Bankalarda nereden nereye
ANKARA (İHA) - 25 bankanın sermaye yeterliliği rasyosunun yüzde 15.8 seviyesinde gerçekleştiği bildirildi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), "Yeniden Yapılandırma Programı Gelişme Raporu"nu açıkladı. BDDK raporunda, Banka Sermayelerinin Güçlendirilmesi Programı kapsamında yer alan 25 bankanın konsolide verilerine göre, 2002 yılı ilk altı aylık döneminde bu bankaların mevduat ve özkaynak artışı ile sağladığı fonlar ağırlıklı olarak menkul kıymetlere yöneldi. Karlılıkta gözlenen iyileşme ile birlikte, Haziran 2002 itibariyle söz konusu 25 bankanın sermaye yeterliliği rasyosu yüzde 15.8 düzeyinde gerçekleşti.
Kamu bankalarında personel sayısı 61.601'den 30.896'ya düşürüldü. Fon bankalarının takipteki alacaklarının 1.1 milyar doları tahsil edildi. Kamu bankaları kar eder hale geldi. Eylül sonu itibariyle TMSF bünyesine alınan 20 bankadan geriye Bayındırbank ve Pamukbank kaldı. Fon bankalarının takipteki alacaklarının 1.1 milyar doları tahsil edildi.
Rapora göre Aralık 2000 itibariyle 2 bin 494 olan kamu bankalarının şube sayısı Eylül 2002 itibariyle bin 687'ye; 61 bin 601 olan personel sayısı ise 30 bin 896'ya düştü. Ayrıca fona devir tarihleri itibariyle 37 bin 889 ve bin 815 olan Fon bankalarının personel ve şube sayısı, 4 Kasım 2002 itibariyle sırasıyla 6 bin 358'e ve 255'e indirildi.
Yine rapora göre eylül sonu itibariyle, Fon bankalarının takipteki alacaklarından 1 milyar 100 milyon dolarlık tahsilat yapılırken, 308 milyon dolarlık iştirak ve gayrimenkul satışı yapıldı. Bu bankalara borçlu bin 27 firmayla geri ödeme anlaşmaları yenilendi.
YENİDEN YAPILANDIRMA PROGRAMI GELİŞME RAPORU
BDDK Yeniden Yapılandırma Programı Gelişme Raporu'nda şu hususlara yer verdi:
"Kasım 2000 ve Şubat 2001 krizleri sonrasında daha da belirginleşen bankacılık sektöründeki yapısal sorunlar ve kırılganlıklar, kapsamlı bir yeniden yapılandırma programının daha fazla ertelenemez olduğunu ortaya koymuştur. Bu çerçevede, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu "Bankacılık Sektörü Yeniden Yapılandırma Programı"nı hazırlayarak Mayıs 2001'de kamuoyuna açıklamıştır. Yeniden Yapılandırma Programı; (1) Kamu bankalarının finansal ve operasyonel açıdan yeniden yapılandırılması (2) Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) bünyesindeki bankaların en kısa sürede çözüme kavuşturulması (3) Yaşanan krizlerden olumsuz yönde etkilenen özel bankaların sağlıklı bir yapıya kavuşturulması ve (4) Bankacılık sektöründe gözetim ve denetimin etkinliğini artıracak, sektörü daha etkin ve rekabetçi bir yapıya kavuşturacak yasal ve kurumsal düzenlemelerin gerçekleştirilmesi olmak üzere dört temel unsura dayandırılmıştır. Bu alanlarda sağlanan gelişmeler özet olarak aşağıda sunulmaktadır:
Kamu bankalarının finansal yeniden yapılandırma çalışmaları tamamlanmış ve söz konusu bankalar kar eder hale gelmişlerdir. Operasyonel yeniden yapılandırma kapsamında da önemli adımlar atılmış, kamu bankalarının organizasyon, teknoloji, ürün, insan kaynakları, krediler, mali kontrol, planlama, risk yönetimi ve hizmet yapısı çağdaş bankacılığın ve uluslararası rekabetin gereklerine göre yeniden yapılandırılmıştır. Ayrıca, Aralık 2000 itibariyle 2.494 olan kamu bankalarının şube sayısı Eylül 2002 itibariyle 1.687'ye; 61.601 olan personel sayısı ise 30.896'ya düşürülmüştür.
TMSF BANKALARININ ÇÖZÜMLENMESİ 1997-2002 döneminde TMSF'ye 20 banka devredilmiştir. Söz konusu bankaların, birleştirme, satış ve tasfiye yöntemleri ile çözümlemesi sonucunda, 11 Kasım itibariyle TMSF bünyesinde Bayındırbank ve satış süreci devam eden Pamukbank olmak üzere iki adet banka kalmıştır. Çözümlenme sürecini hızlandırmak amacıyla, Fon bankaları kapsamlı bir finansal ve operasyonel yeniden yapılandırma sürecine tabi tutulmuştur. Bu çerçevede, Fon bankalarının kısa vadeli yükümlülükleri tasfiye edilmiş, mevduat ve yabancı para yükümlülüklerinin bir bölümü diğer bankalara devredilmiştir.
