ANKARA (İHA) - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Zeki Çakan, Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Petrol Boru Hattı'nın temelinin, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in de katılımıyla 18 Eylül 2002 tarihinde atılacağını söyledi.
Çakan, ilk kez açıklama yaptığı BOTAŞ'ın hesaplarına ilişkin olarak, "BOTAŞ'ın göreve geldiğim tarih olan 9 Mayıs 2001 tarihinde 335 milyar lira olan kasa mevcudu, 6 Eylül 2002 tarihi itibariyle 456 trilyon 256 milyar liraya, sermayesi de 150 trilyon liradan 750 trilyon liraya yükseltilmiştir" dedi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nda düzenlediği basın toplantısında bakanlığına bağlı, BOTAŞ, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nün çalışmalarına ilişkin bilgi veren Bakan Çakan, gazetecilerin sorularını da yanıtladı.
Açıklamasında ilk olarak yürütülmekte olan doğalgaz boru hattı projeleri ve bu projeler kapsamında imzalanan protokollere ilişkin bilgi veren Çakan, söz konusu projelere Avrupa Birliği'nin (AB) tam destek vermesinin sağlandığına işaret etti. Çakan, BTC Petrol Boru Hattı projesinin BOTAŞ tarafından yürütülen 'temel mühendislik' çalışmalarının 15 Mayıs 2001, 'detay mühendislik' çalışmalarının ise 28 Ağustos 2002 tarihlerinde bitirildiğini söyledi. Söz konusu hattın 'inşaat fazı'nın da 10 Eylül 2002 tarihinde başlatıldığına temas eden Bakan Çakan, BTC Petrol Boru Hattı'nın temelinin, Azerbaycan ve Gürcistan Devlet Başkanlarının yanı sıra Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in de katılımıyla 18 Eylül 2002 tarihinde Bakü'de atılacağını bildirdi. "20 Eylül 2002 tarihinde de BTC Petrol Boru Hattı'nın Türkiye kesimi ile ilgili kontratlar Ankara'da imzalanacaktır" diyen Çakan, "Proje sayesinde, 2005 yılında itibaren yılda 50 milyon ton petrol Ceyhan'a akacaktır. Petrol Hattı'nın inşaat süresi boyunca 3 bin vatandaşımıza iş sağlanacak, proje tamamlandıktan sonra Türkiye'ye her yıl 200-300 milyon dolarlık bir girdi getirecektir. Proje aynı zamanda Türkiye'ye 1.4 milyar dolarlı bir yabancı sermaye girdisi de sağlayacaktır" şeklinde konuştu.
BOTAŞ TEFE VE TÜFE ORANLARININ ALTINDA FİYAT ARTIŞINA GİTTİ Bakanlığı döneminde bütün doğalgaz anlaşmalarının Türkiye lehine nasıl düzenleyebileceklerini araştırdıklarını belirten Çakan, bu kapsamda BOTAŞ'ın Rus Gazexport Şirketi'yle yaptığı çalışmalar sonucunda yüzde 9'luk bir indirime gidildiğini, bu indiriminde vatandaşa aynen yansıtılacağının altını çizdi. Söz konusu indirimin 2005 yılı başına kadar doğalgaz giderlerinde 280.4 milyon dolarlık bir tasarruf sağladığına işaret eden Çakan, Turusgaz Şirketi'nin marjı üzerinden de yüzde 60'lık bir indirime gidilmesi için girişimlerde bulunulduğunu söyledi.
