Balığı sağlıklı tüketmenin püf noktaları!

Denizden gelen vitamin ve mineraller size ‘sağlık’ getiriyor. Denizden gelen sağlık, kalp damar hastalıklarına karşı koruyucu etki gösteriyor… Kemiklerin erimesini önlüyor… Zihni açarak hafıza kaybı ile unutkanlığa karşı etkili oluyor… Saçları ve cildi besliyor… Keskin gözler için de birebir... Sofralarınızdan eksik etmemeniz gereken balığın faydaları saymakla bitmiyor. Uzmanlar, haftada en az 2 gün balık tüketilmesi gerektiğine vurguluyor. Ancak balığın bu özelliklerinden en etkili şekilde faydalanabilmek için de tazeliğinin nasıl anlaşılacağından pişirme yöntemine, yanında neler tüketilmesi gerektiğinden nelerden kaçınılması gerektiğine kadar birçok noktaya da dikkat etmek gerekiyor. Acıbadem Taksim Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Kamuran Diğdem Özkahya, balık tüketmenin püf noktalarını anlattı.

Tokluk hissi veriyor

Balık doymamış yağ içeren omega 3'ten zengin bir besin. Omega 3 yağ asitleri de kalp damar hastalıklarına karşı koruyucu etki gösteriyor. Öyle ki 85 bin menopoz sonrası kadın üzerinde yapılan bir araştırmada; haftada 5 ve daha fazla balık tüketenlerde hiç balık tüketmeyenlere göre kalp krizi gelişme riski yüzde 30 daha az bulunmuş. Balık içerdiği omega 3 sayesinde de zihni açarak hafıza kaybı ve unutkanlığı önlüyor. Omega 3 aynı zamanda beyin ve sinir sistemini de olumlu yönde etkiliyor. Fosfor ile A vitaminden zengin olması gözde meydana gelen dejenerasyonları önlüyor. Balık aynı zamanda içerdiği kalsiyumla kemik kaybını da önlüyor. Protein içeriği açısından iyi bir kaynak olan balık doygunluk hissi veriyor.

Balığı neyle yemeli?

Bol limonlu yiyin

Balığın yanında geleneksel olarak en çok tükettiğimiz yiyeceklerden biri rokadır. Ancak roka, özellikle kılçığıyla birlikte tüketilebilen küçük balıklardaki kalsiyumun vücut tarafından kullanılmasını minimum ölçüde de olsa azaltabiliyor. O nedenle balıktaki kalsiyumdan yüksek oranda yararlanmak isteyenler, balığın yanında rokayı tercih etmemeli. Balığa limon da sıkın. Limonun içerisindeki antioksidanlar ve C vitamini balıktaki omega 3'ün vücuttaki kullanımını artırıyor.

Balık bayatsa yoğurt yemeyin

Balık bayatsa protein yapısında bulunan histamin miktarı artıyor. Histaminin fazla olması da vücutta toksik etki gösteriyor. Yoğurt proteininde de bulunan histamin bayat balık tüketildiğinde yüksek miktarda olan histamini daha da yükseltiyor. Bu sebepten “balığın yanında yoğurt yenmez” deniliyor. Ancak balık taze ise toksik etki göstermeyeceği için beraberinde, öncesinde veya sonrasında yoğurt ve süt grubu besin tüketmenin hiçbir sakıncası yok.

Taze balık nasıl olur?

Balığın gözüne bakın: Gözü canlı ve dışa doğru bombeli olmalı.

Pullarına dokunun: Pulları canlı ve parlak olmalı. Pulları dokunulduğunda düşmemeli.
Yer çekimine karşı tutun: Balığı elinizle kaldırdığınızda kuyruğu sarkmadan dik bir şekilde duruyorsa, o balık tazedir.
Solungaçlarını kontrol edin: Balığın kırmızı canlı solungaçları taze olduğunun bir göstergesidir.
Koklayın: Balığın deniz kokması, taze olduğuna işaret sayılabiliyor.
Bastırın: Fileto edilmiş balık etine elinizi bastırdığınızda deri kendini eski haline getiriyorsa, bu taze olduğu anlamına geliyor.

Balık nasıl pişirilmeli?

Kızartmayın

Proteinler ısı ile özelliğini kaybeder. Bir başka deyişle balıktaki proteinin vücudunuz için bir yararı kalmıyor. Bu nedenle ızgara ya da fırında pişirme yöntemleri gibi daha sağlıklı pişirme tekniklerini kullanırken balığı hafif sulu kalacak şekilde, çok kızartmadan pişirin.

Soslamayın

Balık tek başına lezzetli bir besindir. Şekerli, kremalı, soyalı soslar yerine limonlu ve sebzeli garniler ile birlikte fırın poşetinde pişireceğiniz balıklar daha sağlıklı ve lezzetli olur.

Buharda pişirin

Protein ve yüksek ısı ile kayba uğrayan vitamin ile mineraller pişirme suyuna geçmeyip balıkta kalacağı için balığı buhar yöntemiyle pişirin. Tercih küçük balıklardan yana olunca daha çok uygulanan bir pişirme yöntemi olan kızartma daha sık kullanılıyor. Bu nedenle küçük balıklar yerine büyük fileto balıkları tercih edebilirsiniz.

Hangi balıklar tüketilmeli?

Omega 3 varsa...

Protein kalitesi ve omega 3 miktarı daha yüksek balıkları tercih edin. Uskumru, tuna, sardalya, lüfer, somon ile hamsi omega 3 açısından zengin balıklardır.

Yüksek kalsiyum

Kalsiyum ve D vitamini birbirlerinin emilimlerini olumlu yönde etkiliyor. Balıklar doğal olarak D vitamini içeriyor. Bu nedenle balıklardan alacağınız kalsiyum değerli. Sardalya, somon, uskumru, hamsi, morino, turna, ringa ile levrek kalsiyumdan zengin balıklar arasındadır.

‘Demir’ gibi besin

Demir eksikliği kilo kontrolünün sağlanmasında büyük bir engel oluşturuyor. Hamsi ve mürekkepbalığı demir içeriği yüksek balıkları oluşturuyor.