Bakü-Tiflis-Kars demir yolu hem kıtaları hem rayları birleştirdi

CÜNEYT ÇELİK/İSMAİL KAPLAN - Asya ile Avrupa'yı birbirine bağlayan en önemli hatlardan Bakü-Tiflis-Kars (BTK) demir yolundaki ray açıklığı farkının giderilmesi, Rusya, Azerbaycan ve Kazakistan gibi ülkelerden tren ile gelen yüklerin kesintisiz şekilde Türkiye üzerinden Avrupa'ya ulaşması için Kars Lojistik Merkezi'nde Türkiye'nin ilk çift ekartman rayı döşenmeye başlandı.

BTK demir yolu hattı güzergahındaki Rusya, Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan gibi ülkelerde bin 520 milimetre genişliğinde ray hattı kullanılırken, Türkiye ve Avrupa'da bin 435 milimetre standartlarında raylar yer alıyor.

Ray aralığı açısından Asya ve Avrupa'da farklı olan hatlar kullanılması dolayısıyla her iki kıtadaki trenler özellikle BTK demir yolu güzergahındaki hattın kesişme noktası olan Gürcistan'ın Ahılkelek kentinde buluşuyor.

Türkiye üzerinden gerçekleştirilen yük taşımacılığını da etkileyen bu sorunun giderilip Asya ile Avrupa arasındaki yük taşımacılığının hızlandırılması amacıyla bir süre önce çalışma başlatıldı.

Bu amaçla Asya'dan gelen trenlerin ulaştığı Kars Lojistik Merkezi ile Ahılkelek arasında yeni bir hat yapılıyor.

Yapımı süren ve Türkiye'de ilk çift ekartman rayı döşenen bu hattaki raylar hem bin 435 milimetre hem de bin 520 milimetre aralığında olacak.

- Kıtalar arası yük taşımacılığı ve ticaret artacak

Böylece hem Asya ile Avrupa arasındaki raylı sistemlerin birbirine entegre edilerek kıtalar arası trenle yük taşımacılığında ticaret hacminin hem de Türkiye ve Rusya'daki demir yollarında ray genişlikleri farkının ortadan kaldırılarak her iki ülke arasındaki yatırım ve ticaret hacminin genişletilmesi hedefleniyor.

Eski Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı AK Parti Kars Milletvekili Ahmet Arslan, AA muhabirine, Türkiye'nin birçok yerinde lojistik merkezlerin planlandığını ve bunların 18'inin yapımının tamamlandığını söyledi.

Bunlardan biri olan Kars Lojistik Merkezi'nin Türkiye'nin lojistik gelişimine katkı sağlayacağını ifade eden Arslan, "Yükler, Kars Lojistik Merkezi marifetiyle Avrupa'ya gidebileceği gibi Asya'ya, Uzak Doğu'ya kadar gidebilir hale gelecek. Bunun yanı sıra burada 45 bin tonluk tahıl siloları var. Yine Çin'den, Kazakistan'dan ülkemize gelecek tahıllar buradaki 45 bin tonluk tahıl siloları marifetiyle stoklanabilecek." dedi.

Arslan, Kars Lojistik Merkezi'ne gelen ürünlerin işlendikten sonra başka coğrafyalara gönderileceğini belirterek, "Bu da hem Kars'a hem de ülkemize katma değer oluşturması anlamına geliyor. Başlangıçta burada 500 kişi iş imkanı bulabilecek. Bu coğrafyadaki ülkelerin Kars Lojistik Merkezi'ne bakışları ve beklentileri çok yüksek, bizim de beklentilerimiz çok yüksek. Bu lojistik merkez buranın bir lojistik üssü olacak, başka ülkeler de burada gelip yatırımlar yapabilecek ve bu kapasite daha da büyüyecek dolayısıyla hem istihdamın hem ülkemize oluşturacağı katma değerin de daha da büyüyeceğini bekliyoruz." diye konuştu.