Bakan Çakan, BOTAŞ'ın 2002 yılı Haziran ayına kadar doğalgaz fiyatlarında artış yapmak yerine indirime gittiğini vurgulayarak daha sonra uluslararası piyasalardaki artışlar ve dolar kurunun değişmesi nedeniyle 2002 yılı içinde kümülatif olarak, dağıtım şirketleri fiyatlarına yaklaşık yüzde 10, sanayi fiyatlarına ise yüzde 6 artış yapıldığını belirtti. Söz konusu artışların TEFE ve TÜFE oranlarının altında olduğuna dikkati çeken Bakan Çakan, Botaş'ın hesaplarına ilişkin olarak da şunları söyledi:
"Göreve geldiğim 9 Mayıs 2001 tarihinde 335 milyar lira olan BOTAŞ'ın kasa mevcudu 6 Eylül 2002 tarihinde 456 trilyon 256 milyar liraya, 150 trilyon lira olan sermayesi ise 750 trilyon liraya yükselmiştir. bu dönemde BOTAŞ, Maliye Bakanlığı'na olan 414 trilyon lira vergi borcunu ödemiş ve meydana gelen gecikmeden doğan faiz yükünden kurtulmuştur. Ayrıca, 1999 yılında yüzde 44, 2000 yılında yüzde 54 olan tahsilat oranları, 2001 yılında yüzde 71, Eylül 2002 itibariyle de yüzde 103 düzeyine çıkarılmıştır.
Öte yandan, yurtiçi bankalardan Ağustos 2000 ile Ağustos 2001 döneminde her ay kullanılan orntalama 100 trilyon liralık 'ticari kredi' borçları ödenerek, ticari kredilerin finansman yükünden de kurtulundu. Ağustos 2000 ile Ağustos 2001 döneminde ticari kredilere 78 trilyon lira faiz ödendi. Bakanlığım döneminde BOTAŞ'ın önceki vergi borçlarında doğan 179 trilyon lira tecil faizi ile gecikme zammı ödendi. Doğal gaz alımı karşılığında ödenmesi gereken vadesi geçmiş 136 trilyon lira borç ödendi. Bu dönemde BOTAŞ'ın finansman yükü 456 trilyon lira olmuştur. Bugün ise rutin borçlar dışında BOTAŞ'ın vadesi geçmiş hiçbir borcu bulunmamaktadır".
TPAO, SON 15 AYDA 2 DOĞAL GAZ SAHASI KEŞFETTİ "Son 15 aylık dönemde TPAO'nun yurtiçi faaliyetleri kapsamında ham petrol üretimi yaklaşık 2 milyon ton, doğal gaz üretimi yaklaşık 2 milyon ton, doğal gaz üretimi ise 300 milyon metreküp olarak gerçekleşmiştir" diyen Bakan Çakan, söz konusu üretimlerin ekonomiye katkısının tahminen 350 milyon dolar olduğunu ifade etti. Çakan, TPAO'nun bu dönemde 2 doğal gaz sahası keşfettiğini, bu noktalarda geliştirme çalışmalarının devam ettiği bildirdi.
Müsteşar Yardımcısı Nermin Berki, TPAO Genel Müdürü Kenan Veziroğlu, BOTAŞ Genel Müdürü Gökhan Bildacı, Petrol İşleri Genel Müdürü Yusuf Çelik'in de katıldığı toplantının sonunda gazetecilerin sorularını yanıtlayan Çakan, TEDAŞ faturalarındaki TRT payının kaldırılmasına ilişkin girişimleri TRT'nin ihtiyacının bir başka kaynaktan sağlanması durumunda, TEDAŞ'ın sona eren ödemesinin de vatandaşa indirim olarak yansıtılması şartıyla desteklediklerinin altını çizdi.
İran'dan alınan doğal gaza ilişkin bir soru üzerine Bakan Çakan, İran doğal gazındaki kompozisyon bozukluğu nedeniyle 24 Haziran 2002 tarihi itibariyle gaz alımının durdurulduğunu, söz konusu kompozisyon bozukluğunun şartname esaslarına göre düzeltilmesi durumunda gaz alımına tekrar başlanacağını ifade etti. Çakan Rus doğal gazından sağlanan yüzde 9'luk indirimin de vatandaşa aynen yansıtılacağını vurguladı.