Schneider bu konudaki son raporunu açıkladı. Schneider, Türkiye için kayıt dışılığın 2012 için yüzde 27,2 olduğunu söyledi.