- Asya ve Avrupa'dan gelen yükler Kars'ta aktarılacak

Türkiye'deki ray sisteminin Avrupa standartlarında olduğunu anlatan Arslan, şunları kaydetti:

"Ülkemizin dahil olduğu standartta ray aralığı bin 435 milimetre. Bizim standardımız farklı. Bizim ve Avrupa Birliğinin (AB) raylarında çalışan trenler eski Sovyetler Birliği coğrafyasındaki raylarla çalışamıyor. Zira onlardaki ray aralığı bin 520 milimetre, böyle olunca da bizim raylardaki yüklerin diğer raylarda çalışılabilir trenlere aktarılması lazım. BTK hattını yaptıktan sonra Ahılkelek'te bir boji aktarma istasyonu yapıldı. Bu Avrupa'dan gelen yüklerin burada boji değiştirmesi suretiyle Sovyetler Birliği coğrafyasına gitmesini sağladı ancak biz bir şeyi daha başından beri çok önemsedik, Kars'ta da trenden trene aktarma yapılarak Sovyetler Birliği coğrafyasına her yere gidebilmesini sağlamak adına Kars'taki Lojistik Merkezi'ni 2 standarda birden kavuşturmayı hedeflemiştik. Bu anlamdan Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCCD) Genel Müdürlüğümüz çalışmasını yapıyor, muhataplarıyla görüşüyor, Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan ile Ruslarla görüşüyor. İşte Kars Lojistik Merkezi hem bin 435 milimetre ray aralığına hem de bin 520 milimetrelik ray aralığına sahip olacak. Böylece her iki tarafında trenleri Kars'a kadar gelip Kars'tan yük aktarımını yapabilecek."

Arslan, çift raylı sistemin Türkiye'de ilk defa yapıldığını belirterek, "Kars bu anlamda Türkiye'deki tek her iki standardı da kullanabilen lojistik merkez ve üs haline gelebilecek. Bu hat Kars'tan sonra Kazakistan'a, Çin'e kadar bin 520 milimetrelik raylarla devam edecek, Kars'tan önce de Londra'ya kadar Avrupa'nın herhangi bir yerine bin 435 milimetre rayla hizmet edebilecek. Bu çok önemli bir avantaj, birçok tren yolu yüklerinin kesintisiz taşınabilmesini sağlamış olacak. Bunlar olmadan önce Türkiye yine bir taşımacılık üssüydü ancak denizden gelen yükler demir yollarına, demir yollarından gelen yükler sonra kara yoluna aktarılıyordu." şeklinde konuştu.

- Asya ve Avrupa arasındaki yükler kesintisiz taşınacak

Yapılan yeni ray sistemiyle fabrikadan çıkan ürünlerin kesintisiz şekilde Kars Lojistik Merkezi üzerinden dağılımının yapılacağını vurgulayan Arslan, sözlerini şöyle tamamladı:

"Bu sistem sayesinde Asya'dan, Uzak Doğu'dan, Rusya'dan, Sovyetler Birliği coğrafyasından gelen bütün yüklerin Kars üzerinden sadece tren değişikliği yaparak Avrupa'nın herhangi bir yerine gidebilmesini sağlanacak. Bu da tek başına bir özellik değil artı bir özelliğimiz daha var biz üç tarafı denizlerle çevrili bir ülke olarak Kars'ta Türkiye'nin herhangi bir limanına demir yoluyla yükleri gönderme ve oradan da gemilerle Afrika, Amerika'da dahil başka kıtalara gönderebilme şansına sahip olacağız. Çin'in 'tek yol tek kuşak' projesi var, birçok ülkenin de içinde yer aldığı bir proje, Türkiye'de orta koridoru geliştirerek 'tek yol tek kuşak' projesini tamamlar hale getiriyor. İşte gerek Bakü-Tiflis-Kars demir yolu projesi gerekse Kars Lojistik Merkezi orta koridoru bu anlamda bütünleyecek, Türkiye'yi taşımacılığın üs merkezi haline getirecek çok önemli fonksiyon üstlenecek."