Bakan Yıldız Soruları Yanıtladı

Özgür ALTUNCU -Özkan ARSLAN /İSTANBUL, İstanbul Fuar ve Kongre Merkezi'nde düzenlenen 21. Uluslararası Enerji ve Çevre Fuarı ve Konferansı'nın açılışına katılan Bakan Yıldız, gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını yanıtladı.
Bir soru üzerine, ülkenin gelişip büyümesi için enerji sektöründe yatırımların şart olduğunu söyleyen Yıldız'a, bazı özel sektör temsilcilerinin Gazprom ile doğalgaz fiyatlarında indirim konusunda anlaşmaya varılmasından bakanlığının haberi olup olmadığı soruldu.

RUSYA'DAN ALINAN DOĞALGAZDA İNDİRİM
BOTAŞ yetkililerinin Gazprom ile görüşmelerini sürdürdüğünü vurgulayan Yıldız, "Türkiye'de kullanılan 50 milyar metreküp doğalgazın 10 milyar metreküpü özel sektör, 5'te 4'ü de BOTAŞ tarafından alınıyor. Her ikisinin fiyat mekanizmaları Türkiye'nin toplam arzı ve talebi açısından önemli. Biz BOTAŞ olarak uygun bir fiyat oluşturmaya çalıştık pazarlığımızda. Özel sektör için de şunu konuştuk; özel sektörün zarar etmeyeceği bir fiyat. Ama şu anda özel sektörün maliyetleri BOTAŞ maliyetlerinin üzerinde. Dolayısıyla piyasada satabilmeleri için mallarını uygun fiyatta almaları gerekiyor. Özel sektör ne kadar düşük fiyattan alırsa, bizim açımızdan o kadar iyidir. Şu an geldikleri nokta, zarar etmeyecekleri kalemleri koruyup kollamaktır. Onlar zarar etmemeliler. 10 milyar metreküplük gazı alıp satmalılar. Türkiye'nin toplam ihtiyacını karşılıyor olmalılar. Gazprom da 'Ben özel şirketlere zarar ettirmeyeceğim' dedi. Fiyatı daha düşük bir noktaya çekmek için kendilerinin gayretleri oldu. Beni ilgilendiren en önemli yan şudur; 50 milyar metreküp doğalgaz alınmalı ve 50 milyar metreküp doğalgaz satılmalıdır. Bu da zarar edilmeden yapılmalıdır" diye konuştu.

"BİR MERKEZDEN YÖNETİLEN PROTESTOLAR"
Türkiye'nin 2023'e kadar yeni enerji politikalarını hayata geçireceğini ve bunun da yeni çevre protestolarını gündeme getireceğini hatırlatan bir gazeteciye Bakan Yıldız, "Bir protesto o ülkenin çıkarınaysa, iyi bir şeydir. Ama ben bu protestoların önemli bir kısmının manipülatif, hatta kasıtlı olduğu kanaatindeyim" yanıtını verdi.
Taner Yıldız, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ben eline tencere tava alan masum Anadolu insanını kastetmiyorum. İl il dolaşan, belli bir merkezden yönetilen ve Türkiye'nin kalkınmasına bir karşı çıkış olarak görüyorum. Siz HES'e karşı çıkarsınız, güneşe karşı çıkarsınız, rüzgara karşı çıkarsınız, doğalgaza karşı çıkmazsanız, ben bunun altında iyi niyet aramam arkadaşlar. Bu, Türkiye'nin kalkınmasına olan karşı çıkıştır. Büyümeye devam edeceğiz. Türkiye'ye geçen yıl az yağmur yağdı. Barajlarımız var. Su gelmezse nasıl yapacağız? 'Su gelmedi, o yüzden elektriğimiz yok' diyemeyiz. Kaynak çeşitlendirmemiz lazım. Dünyanın her tarafından enerji politikalarının temelinde bu vardır. Doğalgaz olur, nükleer olur, diğer kaynaklar da olur. Samimi olan çevreyle ilgili bütün hassasiyetleri başımızın üzerine diyoruz. Manipülatif olursa buna karşı olduğumuzu söylüyoruz."

TEKNOLOJİNİN YERELLEŞTİRİLMESİ
Enerji sektöründe kullanılan ithal teknolojilerin yerleşik hale getirilmesi gerektiği fikrine katıldığını söyleyen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, "Güneşle ilgili yatırım yapacak insanlar, Türkiye'ye yatırım yapmak zorundalar. LED fabrikaları kurmak zorundalar. Dışarıdan ithal edildiğinde biz o yatırımları normalde yaptırmıyoruz. Kendi teknolojisini üreten rüzgar santralleriyle beraber bunu geliştireceğiz. Bir yandan işletme maliyetlerini düşürelim derken, yatırım maliyetlerini cari tahrik edilmesi adına kullanmamalıyız" diye konuştu.