Ayrıca, Fon'a devir tarihleri itibariyle 37.889 ve 1.815 olan Fon bankalarının personel ve şube sayısı, 4 Kasım 2002 itibariyle sırasıyla 6.358'e ve 255'e indirilmiştir. Halen Fon bünyesinde bulunan Pamukbank'ın satış süreci devam etmektedir. Varlık yönetimi işlevini yürütecek bir geçiş bankası olarak yeniden yapılandırılmakta olan Bayındırbank'ın şube sayısının 2003 yılı Ocak ayına kadar 6'ya, personel sayısının ise 250'ye düşürülmesi hedeflenmektedir. Fon bankalarının takipli alacakları Tahsilat Dairesi'ne devredilerek takip ve tahsilatlara etkinlik kazandırılmakta ve bu bankaların iştirak ve gayri-menkulleri piyasa koşulları da dikkate alınarak elden çıkarılmaktadır.
Eylül 20002 itibariyle, takipli alacaklardan 1,1 milyar dolar tahsilat yapılmış, iştirak ve gayrimenkul satışlarından ise toplam 308 milyon dolar gelir sağlanmıştır. Diğer yandan, yaşayabilir firmaları korumak ve Fon'un tahsilat kabiliyetini artırmak amacıyla 1.027 adet borçlu ile geri ödeme anlaşması yapılmıştır.
ÖZEL BANKALARIN DAHA SAĞLIKLI BİR YAPIYA KAVUŞTURULMASI Yaşanan krizlerin etkisiyle mali bünyeleri ve karlılık performansları kötüleşen özel bankaların daha sağlıklı bir yapıya kavuşturulması, Bankacılık Sektörü Yeniden Yapılandırma Programı'nın çok önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Özel bankalara yönelik program kapsamında öncelikle özel bankaların kendi kaynakları ile sermaye Bankacılık Sektörü Yeniden Yapılandırma Programı yapılarını güçlendirmeleri ve piyasa risklerinin sınırlandırılması yönünde adımlar atılmış ve bu alanlarda önemli gelişmeler sağlanmıştır. Ayrıca, Banka Sermayelerinin Güçlendirilmesi Programı kapsamında 25 özel banka üçlü denetime tabi tutulmuştur. Bu denetimler sonucunda, 2001 yıl sonu itibariyle yaklaşık 2 milyar dolar sermaye açığı tespit edilen Pamukbank TMSF'ye devredilmiş, Vakıflar Bankası'nın sermaye açığını gidermek için yapmış olduğu sermaye benzeri kredi talebiyle ilgili iu'f6zet olarak aşağıda sunulşlemler Ağustos 2002 itibariyle sonuçlandırılmış, sermaye ihtiyacı tespit edilen Şekerbank ise Eylül 2002 itibariyle gerekli sermaye artırımında bulunmuştur.
Banka Sermayelerinin Güçlendirilmesi Programı kapsamında yer alan 25 bankanın konsolide verilerine göre, 2002 yılı ilk altı aylık döneminde bu bankaların mevduat ve özkaynak artışı ile sağladığı fonlar ağırlıklı olarak menkul kıymetlere yönelmiştir.
Karlılıkta gözlenen iyileşme ile birlikte, Haziran 2002 itibariyle söz konusu 25 bankanın sermaye yeterliliği rasyosu yüzde 15.8 düzeyinde gerçekleşmiştir. Mali sektöre olan borçların yeniden yapılandırılması ve sorunlu varlıkların çözümlenmesi gerekli yasal ve kurumsal altyapı çalışmalarının tamamlanmasıyla birlikte, Ekim 2002 tarihi itibariyle 169 firma yaklaşık 2.9 milyar dolar tutarındaki borçları için finansal yeniden yapılandırma başvurusunda bulunmuş ve bunlardan 28 firmaya ait toplam 406 milyon dolar tutarındaki borç yeniden yapılandırılmıştır.
Ayrıca bankaların tahsili gecikmiş alacaklarını çözüme kavuşturmak ve aktiflerine seyyaliyet kazandırmak amacıyla oluşturulacak olan varlık yönetim şirketlerine ilişkin yasal düzenlemeler tamamlanmıştır. Bu çerçevede TMSF, varlık yönetim şirketlerinin kuruluşu yönünde fizibilite çalışmalarına başlamıştır.
DENETİM VE GÖZETİM ÇERÇEVESİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ Bankacılık kesiminin mali ve operasyonel anlamda yeniden yapılandırılması çalışmaları ile eş anlı olarak sektöre yönelik gözetim ve denetim çerçevesini güçlendirecek, bankacılık sistemini daha etkin ve rekabetçi bir yapıya kavuşturacak, sektörün dayanıklılığını geliştirecek ve sektöre güveni kalıcı kılacak yasal ve kurumsal düzenlemelerin gerçekleştirilmesinde de önemli gelişmeler kaydedilmiştir.
Bu çerçevede; Sermaye yeterliliğinin belirlenmesinde piyasa risklerinin de dikkate alınması ve bankaların iç denetim ve risk yönetimi sistemleri oluşturmaları sağlanmıştır. Bu kapsamda ayrıca, kredilerde risk yoğunlaşmasını önleyecek, bankaların mali kurumlar dışındaki iştiraklere katılımını sınırlayacak ve banka bilançolarının uluslararası muhasebe standartlarına uygun olarak hazırlanması ve yayımlanmasını sağlayacak düzenlemeler gerçekleştirilmiştir."