NÜKLEER SANTRAL KURACAK ŞİRKETLERİN VERGİLENDİRİLMESİ
Türkiye'de yapılacak nükleer santrallerin şirketlerinin vergi vermemek için yurtdışında şirket açtığı iddialarına tepki gösteren Bakan Yıldız, nükleer santrallerinin bir kısım vergi istisnalarına ve kolaylıklarına sahip olduğuna işaret etti. Yıldız, "Bunlar sitelerinde açıklanmıştır. Hükümetler arası anlaşmanın TBMM'den geçmesini müteakip anlaşmanın detayları verilmeye başlandı. Bunu şeffaflık adına yapıyoruz. Ayırt etmemiz gereken önemli bir husus var. O nedir? Japonya'nın kuracağı nükleer güç santralinin şirketlerinin yurtdışında şirketler olması ayrı bir konu, Türkiye'de kurulacak proje şirketinin vergi ödemesi ayrı bir konu. Rusya Federasyonu proje şirketinin Ankara'da çok büyük bir binası var. 3.1 milyar dolarlık sermaye girişi oldu şu ana kadar. Paralar harcandı. Harcanmaya devam ediliyor. Geçen yıl kurumlar vergisinde 39. sıradan 56 milyon TL'lik vergi ödedi bu şirket" diye konuştu.
Bahsi geçen yatırımın Türkiye'nin bir yerde yaptığı en büyük yatırım olduğunu söyleyen Yıldız, "Türkiye'de bir yerde 22 milyar dolar yatırım yapıyorsunuz. Bunlar şaka değil. Bunlar ciddi şeyler. Bu tür haberlerle ne uluslararası yatırımcımızı ne de bizim ilişkilerimizi yıpratmayalım" dedi.

IRAK PETROLÜNÜN DURUMU
Bir soru üzerine, Kerkük-Yumurtalık Petrol Boru Hattı'nın Irak'ta günlük 1,5 milyon varile kadar üretilebilecek petrolü aktarma kapasitesi olduğunu vurgulayan Bakan Yıldız, "Üretilirse, iletiriz. Üretilmiyorsa, üretildiği kadar iletiriz. Şu anda bu yaklaşık 450 bin varil civarında. Irak'ın kapasitesini artırmasını bekliyoruz. 1 milyon varile ne kadar kısa zamanda geçerlerse, Irak'ın daha hızlı normalleşmesi sağlanmış olur" dedi.
"Bağımsız bir Kürdistan devletinin kurulması halinde enerji politikalarının değişip değişmeyeceğini" soran bir gazeteciye de yanıt veren Yıldız, "Türkiye bir hukuk devletidir. Komşu ve kardeş ülke Irak'ın toprak bütünlüğüne, siyasi bütünlüğüne sadece saygı değil, itina da göstermektedir. O yüzden bağımsız Kürdistan devletiyle alakalı görüşlerimizi daha önceden de belirttik. Böyle bir şey Türkiye'nin tasvip ettiği bir konu değildir. Irak'ın toprak bütünlüğü Türkiye için esastır" diye konuştu.

"NÜKLEER VE RÜZGAR SANTRALLERİ BİRBİRLERİNİN TAMAMLAYICISI"
Bir soru üzerine, nükleer güç santralleri ile rüzgar ve güneş panellerinin birbirine ihtiyaç duyan yatırımlar olduğunu söyleyen Bakan Yıldız, "1800 saat güneşin açtığı, 2200 saat rüzgarın olduğu bir ülkede yaşıyoruz. Biz 'Rüzgar esmedi, elektriğimiz şu anda yok' diyemeyiz. Nerede ne eksik var, onu tamamlayacağız. Nükleer güç santralleri 8 bin saat çalışan santrallerdir. O yüzden biri diğerinin tamamlayıcısıdır. Birini tercih etmek, diğerinden vazgeçmek anlamına gelmiyor" dedi.

KAÇAK ELEKTRİK
Kaçak elektrik kullanımıyla ilgili yeni tasarruflarının olup olmadığı sorusuna da yanıt veren Yıldız, "Eğer bir vatandaşımız kendisine tanınan hukuk çerçevesinde kullandığı elektriğin parasını ödemiyorsa, bu hem devlet hakkı hem de kul hakkına girer. Ödeyemeyen vatandaşlarımıza ödeme kolaylığı sağlanacaktır. 5 taksit yapalım, 6 taksit yapalım. Ama ödeme niyetinin olması lazım. Seçim öncesinde ve sonrasında bu gerçek değişmiyor. 35 milyon adet aboneden bahsediyoruz. 78 milyona götürdüğümüz hizmetin adilane olabilmesi için herkesin elektrik parasını ödemesi lazım" dedi.

"EN UCUZ DOĞALGAZ BİZDE"
AK Parti'den önce asgari ücretin 100 birim elektrik satın alabildiğini belirten Yıldız, "Bugün 200 birim elektrik alabiliyor. Asgari ücretin alım gücü elektrik üzerinde yükseldi. Bu hem sektörün başarısından hem de siyasi istikrarın kararlılığından kaynaklanıyor. O yüzden biz yeterli kararlılığı gösterdiğimiz kanaatindeyiz. AB ülkeleri arasında doğalgazı en ucuz kullanan, elektriği de en ucuz kullanan 3 ülkeden biriyiz" diye konuştu.

ERMENİSTAN'DAKİ METZAMOR SANTRALİ
Ermenistan'daki Metzamor Santrali'nin risk teşkil etmesiyle ilgili bir soruyu da yanıtlayan Yıldız, "Bütün riskleriyle beraber, dolan ömrüyle beraber, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın bir kısım direktiflerine aykırı olarak çalıştırılmasını doğru bulmuyoruz. Yalnızca enerji ihtiyacı var diye bir nükleer santral burnumuzun dibinde tehlikeli bir şekilde çalıştırılamaz. Bununla alakalı girişimlerimizi yaptık. Ermenistan'ın savunması, 'Bu nükleer santral durursa elektriksiz kalırız' diyorlar, onun mutlaka farklı çözümlerinin olduğu kanaatindeyim" diye konuştu.

(FOTOĞRAF)